Futbol
'Büyük Altay' bu hale nasıl geldi?
101 yıllık geçmişiyle Türkiye’nin en köklü kulüplerinden biri olan Altay, tarihinde ilk kez 3. Lig'e düştü. Eski başkanlar ve spor yazarları Altay'ın bu duruma nasıl geldiğini Al Jazeera'ye anlattı.
Konular:
Spor
11 yıldır süper lig’den uzak kalan altay hâlâ en çok puan toplayan sekizinci takım. izmir’in süper lig’deki en uzun soluklu ve son temsilcisi gelecek sezon tarihinde ilk kez 3. lig'de mücadele edecek.
2002-03’te süper lig’e veda eden siyah beyazlılar, 10 yıla yakın 1.lig’de oynadıktan sonra üç yıl önce ikinci lig’e düştü. kötü sonuçlar devam etti. kulüp, gelecek sene amatörün bir üst liginde kimlik savaşı verecek.
dönemin izmir futbol ligi’ndeki şampiyonluklarıyla ‘büyük’ lakabını alan, uefa kupası'na katılan ilk türk takımı, 1979-80 sezonunda mustafa denizli’li kadrosuyla türkiye kupası’nı finalde galatasaray’ı yenerek kaldıran altay, bu hale nasıl geldi?
savaşan: sportif başarı gelmeyince başarısız olduk
aslan savaşan, haziran 2014'te oturduğu başkanlık koltuğunu geçen hafta bıraktı. kulüp onun döneminde üçüncü lige düştü. savaşan da yönetim olarak başarısız olduklarını düşünüyor.
al jazeera'nin görüştüğü savaşan kendi dönemlerindeki vergilerini ve sigortalarını ödediklerini, futbolculara borçları olmadığını söylüyor ama sportif başarı olmayınca yönetimin de başarısız olduğunu belirtiyor:
"bu durum birçok köklü kulübün başına geldi. göztepe zamanında amatöre düştü, ankaragücü zor durumda. bunlar yıllardır borç batağında olduklarından hep zor durumda yaşamaya çalışıyorlar. tff'nin gelirleri iyi. ama borçlardan dolayı bize 1 tl gelmiyor. mesela yeni kurulan pazarspor ayda 150 bin tl alıyor. bu durum da bizi zora sokuyor"
savaşan'a göre altay'ın bu durumdan kurtulması için ya iyi bir sponsora ya da sportif başarıya ihtiyacı vardı. son yönetim, 1 lira geliri olmayan altay'ın kendi dönemine ait vergi ve sgk (sosyal güvenlik kurumu) 'larını ödeyip mütevazı bir takım kurarak başarı yakalamak istedi ama olmadı:
"eğer sportif başarı olsaydı bizim yönetimimizle birlikte altay'ın borcu kalmazdı. sportif başarı olmayınca ne yapsanız olmuyor. bunu yapamayınca da yönetim olarak başarısız olduk"
savaşan'ın eleştirdiği noktalardan biri de izmir belediyesi'ydi. savaşan'a göre belediyeden kulübe 1 tl gelmedi, maçlarına uğrayan da olmadı. eski başkan 'belediyeler belediyecilik yapmalı. spor kulüplerine karışmamalı, spor kulübü kurmamalı' diyor ama her belediyenin dahil olduğu bu durumda izmir belediyesi'nden destek görememekten yakınıyor. kulübün tek gelir kaynağı olan alsancak stadı'nın deprem yönetmeliğinden dolayı ellerinden alınmasını da manidar olarak görüyor.
taşpınar: işin sonu amatöre kadar gidebilir
kulübün eski başkanlarından ahmet taşpınar'a göre ise altay'ın düşmesi sadece bu sene yapılan hatalardan kaynaklanmadı:
"düştüğümüz durum türkiye'deki tüm futbolseverleri üzdü. altay'ın tarihi ortada. gerekli dersleri çıkarmazsak, kendimizi sorgulamazsak işin sonu amatöre kadar gider. eski başkanlar olarak iki haftadır toplanıyoruz, sorunlar ortada ekonomik yönden sorunlar var. bu sadece altay'ın değil, türkiye'deki futbol kulüplerinin sorunu. gelir gider dengesi olmayınca bu son kaçınılmaz oluyor. altay'ın bu duruma düşmesinin nedenlerinden bir tanesi kentin imkanlarından faydalanamaması. bu ekonomik sorunu şahısların çözme imanı yok, kaynak yaratmak lazım. camiada bir sinerji yaratıp, bu sinerjiyle diğer kaynakları da harekete geçirmek lazım."
konuşmaz: en büyük sebebi istikrarsızlık
kulüpte iki ayrı dönem başkanlık yapan niyazi konuşmaz, savaşan'dan önce bu görevdeki isimdi.
konuşmaz'a göre altay'ın bu hale gelmesindeki en büyük neden istikrarsızlık. 2010 yılından beri kulüp 5 ayrı başkan gördü.
