batı şeria’nın ramallah kentinde israilli gazetecilerle bir araya gelen filistin devlet başkanı mahmud abbas barış müzakerelerine değindi.

abbas, “barış görüşmeleri sona ererse israil hükümeti, tıpkı filistin yönetimi kurulmadan önce olduğu gibi, işçilerin, çiftçilerin, sağlık ve eğitim çalışanlarının maaşları dahil olmak üzere filistin’deki ekonomik durumun sorumluluğunu üstlenmek zorunda kalacak” dedi.

abbas israil’in aynı zamanda filistin’de güvenlik sorumluluğunu da almak zorunda kalacağını söyledi.

israil ve filistin tarafları salı günü abd dışişleri bakanı john kerry’nin arabuluculuğunda bir araya geldiler. iki taraf kaynakları da müzakerelerde hâlâ derin görüş ayrılıkları olduğunu söylüyor.

‘özerk yönetim feshedilebilir’

pazar günü filistinli bir yetkili, israil’in yasadışı yerleşim inşaatlarını dondurmaması ve filistinli tutukluları bırakmaması durumunda özerk yönetim başkanlığının feshedilebileceği restini çekmişti.

filistin özerk yönetimi kurulduğu 1993 yılından beri mali sıkıntı çektiği için görevini dışarıdan aldığı yardımlarla yerine getirebiliyor. israil ise vergi gelirlerinde filistin’in payına düşen kısımda sık sık kesinti yapıyor.

israilli siyaset yorumcusu nahum barnea, bu tehdidin gerçeğe dönüşmesi durumunda bunun israil için büyük sorunlara yol açabileceğini ve çok fazla masraf anlamına geleceğini söyledi.

özerk yönetim feshedildiği takdirde, işgal altındaki batı şeria'nın emniyet, eğitim ve sağlık hizmetleriyle su ihtiyacının karışlanmasından da israil sorumlu olacak.

1993’teki osla anlaşması’nın nihai amacı ayrı bir filistin devleti’nin kurulması olsa da eski başbakan ariel şaron döneminde bu mutabakat çöktü. anlaşma sadece filistin özerk yönetimi’nin kurulmasını sağladı. yönetim de sadece kendi içindeki idari işlerde özerklik kazanmıştı.

iki devletli çözüm öngörülmüştü

israil, görüşmelerde somut ilerlemenin sağlanabilmesi için filistin tarafından israil'in yahudi kimliğinin kabul edilmesini şart koşuyor.

filistin tarafı israil nüfusunun dörtte birini oluşturan arapların, yahudi kimlikli bir devlette söz hakkına sahip olamayacağını ve israil'in bu yolla işgale meşruiyet kazandıracağını ileri sürerek bu koşula karşı çıkıyor.

filistin tarafı, 1993'teki oslo kararları'na dayanarak bölgede iki devletli çözümün, batı şeria ve doğu kudüs'teki filistin topraklarında yahudi yerleşimlerinin durdurulmasının ve ülkelerini terk etmiş filistinli mültecilerin dönüş hakkının masaya yatırılmasını istiyor.

israil - filistin barış müzakereleri üç yıllık aradan sonra abd’nin arabuluculuğuyla temmuz 2013’te yeniden başladı. barış müzakereleri için 9 aylık bir takvim belirlenmişti. belirlenen süre 29 nisan’da doluyor.

kaynak: al jazeera, reuters ve afp