amerikan astronomi topluluğu (aas) ve amerikan havacılık ve uzay enstitüsü (aiaa) tarafından 13-14 haziran tarihlerinde teksas eyaletinde gerçekleştirilen cansat competition, itü öğrencilerinin birinciliğiyle sonuçlandı.

türkiye'den tobb ve odtü de dahil olmak üzere sekiz üniversitenin katılım gösterdiği yarışmada, dünyanın dört bir yanından 59 üniversite ekibi boy gösterdi. itü arisat model uydu takımı, yarışmada belirlenen birçok zorlu basamağı başarıyla gerçekleştirerek 100 üzerinden 98.82 puanla birinci oldu.

al jazeera türk'e geliştirdikleri uydunun özelliklerini ve yarışmayı anlatan arisat ekibi, gelecekte daha gelişmiş uydular üretmek istediklerini ifade etti.

tüm basamaklardan geçtiler

yarışmada ekiplerden ana ve taşıyıcı gövde olmak üzere iki parçadan oluşan bir uydu geliştirilmesi istendi. ayrıca geliştirilecek uydunun bataryadan bağımsız enerji sağlaması ve serbest düşüş esnasında paraşüt sistemi kullanmadan yavaşlaması şart koşuldu.

ek görevler, uydunun ateşlenmesi ve inişi esnasında yere çeşitli veriler göndermesi, en zor aşama ise uydunun gövdesinde taşıyacağı çiğ yumurtanın kırılmadan yere inmesi olarak belirlendi. arisat ekibi, tüm basamakları başarıyla tamamlayan tek ekip oldu.

ekip üyesi çağrı eren durkaya, yarışmaya katılmak için ilk önce iki sunum gerçekleştirildiğini ve takımların teksas'taki yarışma öncesinde sıralamaya sokulduğunu ifade etti. durkaya, geliştirdikleri sistemin ateşleme ve iniş süresince yer istasyonuna gerçek zamanlı olarak veri iletebildiğini belirtti.

arisat ve tüm ekipler, ateşleme öncesi puanlamaya tabi tutulan güvenlik testleri gerçekleştirdi. ateşlemenin yapıldığı gün yapılan puanlamanın ardından, tamamlanan görevler hakkında son bir rapor hazırlandı. tüm bu basamakları kapsayan puanlama sonucunda, arisat birincili ilan edildi.

durukaya, uydunun enerjisini sağlayan güneş panellerini yurt dışından istemek zorunda kalmaları dışında ciddi sorunlar yaşamadıklarını söyleyerek sponsorlarına teşekkür etti. durukaya, yarışmaya katılan diğer ekiplerin kendilerine kıyasla çok daha büyük sistemler kurduklarını ancak yarışma esnasındaki tek korkularının hata yapmak olduğunu söyledi.

yumurta 1000 metreden sapasağlam döndü

uydunun elektronik sistemini hazırlayan mert kahyaoğlu, donanımın tamamen kendi tasarımları olduğunu belirterek, elektronik kartı güneş paneliyle uyumlu olacak şekilde altıgen olarak hazırladıklarını söyledi.

haberleşme sistemini kuran caner balyemezler ise uydunun alt ve üst kısımlarına yerleştirdikleri anten sayesinde yer ile kesintisiz bağlantı kurabildiklerini belirtti. balyemezler, yarışma kuralları gereği yerde 3 metrelik bir anten kurduklarını ve kullandıkları yükseltiden çıkan 2 watt'lık enerjiyle uydunun fırlatıldığı 1 km yükseklikle temas kurabildiklerini söyledi.

uydunun tasarımı hakkında bilgi veren hasbi sevinç, uydunun roketten ayrıldıktan sonra şemsiye gibi açılan güneş panelleriyle denge sağlayabilmesi için ağırlık merkezinden yararlandıklarını belirtti. maksimum 600 gr olabilen uydunun ters dönmeden serbest düşüşe geçmesi için otomatik olarak uzadığını belirten sevinç, böylece ağırlık merkezinin değiştiğini ve doğru pozisyonda serbest düşüşe geçiş sağlandığını söyledi. sevinç, yarışmanın en zor aşamalarından biri olan yumurta taşımacılığı için de polietilen köpük kullandıkları bir hazne hazırladıklarını ifade etti.

ekibin bir diğer üyesi onur alp çakan, başarının en büyük kaynağının takım çalışması olduğunu vurguladı. atölyede defalarca sabahladıklarını söyleyen çakan, abd'ye yolculuk öncesindeki gece bile uydularını fakülte binasının camından atarak test ettiklerini anlattı. çakan, yarışma öncesinde yapılan sıralamada 59 takım arasından 23’üncü olduklarını ancak buna rağmen inançlarından hiçbir şey kaybetmediklerini söyledi. çakan, yarışma süresince her basamağın sorunsuz yaşandığını belirterek haberleşme ve düşüş sistemlerindeki başarıları sayesinde birinciliği elde ettiklerini söyledi.

kaynak: al jazeera