Hrant Dink cinayeti
Yılmazer de Engin Dinç’i işaret ediyor
Hrant Dink’in öldürüleceğine dair istihbarat raporunu İstanbul’a iletmeyen dönemin Trabzon İstihbarat Şube Müdürü Engin Dinç bugün İstihbarat Daire Başkanlığı koltuğunu işgal ediyor. Onun söyleyeceklerinin önemi ortada, zaten Ali Fuat Yılmazer de topu ona atıyor.
ali fuat yılmazer, dink’in öldürüleceğine dair istihbarat raporunun yazıldığı dönemde (şubat, 2006), ankara’da egm istihbarat daire başkanlığı’nda, “sağ akımlar, dini ve irticai faliyetler ve azınlıklar”la ilgili c şubesi’nin başkanıydı.
hatırlanacağı gibi, trabzon istihbarat şube müdürlüğü, istihbaratçı polis memuru muhittin zenit’in kaleme aldığı f4 raporunu ankara’ya olduğu gibi, istanbul’a ise özetleyerek ve birçok ayrıntıyı ihmal ederek bildirmişti. bu arada zenit’in raporunda dink’in öldürüleceği açıkça yazıldığı halde, trabzon istanbul’u “dink’e karşı ciddi eylem yapılacak” diye bilgilendirmişti.
savcı yusuf hakkı doğan, ali fuat yılmazer’in sorgusuna da f4 raporuyla başlıyor; raporu ayrıntılarıyla aktarıyor ve bilâhare soruyor: “bu rapor size sunuldu mu?”
yılmazer’in cevabı tam olarak şöyle: "bu rapor bana sunulmadı. benim bilgim yoktur. bu konuda yardımcım bülent demirel bana bilgi vermedi.”
(yılmazer, f4 raporunun ankara’ya ulaştığı gün, istihbarat daire başkanı sabri uzun’la birlikte dört günlüğüne yurtdışı görevine gitmiş, yerine vekili olarak bülent demirel’i bırakmıştı.)
‘sabri uzun: benden de gizlediler’
savcı doğan, “raporu görmediğini” söyleyen ali fuat yılmazer’i, sabri uzun ve bülent demirel’in ifadeleri üzerinden sorguluyor ve önce sabri uzun’un 6 aralık 2013’te üç gazetede çıkan bir demecini hatırlatıyor.
sabri uzun demecinde, cinayet öncesinde istihbaratın bir numaralı koltuğunda oturduğunu, buna rağmen mahkemenin neden kendisine başvurup dink’in mutlaka öldürüleceğini açıkça dile getiren bir istihbarat raporunun gereğini yapmadığını sormadığına şaşırdığını belirtiyordu. fakat bir yandan da, bilgisine başvurulsa bile söyleyecek bir şeyinin olmadığını, çünkü o raporun ondan da “gizlendiğini” (kendi kelimesi) söylüyordu.
savcı doğan, ali fuat yılmazer’e rapor hakkında uzun’la görüşüp görüşmediğini, evrakı ona sunup sunmadığını soruyor ve ondan “görüşmedim, sunmadım” cevabını alıyordu, çünkü yardımcısı bülent demirel de onu bilgilendirmemişti: “bu evrakı görmediğim için kimseye sunmadım.”
belge kime ‘arz’ edildi?
fakat savcı doğan’ın elinin altında bülent demirel’in mülkiye müfettişlerine daha önce verdiği ifade ve onun f4 raporunun üzerine düştüğü “arz edildi” ifadesi vardı. bürokraside bu ifade, belgenin bir üst makama sunulduğuna işaret ediyordu. sorguyu bu noktadan devam ettirip soruyor yılmazer’e: “bu yazı size arz edildi mi?”
yılmazer:
“şube müdür yardımcısı ise bana arz etmek amacıyla bunu yazabilir bana arz eder. başka kimseye arz edemez. eğer ben yoksam ve arz edildi diye bir not düşmüş ise kendisinden sonraki üst rütbeliyi kast ediyor bu kişi ya daire başkandır ya da başkan yardımcısıdır.”
