associated press haber ajansının ele geçirdiği, kuzey kore uzmanı birleşmiş milletler (bm) heyetinin hazırladığı gizli rapora göre, son yıllardaki en ağır yaptırımlarla karşı karşıya olmasına rağmen kuzey kore, bu yaptırımlardan afrika ülkelerini kullanarak kaçıyor.

buna göre pyongyang, nükleer ve balistik füze programına karşı yaptırımlardan kaçmak için angola ve uganda gibi afrika ülkelerinde askeri eğitim ve inşaat konusunda işbirliklerine giriyor.

raporun bulguları arasında kuzey kore'ye yönelik yaptırımlarda en büyük miktarda mühimmatın ele geçirildiği, süveyş kanalı üzerinden mısır'a giden kargo gemisinde demir cevherlerinin altına gizlenmiş kuzey kore yapımı 30 bin roket güdümlü el bombasının bulunması yer alıyor.

ağustos ayında ele geçirilen pyongyang yapımı bombaların gerçek istikametinin neresi olduğu bilinmiyor.

rapora göre, bu olaydan bir ay önce bm üyesi bir ülke, askeri radyo haberleşme araçlarının bulunduğu, eritre'de bir şirkete gidecek kargoların olduğu uçağa el koydu. böylelikle kuzey kore'den eritre'ye ikinci kez askeri ekipman ihracatı yapıldığının belirlendiği ve bunun iki ülke arasında süregelen askeri iş birliğini gösterdiği kaydedilen raporda, bm'nin afrika boynuzundaki silahlı grupları desteklediği için eritre'ye da yaptırım uyguladığı hatırlatıldı.

'54 ülkeden 11'i uzmanlar heyetine ihbarda bulundu'

kuzey kore'nin yaptırımlardan bu şekilde kaçtığını belgelemenin zor olduğu, bunun nedeninin de bm'nin pyongyang'a yönelik yaptırımlarının ihlâline ilişkin ihbar oranının afrika kıtasında en düşük seviyede olmasından kaynaklandığı vurgulanan raporda, geçen yıl kıtadaki 54 ülkeden sadece 11'inin uzmanlar heyetine ihbarda bulunduğu belirtildi.

bazı afrika ülkelerinin ordularının kuzey kore tarafından eğitilip donatıldığına işaret edilen raporda, kongo devlet başkanlığı'nın korumaları ve ulusal polis gücünün özel birimlerine kuzey kore yapımı otomatik silahlar verildiği vurgulandı.

raporda, bu polis birimlerinden bazılarının orta afrika cumhuriyeti'ndeki bm barış gücü bünyesinde görev aldıkları bildirildi.

angolalı yetkililerin, eylül ayında bm uzmanlar heyetine kuzey korelilerin, devlet başkanlığı korumalarına dövüş sanatı eğitimi vermeye devam ettiğini bildirdiği aktarılan raporda, abd'nin bölgesel müttefiki görülen uganda'da da yaptırım ihlâli olduğu uyarısına rağmen kuzey kore ordusunun uganda hava kuvvetleri'nde görevli pilotları ve teknisyenleri eğitmeyi sürdürdüğü belirtildi.

kuzey kore'ye yaptırım uygulanıyor

bm güvenlik konseyi, kuzey kore'ye 2006 yılından bu yana nükleer faaliyetleri nedeniyle ambargo uyguluyor. konsey, son olarak bu yıl mart ayında kuzey kore'ye bugüne kadarki en ağır yaptırımları içeren 2270 sayılı kararı kabul etmişti.

kuzey kore, bu kararın ardından da çok sayıda balistik füze ve nükleer silah denemesi yapmış, konsey de bu eylemleri kınayarak daha ileri yaptırım uygulama tehdidinde bulunmuştu.

kuzey kore yönetimi, 2006'da başlayan nükleer denemelerinin beşincisini 9 eylül 2016'da yapmıştı. güney kore ordusu, bunun pyongyang yönetiminin yaptığı en büyük nükleer deneme olduğunu ve 10 kilotonluk güce sahip denemenin 5,3 büyüklüğünde yer sarsıntısını tetiklediğini açıklamıştı. amerikalı ve güney koreli yetkililer, kuzey kore'nin son nükleer denemesi üzerine ülkeye daha fazla yaptırım uygulanacağını duyurmuştu.

kaynak: aa, ap