rusya'nın ukrayna'nın kırım özerk cumhuriyeti'ndeki askeri varlığını artırmasıyla tırmanan krizde gözler brüksel'de. 

nato genel sekreteri anders fogh rasmussen'in ukrayna'daki gelişmeleri karşılıklı ele alma önerisini rusya kabul etti.

nato-rusya konseyi'nin, 'olağanüstü' toplantısında, tarafların ukrayna konusundaki tutumlarını doğrudan paylaşmaları ve gerilimin azaltılmasını sağlayabilecek adımları ele almaları öngörülüyor.

nato üyesi ülkelerin daimi temsilcileri de avrupa birliği politika ve güvenlik komitesi ile aynı gün toplantı yapacak.

'rusya'nın saldırgan tutumunu kınıyoruz'

amerika birleşik devletleri (abd) dışişleri bakanı john kerry, kasım ayından beri hükümet karşıtı gösterilerle yönetimin değiştiği ukrayna'nın başkenti kiev'de.

yeni yönetimle görüşen john kerry, "rusya'nın ukrayna'daki saldırgan tutumunu kınıyoruz" dedi. 

görevden alınan ukrayna cumhurbaşkanı viktor yanukoviç'in 'ülkesini ve halkını terk ettiğini' söyleyen kerry, rusya'dan ukrayna hükümeti ile diyalog kurmasını istedi. kerry'nin açıklamaları şöyle: 

"rusya'nın kırım'la tarihi bağı olduğunu anlıyoruz. ama bir problem varsa bunu ukrayna hükümeti ile çözmelidir, işgal ile değil. rusya, ukrayna'yı daha fazla işgal etmek için mazeret arıyor. rusya ile gerilimin, uluslararası kurumlar yoluyla azalmasını tercih ederiz."

'askerî güç son seçenek'

Putin, ateşkesin Kiev'in ayrılıkçılarla masaya oturması durumunda uygulanabileceğini söyledi.

[[Fotoğraf: Reuters]]

john kerry'nin diyalog çağrısı, rusya devlet başkanı vladimir putin'in açıklamalarından sonra geldi.

putin, ukrayna'da viktor yanukoviç'in görevden alınıp ülkesine kaçmasından bu yana ilk kez basın toplantısı düzenledi. tansiyonu düşüren putin askerî güç kullanma hakkını saklı tuttuklarını ama bunun son seçenek olduğunu söyledi.

rusya'nın başkenti moskova'da konuşan putin, ukrayna'da yaşananları "anayasaya aykırı darbe" olarak niteledi. putin, yanukoviç'e siyasi bir geleceği kalmadığını söylediğini vurguladı; ama ülkesinde kalması halinde öldürüleceğini savundu. putin, yanukoviç'in hâlâ ülkenin meşru lideri olduğunu söyledi. rus lider yanukoviç'in kalp krizinden öldüğü ile ilgili iddiaları da yalanladı.

rus askerlerin kırım'ı zorla ele geçirdiği yönündeki suçlamaları reddeden putin, "yerel sivil savunma güçlerinin" sadece bölgedeki ukrayna askerî üslerinin etrafını kuşattıklarını söyledi.

rus askerlerinin kırım'daki operasyonda görev alıp almadığı yönündeki soruyu yanıtlayan putin, "hayır, görev almadılar. birbirine benzeyen bir sürü üniforma var" dedi.

ukrayna'nın rusça konuşan bölgelerindeki rus ve ukrayna vatandaşlarını korumak için her türlü yolu kullanma haklarını saklı tuttuklarını söyleyen rus lider, buna karşın ülkeye asker göndermeye henüz gerek olmadığını savundu. olası bir güç kullanımı kararının yasalar dahilinde olacağını vurguladı.

'seçimleri tanımayız'

vladimir putin ukrayna'daki mevcut koşulları "terör ortamı" olarak niteledi; bu koşullar altında yapılacak seçim sonuçlarını tanımayacaklarını söyledi. 

putin rusya'ya karşı alınacak olası yaptırım kararlarının da bu kararı alan ülkelerin ekonomisini olumsuz etkileyeceğini savundu.

putin'in açıklaması, ekonomi danışmanı sergey glazyev'in abd'ye yönelik dolar tehdidinin ardından geldi.

glazyev, yaptırım kararı çıkması halinde rusya'nın uluslararası ticari işlemleri dolarla yapmaya son verebileceğini söylemişti.

rusya'dan balistik füze denemesi

rusya'nın ukrayna nedeniyle batı'yla yaşadığı gerginlik sürerken, savunma bakanlığı kıtalararası balistik füze denemesi yaptıklarını açıkladı.

bakanlık sözcüsü igor yegorov rusya devlet ajansı ria'ya yaptığı açıklamada, güneyde hazar denizi yakınlarındaki astrahan bölgesinden fırlatılan füzenin, kazakistan'daki bir deneme hedefini vurduğunu ifade etti.

beyaz saray, rusya'nın salı günü yaptığı kıtalararası balistik füze denemesini 'rutin' olarak adlandırdı, önceden bilgilerinin olduğunu açıkladı.

putin'in açıklamalarına rağmen kırım'daki rus varlığında ve gerilimde bir değişiklik yok.

ukrayna sınır görevlilerinin açıklamalarına göre, rus donanma gemileri kırım ile rusya'yı birbirinden ayıran kerç boğazı'nı kapatmış durumda.

ukrayna sınır muhafızları kırım sınırında üç kontrol noktası oluşturdu, ayrıca bu hatta devriye geziyorlar. kontrol noktalarında mobil birimler, polis ve içişlerine bağlı askerler görev alıyor.

belbek'teki hava üssünde konuşlanan rus askerlerin bekleyişi de sürüyor.

kaynak: al jazeera ve ajanslar