ingiliz başbakanın tahrir meydanı ziyaretinde gördüğümüz seyyar satıcılar, kamusal alandaki hakimiyetini pekiştirmek isteyen rejim tarafından uzun zaman önce meydandan kovuldu. üzerinde devrim renklerini taşıyan bir genç, yabancı liderlerle bir araya gelmek şöyle dursun, muhtemelen güvenlik güçlerinin işkencesine maruz kalır bugün. mesela 18 yaşındaki muhammed hüseyin adlı bir öğrenci ocak 2014'te devrimi simgeleyen bir kaşkol taktığı için gözaltına alınarak yakınlardaki bir karakola götürüldü ve kendisine defalarca elektrik verildi. muhammed, 500 günden uzun bir süredir hakkında herhangi bir suçlama olmadan tutuklu bulunuyor. sisi'nin ingiltere ziyaretine cameron'ın öve öve bitiremediği "demokrasi  hareketi liderleri" de eşlik etmeyecek çünkü çoğu hapiste ya da haklarında yurtdışına çıkış yasağı var.

"60 yaşındayım. sisi, mısır'da ömrüm boyunca gördüğüm en baskıcı ve sabıkalı rejimin başı" diyor öğretim görevlisi ve muhalif aktivist leyla sueyf. devrimci hareketin önde gelen isimlerinden olan oğlu ala abdulfettah, sisi döneminde hapse atılmış 40.000'den fazla siyasi mahkumdan biri. 33 yaşında genç bir baba olan ala, beş yıllık gözetimli hapis cezasının birinci yılını henüz doldurdu. sisi'nin izinsiz her türlü gösteriyi yasadışı kabul eden protesto yasasını çiğnemek suçundan hüküm giymişti.

sueyf, "bu rejimin polisi ve ordusu, hiçbir ceza almadan işkence yapıyor, cinayet işliyor. ingiliz hükümetinin sisi'yi resmi konuk olarak ağırlayacak olmasına hiç şaşırmadım" diyor.

mübarek karşıtı gösterilerin başladığı ve sıra dışı protesto sahneleri ile dünya televizyonlarına konu olduğu ocak 2011'den bu yana, mısır'da yaşanan devrim ve karşı devrim süreçleri ülkenin en deneyimli gözlemcilerini bile şaşkına çevirdi. mübarek düştükten sonra askeri bir konsey denetimi ele aldı. bir yandan gönülsüzce bir "dönüşüm" taahhüdünde bulunurken, diğer yandan da statükoyu bozmaya devam eden herkese karşı acımasız bir baskı uyguladı. devrimci göstericileri, kıptileri, sendikacıları ve kamusal alanda bulunma haklarını savunan kadınları hedef alan şiddet olayları ardı ardına yaşanırken, net bir şekilde görüldü ki mübarek gittiği halde eski rejim onun devletini mümkün olduğunca korumak için savaşıyordu. ortada demokrasinin sadece zayıf, şekli bir sureti vardı.

2012 seçimleri müslüman kardeşler'i cumhurbaşkanlığı sarayına taşıdı. ancak mursi, devrimcilerin umduğu gibi devletin demokratikleştirilmesi yönünde çalışacağına, geleneksel güçlerle ittifak kurma yoluna gitti. bunu yaparken de mübarek döneminin güvenlik araçlarını kullanarak muhalif sesleri susturdu, halkın toplumsal adalet taleplerini bastırdı. diğer taraftan, hükümeti kendi destekçileri ile doldurmaya çalıştı; çoğulculuk sözleri tutulmadı ve hizipçilik arttı. sokaklarda ihvan iktidarı aleyhine dev bir toplu direniş dalgası ivme kazanırken, mısırlı üst düzey subaylar bunu eski güçlerini yeniden kazanabilmek için bir fırsat olarak gördü. 2013 yazında o dönem savunma bakanı olan sisi, kendisini bu göreve atayan cumhurbaşkanını koltuğundan indirerek kahire'deki rabia ve nahda meydanlarında kamp kuran ihvan destekçilerinin katledilmesinde rol oynadı. insan hakları izleme örgütü, yaşananları "yakın tarihte bir gün içerisinde en çok göstericinin öldürüldüğü katliamlardan biri" olarak tanımlıyordu.

