25. dönem milletvekilleri 23 haziran saat 15.00’de türkiye büyük millet meclisi’nde ilk olarak yemin töreni için bir araya gelecek. meclis’in en yaşlı üyesi sıfatıyla chp antalya milletvekili deniz baykal’ın geçici meclis başkanlığı'nı üstleneceği yemin töreninde, en genç altı milletvekili de dönüşümlü olarak kâtip üyelik yapacak.

7 haziran genel seçimi'nde yüzde 40,66 oy alan ak parti 258, yüzde 25,13 oy alan chp 132, yüzde 16,45 oy alan mhp 80 ve yüzde 12,96 oy alan hdp 80 milletvekiliyle tbmm'de yer alacak. dört parti barajı aştığı için oy veren seçmenlerin yüzde 95,2'i meclis'te temsil ediliyor.  

Meclis'te yeni oturma düzeni de belirlendi.

25. dönemde meclis’te grubu olacak dört siyasi parti önemli ölçüde kan değişikliği yaşadı. değişimin en fazla yaşandığı parti cumhuriyet halk partisi (chp). 132 milletvekili ile meclis’te temsil edilecek olan cumhuriyet halk partisi’nin yüzde 64’ünü yeniledi. chp seçimde oyların yüzde 25’ini aldı.

ikinci sırada ak parti var. 258 milletvekili ile meclis’te yer alacak olan ak parti tüzüğünde bulunan üç dönem kuralının da etkisi ile  kadrosunun yüzde 57'si değişmiş olarak meclis'te olacak. akp seçimden yüzde 41 oy oranıyla çıktı.

 hdp’de değişim oranı yüzde 48. daha önce grup çatısı altında yer alamamakla birlikte 36 isimle meclis’te temsil edilen  hdp’nin 25. dönemde 80 milletvekili var. seçime baraj sıkıntısı ile giren hdp oyların yüzde 13’ünü aldı.

mhp ise kan değişiminin en az yaşandığı parti. devlet bahçeli eskiden bu yana  milletvekili sıfatını taşıyan isimleri korumayı tercih etti. mhp grubunda değişim oranı yüzde 38 . mhp bu seçimde oylarını artırdı ve yüzde 16 oy aldı.

kadınların temsili

7 haziran genel seçimi özellikle kadınların meclis’te temsili açısından önemli bir sonuç ortaya çıkardı. cumhuriyet tarihinde meclis'teki kadın temsil oranı ilk kez yüzde 18'e ulaştı. dört partiden 98 kadın milletvekili olarak meclis'e girdi.

sayısal olarak en fazla kadın milletvekili ak parti’de olsa da, 32 kadın milletvekili ile hdp yüzde 40'lık oranla kadın temsilinde birinci sırada yer aldı. hdp’nin ardından ak parti 45 kadın milletvekili ve yüzde 16,27 oranı ile ikinci, chp 21 kadın milletvekili ve yüzde 16’lık temsil oranı ile üçüncü sırada yer aldı. mhp’de ise sadece 4 kadın milletvekili ile temsil oranı yüzde 5. en genç kadın milletvekili 26 yaşında.

meclis’te başörtülü olarak bulunma hakkını ancak geçen dönemin sonuna doğru yapılan değişiklikle elde eden kadınlar ilk kez meclis’e başörtüleri ile seçilerek girdi. ak parti’den 18, hdp’den ise 3 olmak üzere 21 başörtülü kadın bu dönemde meclis’te olacak. bu isimlerden bazıları ise başörtüsü konusunda “sembol”.  28 şubat sürecinde öğrenim gördüğü sırada üniversiteden başörtüsü nedeniyle atılan ve bu nedenle avrupa insan hakları mahkemesi’ne (ahim) dava açan leyla şahin usta, ak parti konya milletvekili. ablası 1999 yılında meclis’e başörtüsüyle geldiği için yuhalanan ve kovulan merve kavakçı’nın kardeşi ravza kavakçı da ak parti’nin istanbul milletvekili.

meclis'in farklı renkleri

farklı inanç ve etnik gruplardan isimler de meclis çatısı altında yer alacak.

siyasi partiler türkiye'de 55 yıl aradan sonra ilk kez ermeni milletvekillerini aday gösterdi.

selina özuzun doğan türkiye ermenisi. chp istanbul milletvekili. hrant dink davası avukatlarından erdal doğan’ın eşi.

