alper altuntaş

prodüktör

her seçim merakla beklenir. ama seçime doğru yol alan türkiye için bu sefer durum biraz farklı. çünkü son 1 yılda yaşananlar kimsenin beklemediği ölçüde seçimlere rekabet getirdi. ak parti; gezi olayları, 17 aralık yolsuzluk ve rüşvet operasyonu ve cemaat ile artık sürtüşmenin çok ötesine varan kavgasını bertaraf etmek için bir seçim zaferini yegâne yöntem olarak görüyor. muhalefet ise bu üç olayın yarattığı karşı rüzgârdan faydalanıp ak parti’nin 12 yılı bulan seçim zaferlerine son vermeyi hedefliyor.

büyükşehirler savaşı 

ana muhalefet partisi chp’nin en büyük hedefi toplam nüfusu 20 milyonu aşan istanbul ve ankara’yı iktidar partisinden almak. bu uğurda partiden ihraç edilen ve chp yönetimini ele geçirmeyi amaçlamakla suçlanan şişli belediye başkanı mustafa sarıgül’ü yeniden partiye davet etti ve büyükşehir belediye başkanı adayı yaptı. sağ seçmenden de oy alabilen ve uzun dönem belediyecilik tecrübesi olan sarıgül ile chp, hiç olamadığı kadar iddialı. 

ankara’da ise chp, önceki seçimde mhp’den aday olan mansur yavaş ile, yine sağ seçmenden oy almak ve kazanmak hedefinde.

bu iki şehirde de ak parti mevcut belediye başkanları ile elindeki şehirleri tutmaya çalışıyor.

bir yandan da chp’nin kalesi olarak görülen izmir’de, iddialı duruma gelmek ve elinde olmayan en büyük şehri almak istiyor. bu uğurda kabinede en uzun bakanlık yapan isim olan ulaştırma bakanı binali yıldırım’ı büyükşehir belediyesine aday olarak sundu.

çekişmeli iller

önceki seçimde adana’da ipi mhp göğüsledi. ancak şehri birkaç dönemdir yöneten aytaç durak ile yolların ayrılmasının ardından yarış çekişmeli bir hâl aldı. üstelik durak, bağımsız adaylığını koyarak dördüncü bir alternatif oldu.

mersin de benzer bir portre çiziyor. burada da akp, chp ve mhp iddialı. aşağıda daha detaylı bahsedeceğimiz yeni yerel seçim kanunu burada mhp’nin şansını arttırıyor.

antalya önceki seçimde akp’den chp’ye geçti. ancak şehir halkının bir kısmı mevcut yönetimden rahatsız. şimdi, akp son seçimin mağlubu menderes türel ile mevcut başkan mustafa akaydın’ı mağlup etmek istiyor.

hatay, suriye iç savaşına çok fazla angaje oldu ve bu yüzden şehirde iktidara nispeten bir tepki var. chp önceki dönem akp belediye başkanını da aday göstererek hayli iddialı konuma geçti.

bdp - ak parti çekişmesi

bu iki parti arasındaki çekişme özellikle üç güneydoğu ilinde kendini gösteriyor. ak parti bdp elindeki diyarbakır’ı gözüne kestirirken, bdp, akp elindeki şanlıurfa ve mardin’i istiyor.

diyarbakır, tıpkı izmir gibi, muhalif bir partiyi kalesinde vurmanın cazibesini barındırıyor. akp bunun için diyarbakır'da sevilen milletvekili mehmet galip ensarioğlu ile şehri zorlamaya çalışıyor.

önceki seçimde bağımsız olarak urfa’yı kazanıp daha sonra akp’ye geçen ahmet fakıbaba aday değil. bdp diyarbakır belediye başkanı osman baydemir ile iddialı olmaya çalışıyor. 

mardin’de ise durum farklı. bdp’nin şehirdeki sıkı çalışması ve yeni yerel yönetim kanunu ile mardin'in el değiştirmesi muhtemel.

akp - mhp çekişmesi

mhp, sağ seçmen için en büyük alternatif olarak akp’nin karşısına çıkıyor. hedefi elindeki belediyeleri korumak hatta üstüne yeni şehirler elde etmek. yeni yerel seçim kanunu; balıkesir, manisa, isparta, kastamonu gibi mhp yönetimindeki kentlerde ak parti'nin şansını artırmasına yol açıyor. ancak mhp, akp'den vazgeçeceğini umduğu sağ oylarla ve bazı bölgelerde partisinin kazanamayacağını düşündüğü için kendisine yöneleceğini umduğu sol oylarla gücünü korumak, hatta artırmak peşinde.

yeni yerel seçim kanunu

bu seçime damgasını vuracak en büyük etkenlerden biri yeni yerel seçim kanunu. yapılan değişiklikle mevcut 16 büyükşehir belediyesine 14 büyükşehir daha eklendi. yapılan kanun değişikliği ile artık bu büyükşehirlerde, il sınırında yaşayan herkes büyükşehir belediye başkanlığı için oy kullanacak.

bu da taşradaki oy tercihlerinin de etkili olması anlamına geliyor. örneğin antalya, eskişehir, balıkesir, manisa,ordu ve giresun gibi muhalefetin elinde olan şehirlerde taşra oylarının eklenmesi ak parti için avantaj yaratıyor. 

mardin’de ise genelde akp lehine olan bu yasa değişikliği bdp’nin avantajına dönüşüyor ve yine önceki seçim sonuçlarına göre şehir el değiştiriyor.

tabii bu sonuçlara 2009 yerel ve 2011 genel seçimlerinin verileriyle ulaşabiliriz. asıl sonucu belirleyecek olan 30 mart günü seçmenin yapacağı tercihler olacak.

kaynak: al jazeera