suriye'nin türkiye sınırındaki kürt kenti kobani'ye yönelik işid saldırılarına yönelik 7 ekim 2014 salı akşamı başlayan ve şiddetlenen protesto eylemlerinde bugüne kadar diyarbakır’da 10, mardin’da 5, siirt’te 3, van, muş, batman, istanbul ve adana’da birer kişi öldürüldü. bu kişilerin nasıl öldüğüyle ilgili soruşturmalar devam ediyor. ancak al jazeera muhabirlerinin görgü tanıkları ve resmi açıklamalardan derledikleri bilgilere göre şimdiye kadar yaşamını yitirenler daha çok karşıt gruplar tarafından öldürüldü.

diyarbakır'daki olaylarla ilgili olarak 8 ekim 2014 çarşamba günü açıklama yapan gıda tarım ve hayvancılık bakanı mehdi eker, otopsilerin devam ettiğini ancak diyarbakır'da hayatını kaybedenlerin önemli bir kısmının ateşli silah sonucu öldüğünü söyledi.

diyarbakır’da ölen 10 kişiden iki kişinin kimliği tespit edilemedi ancak ölenlerin dördü hüda-par’a yakın köy-der’e düzenlenen saldırı sırasında hayatını kaybetti. köy-der’e yapılan saldırıdan sonra da, bölge genelinde şiddet eylemleri yayıldı.

köy-der’e saldırıda linç

diyarbakır’da öldürülen dört kişi; turan yavaş, hüseyin ahmet dakak, hasan gökgöz ve riyat güneş hüda-par’a yakın islami stk’larda çalışan isimler. hüda-par il başkanı şehmus tanrıkulu’nun verdiği bilgiye göre, bu kişiler bağlar’da bulunan köy-der adlı dernekte kurban eti dağıtmak üzere hazırlık yaparken saldırıya uğradılar. 

bu stk gönüllüleri dernek binasındayken, başka bir grup dernek önünde toplanarak gösteri yapmaya başladı. tanrıkulu’nun anlatımlarına göre, dernek binasındakiler kendilerini taş ve sopalarla korumaya çalışırken, karşı binalardan da ateş edildi. bu sırada 40 yaşındaki turan yavaş olay yerinde öldü. 

hüseyin ahmet dakak, hasan gökgöz ve riyat güneş ise dernekten kaçarak yan caddede bir eve sığındı. grup evin çevresini sararak üç kişiyi içeride linç ederek öldürdü.  bir kişi üçüncü kattan aşağı atılırken, birisinin cesedi kısmen yakıldı, birinin ise boğazı kesildi.

diyarbakır’da çatışmalarda da ölen oldu

diyarbakır’daki olaylarda ölenlerden biri de 19 yaşındaki süleyman kale. görgü tanıklarının ifadelerine göre kale, bağlar ilçesindeki lezgin avcı caddesi'ndeki gösteriler sırasında silahla vuruldu. ağır yaralanan kale kurtarılamadı. kale yaralandığı sırada, göstericiler ve hüda-par’a yakın gruplar arasında çatışma vardı.gösterici gruplar, kale’nin karşı gruptan açılan ateşle yaralandığını öne sürüyor. kale silvan ilçesinde toprağa verildi.

diyabakır sur ilçesinde yoldan geçerken mi?

olaylarda ölen 55 yaşındaki mahmut enes ise, hüda-par’a yakın kaynaklara göre, sur ilçesinde tesettürlü eşiyle birlikte yürürken hüda-par’lı sanılarak saldırıya uğradı. pkk’ya yakın kaynaklarsa enes’in hizbullah tarafından öldürüldüğünü iddia ediyor.

nasıl öldüğü anlaşılamayanlar da var

yusuf tokur, mahsun çoban da diyarbakır’daki olaylarda ölenler arasında. ancak polis de, görgü tanıkları da ölümlerin nasıl meydana geldiğini bilmiyor. görgü tanıkları bağlar ilçesinde bir kişinin silahla vurularak öldürüldüğünü ve başında silahlı grupların beklediğini söyledi. ancak bu kişinin tokur mu, çoban mı olduğu henüz netlik kazanmadı. diyarbakır’da ölen iki kişinin kimliğiyse henüz tespit edilemedi.

van’da hamdi caner, bina yakılmasına tepki gösterdiği sırada öldü

van valisi aydın nezih doğan, van’da ölen hamdi caner’in bir binanın yakılmak istenmesine tepki gösterdiği sırada öldüğünü söyledi ancak detay vermedi:

"bu elimizdeki net bilgiler vefat eden vatandaşın gösterici ateşiyle ya da güvenlik güçleri ateşiyle değil de başka türlü vefat ettiği şeklinde. ölen vatandaş yakılmak istenen bir binanın yakılmasına tepki gösteren bir vatandaş. yaşanan kargaşada vefatı söz konusu ama vefatı göstericilerin veya güvenlik güçlerinin doğrudan müdahalesiyle olmamıştır.”