Selina Özuzun Doğan avukat

[ [Fotoğraf: Kemal Soğukdere / Al Jazeera Türk]]

feleknas uca, ezidi milletvekili. hdp diyarbakır milletvekili. uca 1999- 2009 yılları arasında avrupa parlamentosu milletvekilliği yaptı.

hdp'den milletvekili seçilen garo paylan türkiye’deki ermeni cemaatinin yakından tanıdığı bir isim. uzun yıllar ermeni okullarında yöneticilik yaptı. yeşilköy ermeni okulu yöneticisi ve okulların bağlı olduğu vakıfların kurduğu eğitim komisyonu koordinatörlüğünü yürüttü. hdp’nin kurucularından.

Garo Paylan [Fotoğraf: Zeki Öztürk/Al Jazeera]

ak parti istanbul milletvekili olarak meclis’e giren markar esayan, çerkes bir anne ile ermeni bir babanın çocuğu. işletme bölümü mezunu olan esayan yeni şafak gazetesinde köşe yazarlığı yapıyor.

Markar Esayan gazeteci

[[Fotoğraf: AA]]

geçen dönem de meclis’te bulunan erol dora, süryani. hdp’den mardin milletvekili seçildi.  

romanların temsilcisi özcan purçu da chp'den izmir milletvekili seçildi. aydın'ın söke ilçesinde sepet örücülüğü ile geçimini sağlayan bir roman ailesinin naylon çadırda doğmuş çocuğu.

meclis'in gençleri

25. dönem milletvekillerinden bazıları 20’li yaşlarını süren isimler. bu milletvekilleri meclis’te ak parti ve hdp’yi temsil edecek.

seçimin sürpriz isimlerinden biri hdp’nin şanlıurfa milletvekili olarak meclis’e giren  pkk lideri abdullah öcalan'ın yeğeni dilek öcalan. dilek öcalan 1987 doğumlu.

Dilek Öcalan, Abdullah Öcalan'ın ablasının kızı

[[Fotoğraf: Zeki Öztürk/Al Jazeera]]

tuğba hezer, hdp van milletvekili, 26 yaşında. milletvekili seçilmeden önce van'da öğretmendi.

1986 doğumlu hdp mardin milletvekili enise güneyli. nusaybin doğumlu güneyli elektrik elektronik mühendisi.

fatma gaye güler 1989 doğumlu. ak parti tokat milletvekili. siyasi hayatına 2009 yılında ankara il gençlik kollarının üniversiteler biriminde başladı. 2012-2014 yılları arasında ak parti istanbul gençlik kollarının halkla ilişkiler ve seçim işleri birimlerinde görev aldı.

1987 doğumlu ak parti istanbul milletvekili abdurrahim boynukalın, ak parti gençliğinin lideri. partisinin gençlik kolları başkanı.

Boynukalın AK Parti Gençlik Kolları Başkanıydı

[[Fotoğraf: AA]]

1986 doğumlu ak  parti antalya milletvekili sena nur çelik. 28 yaşındaki çelik hukuk fakültesi mezunu. uluslararası hukuk alanında uzman.