tablo işte tam bu noktada iyice karışıyor. çünkü bülent demirel’in raporu bir “üst”e arz ettiği kesin. fakat dört “üst”ün dördü de (c şube müdürü ali fuat yılmazer, istihbarat daire başkanı’nın iki yardımcısı necmettin emre ile vedat yavuz ve daire başkanı sabri uzun) raporun kendisine sunulmadığını söylüyorlar!
bülent demirel’in mülkiye müfettişlerine söylediği ve savcı doğan’ın da altını çizdiği sözleri, “arz”ın yılmazer’e yapıldığı ihtimalini güçlendirir nitelikte... demirel, “o tarihte il dışında bulunan şube müdürünün dönüşte konudan haberdar edilmesi için ‘arz edildi’ notunun düşüldüğünü beyan” etmişti müfettişlere...
buna karşılık yılmazer, savcının bu yöndeki sorusuna, “ben bülent demirel'in bu konuyu bana arz ettiğini hatırlamıyorum” cevabı verecekti.
‘muhatap engin dinç’tir’
savcı, “yasin hayal ne pahasına olursa olsun hrant dink’i öldürecek” gibi kuvvetli bir cümleyi “ciddi eylem” olarak telaffuz etme hususunu yılmazer’e de soruyor... o da tıpkı ramazan akyürek gibi bu sorunun muhatabının, dönemin trabzon istihbarat şube müdürü (bugün istihbaratın bir numaralı ismi) engin dinç olduğunu söylüyor.
‘esas sorumluluk doğuran belge’
hemen ardından, savcının “esas sorumluluk doğuran” ve “gizlenen” sıfatlarıyla tanımladığı f4 belgesine ilişkin kritik soru geliyor:
“bu belgenin içeriği neden istanbul a bildirilmedi ve belge neden istanbul a gönderilmedi? zira istanbul istihbarat
şube müdürü ahmet ilhan güler ve diğer yetkililerin beyanlarında trabzon ve istihbarat daire başkanlığı c şube müdürlüğü tarafından kendilerine bir bilgi paylaşımı yapılmadığı, hrant dink'in öldürüleceği yönündeki bilginin kendilerinden saklanıldığı beyan ettikleri hatırlatılarak soruldu...”
yani savcı diyor ki: şubeniz bu kadar kesin bir cinayet istihbaratı karşısında nasıl bu kadar sakin kalabildi? nasıl istanbul’la temas etmedi?
yılmazer bu soruya cevap veriyor ama sözleri bu sorunun cevabı değil. biraz uzun olsa da cevabı kelimesi kelimesine aktarıyorum ki, abarttığım sanılmasın. cevap aynen şöyle:
“böyle bir bilgi geldiğinde istanbul şube müdürlüğünün yapacağı iki şey vardır. birincisi tehdit ciddiyse il koruma komisyonuna yazı yazarak koruma tedbirinin uygulanmasını sağlamak... iki istanbul ili itibariyle belirlenen hedeflere yönelik istihbari çalışma yaparak trabzon istihbarat şube müdürlüğü ile koordineli hareket etmek zorundadır. bunların hiçbirini istanbul emniyet müdürlüğü yapmamıştır. osman hayal hakkında sahte bir tahkikat evrakı tanzim etmiş, kusurunu örtmeye çalışmıştır.”
arşivdeki tehdit mahkemeye neden bildirilmedi?
savcı doğan’ın üzerinde en fazla durduğu noktalardan biri de, mahkemenin 18 haziran 2008’de sorduğu “kayıtlarınızda dink’in cinayet öncesinde tehdit aldığına dair belge var mı?” sorusuna ali fuat yılmazer imzasıyla gönderilen 24 haziran 2008 tarihli cevabî belgeydi. çünkü belgede, “yapılan çalışmalarda fırat (hrant) dink'in öldürülmesinden önceki günlerde tehdit aldığını teyit eden herhangi bir bilgiye ulaşılamamıştır” ibaresi yer alıyordu.oysa dink tehdit almıştı ve bu da istihbarat arşivlerinde mevcuttu.
savcının sorusu: “arşivlerde olan bu bilgileri mahkemeye neden bildirmediniz?”
