istanbul'da önce milletvekilleriyle görüşen abd başkan yardımcısı joe biden, öğleden sonra da stk temsilcileri, gazeteciler ve akademisyenlerle bir araya geldi.  biden, görüşmeden önce yaptığı açıklamada, "türkiye ne kadar başarılı olursa, bütün ortadoğu’ya ve özgürlük kavramıyla yeni temas kurmaya başlayan bölgelere verdiği mesaj daha güçlü olur. ancak medya eleştirel haber yaptığı zaman gözü korkutuluyor ya da hapse atılıyorsa, internet özgürlüğünde kısıtlamaya gidilip youtube ve twitter gibi siteler kapatılıyorsa, binden fazla akademisyen sadece bir bildiriyi imzaladıkları için vatana ihanetle suçlanıyorsa, bu olması gereken bir örnek değil" dedi.

görüşmeye gazeteciler kadri gürsel, aslı aydıntaşbaş, ceyda karan ile rakel dink, dilek dündar, oğlu ege dündar ve türkan elçi, öğretim üyesi prof. dr. yaman akdeniz, anadolu kültür yönetim kurulu başkanı osman kavala'nın da olduğu sivil toplum kuruluşları temsilcileri katıldı.

joe biden, mit tırlarıyla ilgili soruşturma kapsamında tutuklanan cumhuriyet gazetesi genel yayın yönetmeni can dündar'ın eşi dilek dündar ve oğlu ege dündar ile ayrı bir görüşme yaptı. görüşme sonrası ege dündar, "kısa bir görüşme yaptık. bana 'babanla gurur duymalısın, çok cesur bir baban var' dedi. biz de elimizden geleni yapıyoruz, basın özgürlüğü üzerine konuşmaya devam edeceğiz' dedi" açıklaması yaptı.

biden, görüşme sonrası 10 alman turistin hayatını kaybettiği canlı bomba saldırısının olduğu sultanahmet'e gitti. beraberindeki heyetle birlikte sultanahmet camii’ni ziyaret eden biden'a yaklaşık 40 dakika süren ziyareti sırasında iki imam eşlik ederek cami ve islam dini hakkında bilgi verdi. biden daha sonra da sultanahmet meydanı'ndaki saldırıda hayatını kaybedenler anısına dikilitaş'a karanfil bıraktı. 

abd başkan yardımcısının cumartesi günü ise cumhurbaşkanı tayyip erdoğan ve başbakan ahmet davutoğlu ile görüşmeleri var.

Biden, beraberindeki heyetle birlikte Sultanahmet Camii'ni de ziyaret etti.

[[Fotoğraf: Reuters]]

"pyd'nin işid'le savaştığını söyledi"

abd başkan yardımcısı joe biden; istanbul'da ak parti, chp ve hdp'li milletvekilleriyle yuvarlak masa toplantısında bir araya geldi. biden'ın davetiyle gerçekleşen ve yaklaşık bir buçuk saat süren görüşmeye; ak parti'den galip ensarioğlu ve orhan miroğlu, chp'den sezgin tanrıkulu ve fikri sağlar, hdp'den leyla zana, altan tan ve ayhan bilgen katıldı. mhp'den ise katılım olmadı. oktay vural'a davet gitti ancak kendisi ankara'da olacağını söyleyerek toplantıya katılmadı. görüşmeye katılan bazı vekillere göre, biden, "pkk'nın bir terör örgütü olduğunu, silahları bırakması ve şiddete son vermesi gerektiğini ancak pyd'yi pkk'dan ayrı tutmak gerektiğini" söyledi. 

biden'ın milletvekilleriyle görüşmesinin ardından chp mersin milletvekili fikri sağlar, masada konuşulanları al jazeera'ye anlattı.

"biden bizim görüşlerimizi dinledikten sonra kendi görüşlerini söyledi. türkiye'nin demokratikleşmesi konusunda parlamenter sistemin ve meclisin gücünün önemli olduğunu söyledi. ancak 'anayasayı yapacak olanlar sizlersiniz, başkanlık sistemi konusunda da karar verecek olan sizsiniz' diye ekledi."

