cumhurbaşkanı recep tayyip erdoğan’ın çin dönüşü sırasında bir soru üzerine, "obama, özellikle rakka konusunda beraber bir şeyler yapmak istiyor” dedi, obama’nın bu isteğine, "bizim açımızdan bir sıkıntı olmayacağını belirttik. ‘askerlerimiz bir araya gelsinler, ne gerekiyorsa bu yapılır’ dedik" diye cevap verdiğini anlattı. bu ifadeler üzerine işid’in fiili başkenti rakka'ya askeri müdahale seçenekleri yine gündeme geldi.

rakka, işid'le mücadelede çok önemli bir şehir. önemini 5 soruda derledik.

rakka, işid’in eline ne zaman geçti?

rakka, suriye’de 2011’de iç savaşın başlamasından iki yıl sonra, 4 mart 2013’te muhaliflerin eline geçen ilk şehir oldu. muhalifler, rakka’yı ellerinde tutmak için rejimle mücadele ederken, işid güçleri bu mücadeleye katılmayıp, kentin yönetimini ele geçirmeye çalıştı. bir kaç kez el değiştiren şehir, 14 ocak 2014’te tamamıyla işid eline geçti.

rakka, işid için neden önemli?

işid, rakka’nın fiili olarak “başkenti”. işid'in yönetici kadrosu ağırlıklı olarak bu kentte barınıyor. işid, hilafeti ilân ettikten sonra, dünyanın dört bir tarafındaki sempatizanlarını kendi yönettiği bölgelerde yaşamaya çağırmıştı. bu çağrıya uyanlar, özellikle aileleriyle birlikte gelenler rakka’ya yerleştirildi. yani kentte sayısı bilinmemekle birlikte yabancı savaşçı da çok. işid, rakka’yı aldığından beri yabancı savaşçıları ve ailelerini buraya topladığı gibi, yerli halkın şehirden ayrılmasına da izin vermiyor. hristiyanlardan cizye vergisi alıyor.

rakka’nın stratejik önemi ne?

rakka, fırat nehri üzerine kurulu. tarım açısından önemli bir alan. rakka’daki tabka barajı, hem rakka’nın hem de halep’in elektrik ve su ihtiyacını karşılıyordu.

bir çok yolun da kesişme noktası. irak’a yakın olması nedeniyle işid’in güçlerini irak ve suriye arasında hareket ettirmesini de kolaylaştırıyor.

'devlet' olma iddiasındaki işid, rakka’da kamu yönetimi örneği de oluşturmuş durumda. kentte, ticaretten adalete, eğitimden ulaştırmaya kadar bir çok alanda yönetimsel düzenlemeler yaptı.

rakka’da kim yaşıyor?

rakka, iç savaştan önce suriye’nin altıncı büyük kentiydi. nüfusu 2004 sayımına göre 220 bindi. ancak, iç savaşın başlamasıyla birlikte, zorla yerinden edilmiş kişilerin gelişiyle 800.000 bine çıktı. ancak kent işid’in eline geçtikten sonra nufüsta ne gibi değişiklikler yaşandığı bilinmiyor.

rakka nüfusu ağırlıklı olarak sünni arap. şehirde iç savaştan önce hristiyan nüfus da vardı. bazı köylerinde de kürtler yaşıyordu. şehri iç savaştan önce, esed’e sadık aşiret reisleri yönetiyordu ancak bir süre sonra taraf değiştirdiler.

rakka halkı işid’i destekliyor mu?

işid, rakka’da güçlü olmakla birlikte, kentin ne ölçüde işid’e destek verdiği bilinmiyor. rakka’yı aldıktan sonra, kendisine muhalefet edecek özellikle aşiretleri hedef alan ve liderleri öldüren işid, kentte sokak ortasında infazlar gerçekleştirerek, halkı da kontrolüne aldı. bununla birlikte, işid’e karşı çıkan “rakka sessizce katlediliyor” adlı bir grup, kentte geçen sene işid yönetimine karşı çıkan broşürler dağıtmayı başarabildi.

son zamanlarda rakka’da vergileri arttırıp, maaşları düşürdüğü haberleri geliyor.

kaynak: al jazeera