amerika birleşik devletleri başkanı barack obama, ukrayna'daki ayrılıkçılara verdiği destekten dolayı rusya'ya yönelik yeni yaptırımlar açıkladı.

beyaz saray'dan yapılan açıklamada, abd'nin iki hafta önce açıkladığı yaptırımlara ilave olarak, bugün de rus ekonomisinin kilit sektörlerine yeni yaptırımlar getirdiğini bildirdi. obama yeni yaptırımların rusya'nın enerji, savunma ve finans endüstrilerini hedef aldığını belirtti.

yeni yaptırımlar kapsamında, rus enerji sektörüne belirli mal ve teknolojilerin ihracatını engellediklerini ve yaptırım listesini daha fazla rus bankası ve savunma şirketini içine alacak şekilde genişlettiklerini kaydeden obama, rusya'ya ihracatı ve rusya'daki ekonomik kalkınma projelerine fon sağlanmasını teşvik eden kredileri de resmen askıya aldıklarını duyurdu.

'abd dediğini yapar'

rusya'nın şu anki izlediği çizgiyi sürdürmesi halinde maruz kalacağı bedellerin de artacağını daha önce dile getirdiğini hatırlatan obama, bugünkü açıkladıkları adımlara işaret ederek, "abd dediğini yapar" ifadesini kullandı.

obama, rusya'nın ayrılıkçılara desteğini sürdürdüğünü ve uydu görüntülerinin, rusya içerisindeki güçlerin ukrayna içerisine topçu ateşi açtığını gösterdiğini belirtti.

rusya'nın ukrayna'daki faaliyetleri ve rusya'ya yönelik bugüne kadarki yaptırımların rus ekonomisini daha da zayıflattığını ifade eden obama, "bugün rusya, yıllardır katedilen gerçek ilerlemeyi geriye götürerek, kendisini bir kez daha uluslararası toplumdan yalnızlaştırıyor. iş buraya varmak zorunda değildi. bu, rusya'nın ve özellikle de devlet başkanı vladimir putin'in yaptığı bir seçim" diye konuştu.

'yeni bir soğuk savaş değil'

obama, bir gazetecinin "yeni bir soğuk savaş mı yaşanıyor?" sorusunu, "hayır, bu yeni bir soğuk savaş değil" diye yanıtladı. abd başkanı obama, "ukrayna'ya silah yardımı düşünüyor musunuz" şeklindeki bir soru üzerine, şu anda ukrayna hükümetine silah yardımı yapmayı düşünmediklerinin işaretini verdi. 

obama, "şu anki mesele, ukraynalıların kapasitesinin ayrılıkçılara üstün gelip gelmemesi değil. onlar ayrılıkçılardan daha iyi silahlanmış durumdalar. mesele, ukrayna'nın doğusundaki kıyımı nasıl önleyeceğimiz. bunu önlemeye çalışıyoruz ve bu aşamada rusların davranışını etkilemek için elimizdeki ana araç, ekonomisinin üzerinde görmekte oldukları etki" diye konuştu.

bankalara ve enerji şirketlerine yaptırımlar

abd hazine bakanlığı'nın açıkladığı yeni yaptırım listesinde üç büyük rus bankası ile rusya'nın en büyük gemi üreticisi yer alıyor. son yaptırım listesiyle birlikte yüzde 50'den fazlası devlete ait olan rus bankalarının hemen hepsi abd yaptırımları ile karşı karşıya kalmış oldu. 

avrupa birliği ülkeleri de moskova yönetiminin ukrayna'da ile ilgili tavrını değiştirmesi için yeni ve daha geniş ekonomik yaptırımları hayata geçirme kararı aldı. buna göre daha önce iki kez hesap dondurma ve vize yasağı şeklinde uygulanan yaptırımlara finans, savunma ve enerji sektörlerine yönelik kısıtlamalar da eklendi.

ayrıca abd ticaret bakanlığı da rusya'yla ticareti kısıtlamaya yönelik birtakım tedbirler açıkladı.

üçüncü tur yaptırımlarla rusya'nın ukrayna'da süren müdahalesi ve moskova yanlısı gruplara verdiği desteğin maliyetinin arttırılması hedefleniyor. diplomatik kaynaklara göre yaptırımlar üç ay sonra yeniden değerlendirilecek. 

'yaptırımlar kaçınılmaz'

almanya başbakanı angela merkel, rusya'nın ukrayna'daki eylemlerinden sonra ab'nin rusya'ya karşı yaptırım uygulamasının kaçınılmaz olduğunu açıkladı. 

merkel, ab liderlerinin moskova yönetimini, kırım'ın ilhakı ve ukrayna'nın doğusunu istikrarsızlaştırma eylemlerinin kabul edilemez olduğu konusunda defalarca uyardığını hatırlatarak, "şiddeti azaltma ve işbirliği yolunda ilerleme kararını vermek artık rus liderlere kalmış bir durum" dedi.

avrupa birliği ülkeleri abd'nin ısrarına rağmen 17 temmuz'da ukrayna'da bir malezya uçağının düşürülmesinden önce rusya'ya yaptırımların arttırılmasına mesafeli yaklaşıyordu. uçağı rusya yanlılarının düşürdüğü iddia ediliyor. 

ukrayna, 2013 kasımı'ndan bu yana gergin. ülkenin rus yanlısı yönetimini protesto edenler, kanlı olaylardan sonra şubat ayında amaçlarına ulaşarak iktidara geldi. ancak batı yanlısı hükümet rus nüfusun ağırlıklı olduğu bölgelerde rusya yanlılarının ayrılık talepleriyle karşılaştı. kırım özerk bölgesi'nin önce bağımsızlık, sonra referandumla rusya'ya bağlanmasının ardından, benzer talepler ülkenin güneydoğusunda, başta donetsk olmak üzere birçok kentte dile getirilmeye başlandı.

ukrayna ordusu, cumhurbaşkanı poreşenko'nun göreve gelmesinin ardından ayrılıkçılara karşı operasyonlara başladı. dokuz aydır süren silahlı ayaklanmalarda binden fazla kişi hayatını kaybetti, en az 3 bin 500 kişi de yaralandı.

kaynak: aa, afp ve al jazeera