al jazeera van muhabiri fatih sevinç’e göre caner, inşaatı süren bedüzzaman külliyesinin yakılmasına tepki gösterdi, göstericilerle tartıştı, ardından polis müdahalesi de oldu ve o arbede esnasında göğsünden vurularak öldü.

mardin'de hem linç, hem çatışma

al jazeera diyarbakır muhabiri mahmut bozaslan’a göre, mardin dargeçit’te ise gösteriler sırasında grup ve polis çatışmaya başladı. bu sırada silahlar patladı. başlarından vurulan yaşındaki sinan toprak ile bilal gezer, midyat devlet hastanesi'ne kaldırıldı ve hastanede hayatlarını kaybetti. hdp’ye yakın yayın organlarında ölen göstericilerin zafer işareti yaparken fotoğrafları yayınlandı. aynı kaynaklar, silahı ateşleyenlerin hüda-par’lı olduğunu iddia etti.

kızıltepe'de ise yol kesen grupların barikatlarını geçmek isterken iki çocuğa çarpıp yaraladıktan sonra kaçan 22 yaşındaki kerem karaaslan, kimliği açıklanmayan kişiler tarafından takip edildi. karaaslan, derik ilçesi girişinde tabanca ile vurularak öldürüldü. karaaslan'ı öldüren kişinin daha sonra polise giderek teslim olduğu belirtildi. ancak saldırganların kimlikleri açıklanmadı.

mardin’de iki yabancı öldürüldü

al jazeera muhabiri mahmut bozarslan’ın bildirdiğine göre, ölen 23 kişiden ikisi suriye uyruklu abdullah muhammed latif ve suudi arabistan vatandaşı fehad ibrahim elduveric. iki arkadaş 8 ekim 2014 günü öğleden sonra bir grup tarafından kaçırıldı.

kürtçe ve arapça konuşan ve aynı zamanda sakallı olan iki yabancı, yakınlarını arayarak kaçırıldıklarını söyledi. akşam saatlerinde ise latif ve elduveric’in kurşunlanmış cesetleri bulundu. araçları da yakıldı. latif kızıltepe’de manavlık yapıyordu,  elduveric’in de mühendis olduğu belirlendi.

varto’da güvenlik güçleri ateşi mi?

muş varto’da göstericilerin üzerine güvenlik güçlerinin ateş açtığı iddia ediliyor. gösteriler sırasında ölen hakan bursur’un cenazesi çarşamba günü hdp ve bdp ilçe örgütlerinin katıldığı bir törenle kaldırıldı.

kurtalan’da çatışmada iki kişi 

dha’nın haberine göre, siirt kurtalan’da iki gösterici 17 yaşındaki yusuf çelik ve 35 yaşındaki mehdi erdoğan, işyerlerine saldırdıkları kişiler tarafından öldürüldü. göstericiler önce işid’i protesto eylemi düzenledi ardından da ak partili kurtalan belediyesi'nin binası ve çevresine molotoflu saldırıda bulundu. molotofların isabet ettiği bir zabıta aracı ile cenaze taşıma aracı yandı. bu sırada belediye bahçesinde bulunan bir grup, iddiaya göre göstericileri korkutmak için havaya ateş açtı. belediye önünden dağılan göstericiler, bazı işyeri ve evlere saldırdı. tahrip edilen işyerlerinin önünde tabancalarla göstericilere rastgele ateş açıldı. açılan ateşte göstericilerden yusuf çelik ile muhdi erdoğan hayatını kaybetti.

siirt il merkezinde de işid’i protesto gösterilerine katılan 17 yaşındaki davut nas ateşli silahla vuruldu, götürüldüğü hastanede öldü.

batman’da silahla ölüm

batman’da, ailesini ziyaret için istanbul’dan gelen emrah demir adlı 23 yaşındaki kişinin vurulma anının da görüntülendiği iddia edildi ancak görüntüler netlik taşımıyor. iddialara göre demir, göstericilerin üzerine ateş açılması sonucu öldü ancak ateşi kimin açtığı henüz belli değil.

istanbul’da pompalı tüfekle gelen ölüm

8 ekim 2014 çarşamba akşamı istanbul esenyurt’ta aralarında mert değirmenci’nin de olduğu bir grup akşam saatlerinde, işid'i protesto etmek amacıyla slogan eşliğinde yürüyüşe geçti. göstericilere, kimliği belirsiz kişi ya da kişiler tarafından pompalı tüfekle ateş açıldı. olayda bazı göstericiler yaralandı. anadolu ajansı'nın haberine göre, yaralananların çoğu kaldırıldıkları hastanede ayakta tedavi edilirken, başına isabet eden saçmalarla ağır yaralanan mert değirmenci'nin beyin ölümünü gerçekleşti.

adana’da ev basma

adana’da aa’nın haberine göre, çamlıbel mahallesi'nde işid’ı protesto eylemleri yapan yüzü maskeli kişiler 69 yaşındaki ahmet albay ile ‘işid destekçisi’ olduğu bahanesiyle tartışmaya girip albay’a silah ve bıçakla saldırıdı. albay yaşamını yitirdi. 

kaynak: al jazeera, aa, dha