Enerji jeopolitiği
'Petrol geliri ABD'de toplanamaz'
Al Jazeera'ye konuşan Irak Kürdistan Özerk Bölgesi hükümet sözcüsü Safin Dizai, Türkiye üzerinden ihraç edilecek petrolün gelirinin ABD'de toplanmasını kabul etmediklerini söyledi. Dizai, PYD'nin Suriye'nin kuzeyinde özerklik ilan etmesiyle ilgili de uyarıda bulundu.
Haberin Öne Çıkanları
'Bağdat'ın önerisini kabul etmiyoruz'
PYD'ye özerklik uyarısı
Ulusal Kongre çalışmaları sürüyor
bağdat ve erbil arasında türkiye'ye petrol ihracı konusunda yaşanan anlaşmazlık ve bu anlaşmazlığı aşmak için başlatılan görüşmeler sürüyor.
görüşmelerde her iki taraf da yeni önerilerini masaya getiriyor.
bölgesel yönetim'in sözcüsü safin dizai, al jazeera'ye yaptığı açıklamada görüşmelerdeki son durumu ve kendi tutumlarını anlattı.
"para bağdat'ın kontrolünde olmasın"
petrol çalışmalarına başlamadan önce uluslararası hukukçulara danıştıklarını söyleyen dizai, bağdat’ın petrol ihracat mekanizmasına karar vermekte ısrarcı olduğunu vurguladı; merkezi hükümetin kendilerine yeni bir öneriyle geldiğini söyledi. dizai, “bağdat, 'irak sınırına kadar kürdistan göndersin', sonrasında da 'irak milli petrol şirketi'ne (somo) teslim etsin' diyor. bütün zahmetini biz çekeceğiz, sonra bağdat’a teslim edeceğiz, para bağdat’a gidecek. bağdat'ın kendi siyasi mizacına göre bazen bizimle ilişkileri kötüleşiyor. bazen bütçeyi kesmekle tehdit ediyor, bazen geç gönderiyor. merkeziyeti kabul etmiyoruz. buyurun somo gelsin bizimle çalışsın. ihracatı, sayımı, buradan ceyhan’a kadar gitmesini, satılmasını, hepsini birlikte yapalım. kürdistan’ın payını kürdistan’a gönderin, sizin payınızı da bağdat’a gönderelim” diye konuştu.
petrol gelirlerinin abd’de toplanmasını da kabul etmediklerini ifade eden dizai, “paranın new york’ta toplanması, sonra bağdat’a gelmesi, sonra erbil’e gelmesi... bu mekanizma bizim için zahmetli. biz merkeziyetçi mantığı kabul etmiyoruz. new york’ta olsa yine bağdat’ın kontrolü altında olur, mesele kontroldür” şeklinde konuştu.
"türkiye'nin dayatması yok"
anlaşmaya varma konusunda hâlâ umutlu olduklarını söyleyen dizai, petrolün depolarda beklediğini ve henüz satış yapmadıklarını ifade etti. dizai, türkiye’nin dayatmasının söz konusu olmadığına dikkat çekerek, "abd türkiye ile anlaşmamıza karşı değil. bağdat’la sonuca ulaştıktan sonra ankara ile anlaşmaya varılmasından yana" dedi.
anlaşma sağlanması halinde 2019 yılına kadar 2 milyon varil satmayı planladıklarını anlatan dizai, “dünya petrol piyasasını elinde bulunduran büyük firmalar, kürdistan bölgesinin hakkı olduğuna ikna olmasalar, gelip burada yüzlerce milyar dolar yatırım yapmazlardı. şirket ve grupların hukukçuları araştırma yapmıştır, ondan sonra buraya gelmişlerdir” diye konuştu.
dizai, "bağdat’la anlaşma sağlanamazsa bağımsızlık ilan edecek misiniz?" sorusuna "bağımsızlık tüm halkların hakkıdır. biz kürtler bunu söylemekten utanmıyoruz, bu bizim hakkımızdır. bizim parlamentomuz federal olma kararı aldı. irak’la ilişkilerimiz bunun üzerindedir. biz irak’la ilişkilerimizin sürmesini istiyoruz. biz irak’ın parçalanmasına neden olmayacağız. irak’ın sınırları var ama içeride zaten parça parça oldu" dedi.
şam güçlenirse özerklik gider
suriye’de kürtlerin yaşadığı bölgelerdeki gelişmelere de değinen dizai, “biz kardeşlerimizin haklarına kavuşmasını destekliyoruz ama tecrübelerimize göre konuşursak gündeme göre hareket etmek lazım, kendi isteklerimize göre değil” dedi.
pyd’nin bazı bölgelerde özerklik ilan etmesine de değinen dizai, bunun siyasi bir prim olduğunu savundu. dizai, "tüm siyasi partilerin içinde olacağı bir çalışma yapabilirlerdi. muhalefetle kürtlerin hakları konusunda görüşebilirlerdi. suriye kürtlerinin hâlâ kimliği yoktur. maalesef silahla kendilerini empoze etmeleri demokrasi değildir" şeklinde konuştu. dizai, şam rejiminin güçlenmesi halinde özerlik ilan edilen bölgeleri geri alacağını da belirterek, "siz neyin idaresini üstlendiniz, memurlar hâlâ devletten para alıyor, kamışlı havaalanı hâlâ rejimin elinde, bir süre önce rejimin komutanı kamışlı’ya geldi sonra rabia’ya gitti. devlet hâlâ orada çalışıyor. neyin yönetimini neyin kontrolünü yapıyorsun ki tanınasınız?" diye konuştu.
ulusal kongre çalışmaları sürüyor
dizai, geçen yıl yapılması planlanan ancak ertelenen kürt ulusal kongresi'ne ilişkin çalışmaların sürdüğünü ifade ederek ”bazı siyasi güçler kongreyi kendilerine meşruiyet kazandıracak bir platforma dönüştürmeyi düşünüyordu, hedefleri buydu. başta girdiğimiz yoldan ayrıldı. şimdi projeyi kendi mecrasına taşımayı amaçlıyoruz” dedi.
dizai, irak şam islam devleti gibi radikal grupların irak’la birlikte kürdistan özerk bölgesini de tehdit ettiğini savunarak, kürt bölgesine yerleşmelerine izin vermeyeceklerini söyledi.
Yorumlar