1988 doğumlu mehmet alğan da ak parti hatay milletvekili. ak parti'de gençlik kolları genel başkan yardımcısı ve dış ilişkiler başkanlığı görevinde bulundu.

ekonominin ağır topları

partilerin kampanya döneminde daha çok ekonomik vaatleri ön plana çıkarmasının ardından geçmişte ekonomi yönetiminde önemli görevler üstlenmiş bir çok isim de meclis de farklı partileri temsilen yer alacak.

merkez bankası’nın eski başkanı ve 11. cumhurbaşkanı abdullah gül’ün de ekonomi danışmanlığını yürüten durmuş yılmaz mhp’den milletvekili seçildi. yılmaz mhp uşak milletvekili.

Durmuş Yılmaz [Fotoğraf: AA]

aynı şekilde 13 yıllık ak parti iktidarında devlet planlama teşkilatı'nda (dpt) önemli görevler üstlenen son olarak da kalkınma bakanlığı'nda müsteşar yardımcısı olarak görev yapan erhan usta, mhp samsun milletvekili olarak meclis’e girdi.

maliye bakanlığı eski müsteşarı naci ağbal ak parti bayburt milletvekili oldu. ağbal müsteşarlığını yaptığı maliye bakanı mehmet şimşek ile şimdi aynı sıraları paylaşacak.

Ağbal Bayburt milletvekili seçildi

[[Fotoğraf: AA]]

borsa istanbul'un eski başkanı ve merkez bankası’nda da başkan yardımcısı olarak görev yapan ibrahim turhan ise ak parti izmir milletvekili seçildi.

gümrük ve ticaret bakanlığı eski müsteşarı ziya altunyaldız da ak parti konya milletvekili.

chp'nin ekonomi vitrini ise yeni dönemde genişliyor. hazine eski müsteşarı faik öztrak, eski gelirler genel müdürü ve partinin grup başkanvekili mehmet akif hamzaçebi yine milletvekili seçildi. ancak onlara eski maliye bakanı ve bddk'da başkanlık görevinde bulunmuş olan zekeriya temizel ve akademisyen selin sayek böke de katıldı. odtü iktisat fakültesi mezunu böke, chp’nin son kurultayında ekonomi yönetiminden sorumlu genel başkan yardımcılığına getirilmişti.

Zekeriya Temizel [Fotoğraf: AA]

hdp'de ekonomi alanında en önemli isim olarak myk üyesi sezai temelli öne çıkıyor. temelli akademisyen. istanbul üniversitesi siyasal bilgiler fakültesi maliye anabilim dalı'nda görev yapıyordu.  

meclis’in gazetecileri

yeni meclis’te chp ve ak parti’den çok sayıda gazeteci kökenli isim de milletvekili olarak görev yapacak.

son olarak hürriyet gazetesi'nde genel yayın yönetmeni olan enis berberoğlu, chp'deki genel başkan yardımcılığı görevinin ardından partisini istanbul milletvekili olarak temsil edecek.

Enis Berberoğlu [Fotoğraf: AA]

chp’yi istanbul milletvekili olarak temsil edecek ikinci isim barış yarkadaş. star, hürriyet gibi gazetelerde çalışan yarkadaş, 2006 yılında gerçek gündem adlı internet sitesini kurdu.

chp eskişehir milletvekili utku çakırözer de kısa süre önce cumhuriyet gazetesi genel yayın yönetmeni'yken görevinden ayrıldı. çakırözer, milliyet, akşam ve cumhuriyet gazetelerinde çalıştı.

kürt kimliğiyle tanınan gazeteci-yazar orhan miroğlu, ak parti’den mardin milletvekili seçildi. 12 eylül darbesinden sonra tutuklandı ve 15 yıl hapis cezası aldı. 1995 yılına kadar siyasi yasaklıydı. miroğlu hadep, dehap ve demokratik toplum partisi'nde genel başkan yardımcısı olarak görev yaptı.

Orhan Miroğlu [Fotoğraf: AA]

ak parti mersin milletvekili muhsin kızılkaya da akp’nin kürt kimliği ile bilinen milletvekili. gazeteci, yazar ve çevirmen olan kızılkaya son olarak habertürk gazetesinde yazıyordu. 

kaynak: aljazeera