yılmazer’in cevabı:
“evet, ben bizim daha önce hrant dink'in öldürülmesi olayı ile ilgili olarak verdiğimiz bilgilerin dışında ilave bir duyum var mı? yok mu? şeklinde algıladım. hrant dink'in doğrudan tehdit alıp almadığına yönelik bilgi olup olmadığı sorulduğunu düşündük ve arkadaşlar bu yazıyı hazırladı, ben de imzaladım. öyle hatırlıyorum. ben daha önce arşivdeki bilgileri zaten soruşturma makamlarına iletmiştim.”
savcının bu cevabı tatmin edici bulup bulmayacağını bilâhare göreceğiz. fakat şu kadarına işaret etmek yorum değil, olgusal gerçeği ifade etmek sayılmalı: mahkeme sadece bir noktaya, cinayet öncesinde tehdit olup olmadığı noktasına odaklanarak soruyor sorusunu ve cevap böyle geliyor.
cinayetten sonra f4 raporunu savcıya verdi mi?
ahmet ilhan güler’in, cinayet günü (19 ocak 2007) istanbul’da yapılan, kendisinin dışında istanbul emniyet müdürü celalettin cerrah, istanbul valisi muammer güler, istihbarat daire başkanı ramazan akyürek, içişleri bakanı abdulkadir aksu, adalet bakanı cemil çiçek ve başka ilgililerin katıldığı bir toplantıdan söz ettiğini hatırlayacaksınız... ahmet ilhan güler sorgusunda, ramazan akyürek’in o toplantıda dahi bir yıl önceki f4 raporundan söz etmediğini öne sürmüştü.
(söylemeye gerek yok: bu durumda, ahmet ilhan güler’in bu büyük iddiasıyla ilgili olarak o gün o toplantıya katılanların tanıklıkları çok büyük bir önem kazanıyor. savcı yusuf hakkı doğan, bu soruyu celalettin cerrah’a mutlaka sormuştur. fakat dün belirttiğimiz gibi, cerrah’ın sorgusuyla ilgili hiçbir bilgi sızmadığı için, onun güler’in iddiasını teyit edip etmediğini bu aşamada bilemiyoruz.)
savcı doğan, ali fuat yılmazer’e bu toplantıya katılıp katılmadığını soruyor önce. cevap şöyle:
“ben bu toplantıya katılmadım. ben ankara’dan gelmedim ama ramazan akyürek bey daire başkanı olarak katıldı. ama daha sonra ben hrant dink cinayetiyle ilgili evrakları savcılığa teslim ettim. bu evrakların içinde bizim arşivdeki istihbari evraklarımızdı.”
savcı doğan soruyor: “f4 raporunu da getirdiniz mi?”
cevap: “getirdim diye hatırlıyorum.”
ilave sorular...
bu cevabın bir dizi başka soruyu akla getirmemesi imkânsız:
birincisi: sadece ülke değil dünya çapında etkileri olan bir cinayet gerçekleşiyor ve siz o cinayetle ilgili istihbaratın tamamına vakıf olması düşünülen bir devlet görevlisisiniz... cinayetten birkaç gün sonra savcılığa götürmek üzere evraklarınızı karıştırırken cinayeti bir yıl önce kesin bir biçimde bildiren (fakat size “sunulmadığı” için haberdar olmadığınız) bir raporla karşılaşıyorsunuz...
soru şu: böyle bir belgenin yaratacağı şok duygusu ortadayken, yedi yıl sonra karşılaşsanız bile o belgeyi savcıya götürüp götürmediğiniz yolundaki bir soruyu “götürdüm diye hatırlıyorum” suretinde cevaplamanız makul müdür? (gerçi bu muğlak kalacak bir nokta değil... yılmazer’in o gün savcıya teslim ettiği belgeler arasında f4 raporunun bulunup bulunmadığı o gün tutulan tutanaktan bellidir. gerçek neyse, herhalde ortaya çıkacaktır.)
ikincisi: böyle bir bilgiyi bir yıl boyunca size sunmayan astlarınızla ilgili olarak herhangi bir işlem yaptınız mı?
bu mini diziyi bitirirken hatırlatalım: savcı yusuf hakkı doğan, geçtiğimiz hafta yargıtay üyeliğine seçildi ve kamu görevlileri ile ilgili soruşturmayı başka bir meslektaşına devretti.
Yorumlar