Azınlık cemaatleri

AP'ye faili meçhuller raporu

Brüksel'deki Avrupa Süryaniler Birliği, Avrupa Parlamentosu'na Türkiye'nin Doğu ve Güneydoğu illerinde faili meçhul cinayetlere kurban giden Süryanilerle ilgili bir rapor sunacak. BDP Mardin Milletvekili Erol Dora da rapordan hareketle TBMM'ye soru önergesi verdi.

Konular: Türkiye

merkezi brüksel’de bulunan avrupa süryaniler birliği (esu) önümüzdeki mayıs ayında avrupa parlamentosu’na türkiye’de işlenen faili meçhul cinayetlerle ilgili kapsamlı bir rapor sunacak. birliğin türkiye masasına sunacağı raporda doğu ve güneydoğu anadolu’da 1987-1998 yılları arasında faili meçhul cinayetlere kurban giden süryanilerle ilgili veriler yer alıyor. raporu esu’nun sözcüsü david vergili hazırladı.

bdp mardin milletvekili erol dora ise vergili’nin hazırladığı rapordan hareketle geçtiğimiz hafta tbmm’ye soru önergesi vererek, cinayetlerin aydınlatılması amacıyla anayasa’nın 98., içtüzüğün 104. ve 105. maddeleri gereğince konuyla ilgili meclis araştırması talebinde bulundu.

esu, türkiye’den avrupa’ya göç eden süryaniler tarafından 2004 yılında kuruldu. avrupa’daki süryanilerin önde gelen kurumlarından olan birlik sosyal, kültürel ve siyasal sorunlarla ilgileniyor. ayrıca süryanilerin talepleriyle ve sorunlarıyla ilgili hem türkiye’de hemde avrupa’da kamuoyu oluşturuyor.

rakamlarla faili meçhuller

raporla ilgili aljazeera’ya e-amil üzerinden açıklamalarda bulunan vergili, dora’nın tbmm’ye verdiği soru önergesine atıfta bulunarak şunları söyledi:

”konunun tbmm’nin gündemine gelmesi son derece önemli bir adım. beklentimiz yıllar sonra olsa bile faili meçhul cinayetlerin aydınlatılması. devlet yetkilileri yaşanan ağır hak ihlâlleriyle ilgili detaylı bir çalışmaya gitmeli ve gerekirse bir komisyon oluşturmalı. uluslararası anlaşmalar gereği failler yargı önüne çıkartılmalı ve ortaya çıkan mağduriyet giderilmeli.”

kürt sorununun tırmanışa geçtiği 1990''lı yıllara vurgu yapan vergili araştırmalarına dayanarak o yıllarda türkiye’nin güneydoğu illerinde 17 bin faili meçhul cinayet işlendiğini söyledi. vergili’nin elde ettiği verilere göre 1987-2000 yılları arasında faili meçhul cinayetlere kurban giden süryanilerin sayısıysa 60’ın üzerinde. faili meçhul cinayetlerin yanı sıra kayıp olanlar da unutulmamalı diyen vergili sözlerini şöyle sürdürdü:

Rapordaki isimler

1987: habib ün (midyat); aho erdinç (arbo); tumas bhnam (derik); bahho hure (derik)

1998: fehmi yarar (midyat)

1990: yakup görgün (midyat); gevriye bulut (anhel); sami bulut (anhel); yusuf aykıl (arnas); edibe aykıl (arnas); melike kahraman (midyat); şemun ünal (bnebil); bahhe akgül(bnebil); yusuf fürer (bnebil); celil büyükbaş (bnebil)

1991: ishak tahan (midyat); ferit adil (anhel); mihayel bayro (idil)

1992: simon konutgan (idil); fikri akbulut (midyat); yakup yonatan (kızıltepe); cırcıs yüksel (keleth)

1993: aydın aydın (anhel); isa koç (anhel); yusuf özbakır (anhel); gevriye durmaz 8anhel); gorgis savcı (hah); georgis baydar (idil); hamdi şimşek (şırnak-baspin); hanna aydın (hah)

1994: yakup mete (midyat); şükrü tutuş (idil); aziz çiftçi (mardin); eduard tanrıverdi (midyat)

1996: yusuf dildar (hakkari); garip marbel taner (hakkari); milad ishak yalda (,hakkari); viya şoreş iman (hakkari); imal gevergis hanna (hakkari)

1997: iskender aras (doğançay); rehane aras (doğançay)

1998: hanna adikti (bespin)

 

“yaşanan tüm bu cinayetler karanlık güçler tarafından gerçekleştirildi. 90’lı yıllarda ağır bir şekilde kendini hissettiren çatışma ortamında süryaniler tarafsız kaldılar. kürt sorununun yaşandığı dönemde şekillenen karanlık ve paramiliter güçler hukuk dışı metodlarla sorunu daha da ağırlaştırdılar. süryanilere karşı işlenen cinayetler bölge genelinde işlenen cinayetler, az olmalarına rağmen süryanilere etkileri ağır ve görünür oldu. göç hızlandı. sir yandan da süryani köyleri 'güvenlik' gerekçe gösterilerek boşaltıldı. söz konusu köylerin sorunları ve mağduriyetleri devam ediyor.” 

faili meçhul cinayetler deyince akla kürt sorununun geldiğini hatırlatan vergili konuyla bağlantılı olarak şunları söyledi:

”yaşanan bu hak ihlâllerinin en büyük kurbanı kürtler oldu. bu hak ihlâlleri hâlâ devam etmede. yargı ve mahkemelere taşınan dosya ve davaların çoğu ya sonuçsuz kalmakta ya da basit kararlarla sonuçlanmakta. türkiye toplumu süryanileri az tanımanın yanı sıra yaşadıkları sorunları bilmiyorlar. bu biraz süryanilerden de kaynaklanan bir durum çünkü biz süryaniler sorunlarımızı yeni yeni gündeme getiriyoruz.” 

kaynak: al jazeera

Yorumlar

Bu sitede yer alan içerikler sadece genel bilgilendirme amacı ile sunulmuştur. Yorumlarınızı kendi özgür iradeniz ile yayınlanmakta olup; bununla ilgili her türlü dolaylı ve doğrudan sorumluluğu tek başınıza üstlenmektesiniz. Böylelikle, Topluluk Kuralları ve Kullanım Koşulları'na uygun olarak, yorumlarınızı kullanmak, yeniden kullanmak, silmek veya yayınlamak üzere tarafımıza geri alınamaz, herhangi bir kısıtlamaya tabi olmayan (format, platform, süre sınırlaması da dahil, ancak bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla) ve dünya genelinde geçerli olan ücretsiz bir lisans hakkı vermektesiniz.
;