"bunu sadece yönetimlere bağlamak doğru değil. bence en büyük sebebi istikrarsızlık. her sene yönetimin ve hoca değişimlerinin yaşandığı bir ortamda bu kaçınılmaz son. 101 yıllık çınar bu hale geldi, çok üzücü bir durumdayız. nasıl toparlarız, çarelerini aramaya başladık, bunu da inşallah başaracağız"
gazeteci ve yazarlar ne düşünüyor?
iletişim yayınları’ndan çıkan ‘alsancak’ın sakini altay’ kitabının yazarı orhan berent’e göre altay’ın sonunu, değişen dünya ve türkiye'ye ayak uyduramamak hazırladı. son dönemdeki yönetimleri sert bir dille eleştiren berent 'körlüğün sebep olduğu acı gerçeklerle yüzleşememenin' muhalefet odaklarını sağlıklı işletemediğini düşünüyor.
"yüzüncü yıl kutlamalarında kulüp bırakın türkiye'yi, doğduğu şehir izmir'de bile ses getirecek etkinliklere imza koyamadı" diyen yazar, "asılsız çıkan sponsor haberleri, iddia edildiği gibi geniş olmayan bütçe, bolca yapılan transfer yanlışları ve önceki sezonlardaki gibi düzgün işletilmeyen alt yapının sorunlarının devam etmesine, teknik adam değişiklikleri de eklendi. diğerlerinden görece daha başarılı çalıştırıcısıyla da yolları ayırınca koca çınar ligin dibine demir attı" değerlendirmesinde bulunuyor.
berent "ligden düşme hemen hemen kesinleştikten sonra bir araya gelen camia büyüklerinin çalışmaları ise, uçurumun kenarına kadar tehlikeli yalpalarla gelen arabanın ancak uçurumdan düştükten sonra yukarıdan seyredilmesine benziyordu ancak. kaldı ki eski başkanların ve camia büyüklerinin oluşturduğu heyet kulübü ziyaret edip toplantılar düzenleyecekken, bir keresinde yönetim kurulu başkanını bulamamış ve kulüpteki görevlilerden onun milletvekili seçimi için başkentte kulis çalışmalarında olduğunu öğrenmişlerdi. haberleri yoktu, şaşırmışlardı. kurumsallık zaten eskiden beri mevcut değildi ama gelenek, görenek, ahde vefa, asalet, saygı ve güngörmüşlük de o anda ruhunu teslim etmişti. çünkü gemi batıyordu artık" diyor.
yılmaz coşkun: en büyük sebebi vizyonsuz yönetimler
dha izmir spor sorumlusu yılmaz coşkun’a göre de altay’ın bu hale gelmesinin en büyük sebebi 'vizyonsuz ve yetersiz yönetimler':
“sporda başarı veya başarısızlığın temel ölçümü idaredir, yönetimlerdir. kulüpte 90’lı yıllardan itibaren yönetici kalitesi iyice düştü. son 20 yılda gelen yöneticilerin vizyonu, kapasitesi, kalibresi altay gibi bir kulübün ayarında olmadı. insanı, parayı, nasıl yöneteceklerini bilemediler. altay çok kötü yönetildiği için bu noktalara geldi”
gazeteci coşkun ‘altay eski günlerine geri dönebilir mi?’ sorusu üzerine göztepe’yi örnek gösterdi. iyi bir yönetimin gelmesinin ardından amatör kümeye kadar düşen göztepe’nin kısa sürede 1. lig’e çıkmasını hatırlattı:
"futbol kabuk değiştiriyor. artık önünde başka bir isim var: endüstriyel futbol. buna ayak uydurmak zorundasınız. üst liglerde kaynağı iyi yönetmek, alt liglerde ise kaynak bulmalısınız. kaynak üretecek ve bunu iyi kullanacak yönetim gelirse iyi teknik adam, iyi futbolcu ve iyi bir ekiple altay tabii eski günlerine dönebilir. önümüzde bir göztepe örneği var. amatör kümeye düşmüştü ama şimdi 1. lig’e şampiyon olarak çıktı. göztepe’ye finans yaratan takımı iyi çekip çeviren bir yönetim geldi ve çıkışlarını sürdürüyorlar. tek başına da para da yetmez. kulüp sevgisi, spor kültürü de lazım"
taraftar gözünden
fedai mengüç 33 yaşında. 13 yaşından beri altay tribünlerinde. mengüç'e göre sevdalı olduğu kulüp, kötü yönetimler nedeniyle endüstriyel futbola yenik düştü. 'sahipsiz' diye nitelendirdiği izmir halkı, kulüplerine sahip çıkmadı. 2000'li yıllardan itibaren yöneticiler de altay'ı hep gelir kapısı gördü.
'tribünden takım çıkartsak en az üç galibiyet alırdık' diyen fedai mengüç, yanlış transfer politikasının ve statlarının olmamasının da 3.lig'e düşmelerinde etkili olduğunu düşünüyor.
sezon başında 2500-3000 kişiye oynayan altay'ı son maçında 500 kişi 3.lig'e uğurladı. onlardan biri olan mengüç, altay'ın stadının olmamasından dolayı siyah beyazlı ekibin peşinden birçok şehir, stat gezdi. 'stadı elinden alınarak altay'ın pimi çekildi' diye düşünen mengüç, 'altay'ı şirketleştirmek istiyorlar, biz de taraftarlar olarak buna karşı çıkıyoruz' dedi.
bu arada altay, 29 nisan'da olağanüstü genel kurula gitti. fakat 101 yılık kulübe bir başkan adayı çıkmadı.
kaynak: al jazeera
Yorumlar