gündem çocuk derneği, çeşitli ihmaller nedeniyle eğitim ortamında yaşanan çocuk ölümlerini önlemek için yıllardır milli eğitim bakanlığı'nın (meb) ve kamuoyunun dikkatini çekmeye çalışıyor. sonunda çocukların okullarda güvenli bir eğitim alabilmesi için dernek ile meb temel eğitim genel müdürlüğü arasında 1 kasım 2013'te ‘okullarda fiziksel güvenlik standartları protokolü’ imzalandı.

Çengelköy Lisesi'nde bir yandan eğitim, bir yandan inşaat devam ediyor. Okulun yarım kalan yalıtımı için onlarca demir boru, bahçede duruyor.

Çengelköy Lisesi'nde okul bahçesi içerisinde açık çukurlar da bulunuyor. [Umay Aktaş-Al Jazeera]

artık standartlar olacak

çocuk haklarına yönelik çalışmalar yapan derneğin yönetim kurulu üyelerinden mehmet onur yılmaz, “son yıllarda türkiye’nin yoğun bir okul ihtiyacı vardı. hızlı bir okullaşma süreci yaşadık. fiziksel güvenlik açısından standartlar görmezden gelindi. sadece bir çatı, dört duvar eğitim için yeterli diye düşündük” diyor. yılmaz, bugüne kadar sadece özel öğretim kurumları yönetmeliğinde binalarla ilgili genel kuralların yazıldığını ve bunların mimari standartla ilgili olduğunu söylüyor. ancak protokol sayesinde öncelikle türkiye'deki tüm ilkokullarda bundan böyle uygulanması gereken standartlar belirlenecek. 

efe’nin annesi de ekipte

protokole göre öncelikle okulların fiziki güvenlik açısından değerlendirilebilmesini sağlayacak kontrol listeleri oluşturulacak. öncelikle yurt dışındaki iyi örnekler incelendi. listelere, türkiye’deki okulların şartlarına göre uyarlanmalarının ardından son şekli verilecek. ankara ve eskişehir’de 50 pilot okul seçildi. aralarında,  mimar, iş güvenliği uzmanları, itfaiye personeli, endüstri ürünleri tasarımcısı ve oğlunu okul tuvaletindeki lavabonun üzerine düşmesi sonucu hayatını kaybeden efe boz’un annesi nurdan boz’un da olduğu ekip okullara gidecek. 12 kişilik ekip sömestr tatilinden sonra ankara’daki okulları ziyaret edecek. öğrenciler, öğretmenler ve velilerle güvenlik çalışmaları yapacak. ardından nisan ayında eskişehir’deki okullarda bu listelerdeki önerilerin hayata geçirilmesi istenecek. aksaklıklar varsa düzeltilip son şekli verilecek.

kontrol listelerinde okulla ilgili pek çok alana dair başlıklar olacak. bunlardan bazıları şunlar:

"tuvaletlerde kaygan zemine karşı önlem var mı?", "lavabo ve aynalar sağlam takılmış mı?", "pencereler düşme tehlikesi barındırıyor mu?", "okul giriş çıkışlarında yeterli alan var mı?", "binanın elektrik tesisatı doğrudan erişime açık mı?", "prizler korumalı mı, okul duvarlarındaki  korkuluklarının ucu sivri mi?".

meb mevzuat oluşturacak

meb’in ilköğretim kurumları standartları var. bu güvenlikle ilgili maddeler, o yapının içine adapte edilecek. okullar bu kitapçıktaki standartlara göre kendi şartlarını kontrol edecek. yani sürekli kontrol sağlayan bir sistem oluşturulacak.  

gündem çocuk derneği, bir standartlar kılavuzu oluşturacak ve 60 bin adet kılavuz tüm ilkokullara gönderilecek. proje 2014’te tamamlanacak.

sponsor gerek

derneğin yönetim kurulu üyelerinden mehmet onur yılmaz, proje için sponsora ihtiyaçları olduğunu vurgulayarak, standartların kontrolü için de kolektif bir çalışma gerektiğinin altını çiziyor:

“önümüzdeki aşama okul müdürünün de bu okullardaki  fiziksel eksiklikleri sorun olarak kabul etmesi. okul müdürleri fiziksel güvenlik kontrollerini yaparken ihtiyaç duydukları noktalarda kamu kurumlarından, velilerden destek alabilmeli. bütçe gerektiren ve güvenlikle ilgili durumlarda il özel idareleri eliyle bu müdahalenin yapılabileceğini düşünüyoruz. bu biraz da okul müdürünün konuyu ne kadar ciddiye alacağı ve sahipleneceğiyle alakalı. okullarda yapılacak denetimler mevzuatın parçası olduğunda, okula gelen müfettiş nasıl çocukların yoklama listelerini kontrol ediyorsa, okulun fiziksel güvenlik listesine uyup uymadığını da denetlemeli. kitapçığımızı, eğitim yayıncıları birliği basacak. bastıktan sonra yaysat dağıtacak. ancak hala projenin diğer faaliyetleri için güçlü sponsorlara ihtiyaç var. sponsor olmak isteyenler bize info@gundemcocuk.org adresinden ulaşabilirler."