"pkk'nın bir terör örgütü olduğunu, silahları bırakması ve şiddete son vermesi gerektiğini söyledi. ancak pyd'yi pkk'dan ayrı tutmak gerektiğini de belirtti. çünkü pyd'nin işid'le savaştığını ve işid'in dünyanın en büyük sorunu olduğunu söyledi. 'işid hem abd hem türkiye için en büyük tehlikedir' dedi."

akp diyarbakır milletvekili orhan miroğlu da biden'ın silahların bırakılması ve demorkatikleşmeye dönüşün, türkiye'nin istikrar ve güvenliğinin önemini vurguladığını belirtti. pyd ile ilgili soruya, biden'ın örgütü terör örgütü olarak görmediğinin sinyalini verdiğini söyledi.

"pkk ile pyd'nin bağı olduğunu düşünmüyorlar"

toplantı sonrası al jazeera'nin sorularını yanıtlayan altan tan, yedi milletvekilinin birkaç dakika süreyle konuştuğunu, biden'ın açılış ve kapanışta kendi fikirlerini dile getirdiğini söyledi.

tan, türkiye, suriye ve irak'taki gelişmelerin, işid ve rusya konusunun görüşüldüğü bilgisini verdi.

"biden pkk'nın hendek açmasını ve silaha başvurmasını tasvip etmediklerini, pkk'yı bir terör örgütü olarak gördüklerini söyledi. pkk'nın içerideki tutumunu eleştiriyor. pkk ile pyd'nin bağı olduğunu düşünmüyorlar. türkiye'de siyasi mücadelenin demokratik yollarla olması gerektiğini, hükümetin bu sorunları yeni anayasa ile çözmesi gerektiğini söylüyor."

"kendileri için esas önceliğin daeş'in musul'dan çıkarılması olduğunu belirttiler. türkiye'nin dünyanın en stratejik bölgesinde, en önemli müttefikleri olduğunu söylüyor. buna çok güçlü vurgu yaptı."

""benim söylediğim çok açık, ben de bunu söyledim. türkiye’deki kürtler demokratik cumhuriyette yaşamak istiyorlar. kürtçe anadilde eğitim, kürtçenin kamusal alanda, resmi alanda kullanılacağı bölgesel yönetimlerin olduğu bir ülke. akp'nin yeni anayasa yapması, pkk'nin silah dışı yöntemlerle var olması gerektiğini söyledim."

ibadi ile türk askerlerini konuştu

joe biden, türkiye'ye gelmeden önce davos'ta irak başbakanı haydar ibadi ile görüştü. beyaz saray'ın, ikilinin isviçre'nin davos kentindeki buluşmasıyla ilgili yaptığı açıklamada, "başkan yardımcısı, irak'ın kuzeyindeki türk askerleri konusunda irak ve türkiye arasında diyalog çağrısı yaparken, abd'nin irak'ın bağımsızlığına ve toprak bütünlüğüne saygı duyduğunu yineledi" denildi.

2,5 yıldır musul'da olan türk birliğinde 4 aralık'ta nöbet değişimi olmuş, yaklaşık 150 asker, 20 civarında tank eşliğinde zelikan kampı'na gönderilmişti.

bu durum bağdat ile ankara arasında krize neden olmuştu. irak yönetimi türkiye'den askerlerini çekmesini istemişti, konuyu bm'ye taşımıştı. başika bölgesindeki türk askerlerinin bir kısmı da zelikan kampı'ndan ayrılmıştı. 

daha önce de joe biden ile ibadi, başika krizini görüşmüş; türkiye'nin irak'taki askerlerini çekmeye devam etmesini istemişti.

abd başkanı barack obama da, cumhurbaşkanı tayyip erdoğan’a bir telefon görüşmesinde, türk askerinin irak’tan çekilerek bağdat ile ankara arasındaki tansiyonun düşürülmesi çağrısı yapmıştı. 

kaynak: al jazeera, reuters, dha ve aa