Kültür-Sanat

Bu dünyadan Kiarostami geçti

İranlı yönetmen Abbas Kiarostami 76 yaşında hayatını kaybetti.

Konular: Kültür-Sanat
[Fotoğraf:AFP - Arşiv]

'kirazın tadı'yla cannes film festivali'nde altın palmiye'yi kazandığında, çoğu sinema eleştirmeni aynı fikirdeydi. kiarostami, kirazın tadı'yla kariyerinin zirvesine çıkmıştı. ancak biyografisini yazan alberto elena'nın yorumu farklıydı;  elena'ya göre dünya onun 'zerafetle dolu sofistik sineması'nı daha yeni tanımaya başlamıştı. 

sinemayla sakin,  sessiz ve bazen basit planların uzun soluklarıyla yatışan filmleriyle geçen 27 yılının çoğunu memleketi iran'dan uzakta geçirdi. 

ünlü yönetmen martin scorsese'nin dilinden "kiarostami sinema sanatının en yüksek mertebesini temsil ediyor" övgüsünü aldı. bu sözler iranlı yönetmene aktarıldığında kiarostami, "bu takdir belki ben öldükten sonra uygun olur" yorumunu yaptı. 

filmerine iran'da 10 yıl yasak geldi. kiarostami'ye göre iran rejimi onun sinemasını anlamamıştı: "filmlerimdeki mesajı almak istemiyorlar. onlar benimkilerden stil olarak oldukça farklı olan melodramları tercih ediyorlar" 

abd de istemedi kiarostami'yi. 2002'de kendisine vize vermedi. davet edildiği new york film festivali'in direktörü sanatın vizeye takıldığı o anı, "bu benim ülkemde olanlarla ilgili korkunç bir işaret. müslüman alemine olumsuz bir sinyal yolladıklarının farkında değiller" sözleriyle karşılamıştı. 

filmlerinin yanısıra fotoğraflarıyla da doğunun silüetini dünyaya taşıdı. fotoğrafları "abbas kiarostami: bir sanatçının vizyonu" başlığıyla türkiye'de sergilendi. 

1940'ta tahran'da doğan kiarostami'nin babası ressamdı. aleberto elena filmlerine yapışan sofistik görsel vizyonunu da babasından aldığını anlatırken, "kiarostami yalnızlığıyla mücadelesinin resmini çizdi" diyor. 

belki de bu yüzden bazı filmlerinde kahramanlarının sık sık, arabalarını yapayalnız iran coğrafyasına sürerken gördük. 

güzel sanatlardan üniversite derecesi aldı. 'öğretmenlere adanmıştır' adlı ilk kısa filmiyle 1977'de ilk sansürle de karşılaştı. şahın son yıllarıydı; dönemin eğitim bakanı manuçehr genci, filmde gördüğü hicab giyen kadın sahnelerinin hemen atılmasını istedi. o zaman 37 yaşında olan kiarostami bunu reddetti.

ardından yine eğitim hayatına odaklanan belgeseli "ilk vak'a, ikinci vak'a"yı çekti. 1979'da, 1 şubat günü tamamlandı bu film, yani ayetullah humeyni'nin tahran'a 10 yıllık sürgün sonrası döndüğü gün. 

iran devrimi sonrası da kiarostami çocuklar üzerine filmler yapmaya devam etti. 

avrupa'daki ilk ödülünü de 'arkadaşımın evi nerede?" adlı filmiyle locarno'da aldı. 

kirazın tadı, onun ustalığının dünya çapında tanındığı filmi oldu. 

filmdeki intihar üzerine kahramanın şu sözleri hazıfalara kazındı: 

"hayat dümdüz ilerleyen bir tren gibidir, rayların sonuna geldiğinde son durağa ulaşır. ve ölüm son durakta bekler. elbette, ölüm bir çözümdür, fakat ilk olarak değil. bu genç yaşında değil."

kaynak: al jazeera

Yorumlar

Bu sitede yer alan içerikler sadece genel bilgilendirme amacı ile sunulmuştur. Yorumlarınızı kendi özgür iradeniz ile yayınlanmakta olup; bununla ilgili her türlü dolaylı ve doğrudan sorumluluğu tek başınıza üstlenmektesiniz. Böylelikle, Topluluk Kuralları ve Kullanım Koşulları'na uygun olarak, yorumlarınızı kullanmak, yeniden kullanmak, silmek veya yayınlamak üzere tarafımıza geri alınamaz, herhangi bir kısıtlamaya tabi olmayan (format, platform, süre sınırlaması da dahil, ancak bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla) ve dünya genelinde geçerli olan ücretsiz bir lisans hakkı vermektesiniz.
;