sisi, milliyetçi söylemi sayesinde, yıllar süren karışıklık ortamından yorgun düşmüş mısır halkından büyük bir destek kazandı ve 2014'te ihvan'ın yasaklı olduğu cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yüzde 97 oy aldı. fakat o tarihten itibaren sisi rejiminin "terörle savaşı" ülkede insan haklarını büyük ölçüde yok etti. üstelik rejimin kurbanları arasında aralarında sadece islamcılar değil seküler isimler vardı. muhammed mursi dahil yüzlerce insan toplu yargılama usulüyle idama mahkum edildi. gazeteciler, mülteciler, eşcinseller, kısacası normların dışına çıkan herkes devlet baskısının başlıca kurbanları oldu. kazananlar ise, kıdemli generaller, mübarek döneminin zengin iş adamları ve de agresif denebilecek yeni bir özelleştirme programı kapsamında bu iş adamlarıyla ortaklık şansı sunulan çok uluslu şirketlerdi.

sisi'nin egemenliği, giderek istikrarsızlaşan orta doğu'yla mücadele halindeki ingiltere ve diğer batılı hükümetler için rahatlatıcı ve bilinen bir hava getiriyor. orta doğu politikası için tahrir enstitüsü'nden timothy kaldas "sisi uluslararası toplumun arap dünyasında muhatap olmaya alışık olduğu bir lider gibi görünüyor ve onun hükümeti ingiltere'nin uzun yıllardır iyi ilişkiler kurduğu türde bir hükümet" diyor. "sisi, artık tanıdık olmayan bir bölgede tanıdık bir yüz." sisi küresel müttefiklerine kendini aşırıcılığa karşı bir siper ve yabancı ticaret çıkarlarının dostu olarak pazarlıyor. mısırlı devrimciler diktatörlük ve kaos arasındaki tepeden aşağı seçimi aşmak için hayatlarını feda etmiş olabilir ama başka yerlerdeki hükümetler tüm bu süreçte bu ikiliyi ve parayı kabul etmekten son derece mutlular. bu yılın mart ayında, ingiltere'den kahire'ye giden hükümet önderliğindeki ticari delegasyonun görüşmeleri esnasında insan hakları konusunun açılıp açılmadığı kendisine bir parlamento komisyonu peş peşe altı kere sorulan ingiltere dışişleri bakanı tobias ellwood, bu konunun açılmadığını kabul etmişti. ellwood komisyona "bazı özel konuları açmanın yeri ve zamanı vardır" dedi.

bu yer ve zaman sisi'nin londra ziyareti mi olacak? gelecek salı downing street’te toplanacakların çok azı buna inanıyor. bazıları islamcı, bazıları laik mısırlı örgütlerden oluşan geniş bir koalisyon ingiliz stk ve sendikalarla birlikte sisi'nin gelişini protesto etmeye hazırlanıyor, politik figürler ve akademisyenler tarafından cameron'ın davetini kınayan mektuplar yayınlandı, ziyareti kınayan bir önerge işçi partisi lideri jeremy corbyn'in dahil olduğu 51 milletvekili tarafından imzalandı.  salı günkü gösteriyi destekleyen gruplardan biri olan silah ticaretine karşı kampanya üyesi andrew smith "ingiltere mısır'da değişim çağrısında bulunmalı, giderek otoriterleşen liderinin önüne kırmızı halı sermemeli" diyor. smith ingiliz hükümetinin sisi rejimine 85 milyon sterlin değerinde silah ihracatına yetki verdiğine işaret ediyor. "onları baskılayan tiranlığı destekleyip silahlandırırken, mısır halkına destek vermek imkansız."

londra'daki birçok mısırlı olayları başka türlü görüyor ve bazıları sisi'ye daha sıcak bir karşılama sunmak için toplanacak. ingiltere'deki mısırlılar derneği kurucusu mustafa ragab "bir kişiyi ilahlaştırmıyoruz. mısır için en iyisini istiyoruz bu da kimliklerine bakmaksızın tüm mısır halkı adına çalışan bir lider anlamına geliyor." diye açıklıyor. ülkesine kırk yıla yakın bir süre önce terk eden 67 yaşındaki ragab sisi karşıtı düşüncenin müslüman kardeşler ve onun uluslararası destekçileri tarafından kışkırtıldığını düşünüyor (sisi destekçileri arasındaki yaygın görüş bu). ragab guardian'a "gelecek haftaki göstericilerin sadece %10'u mısırlı olacak" şeklinde açıklamada bulundu. ragab ısrarla "gösteri yapmak isteyen insanlar neden diyaloga yanaşmıyor?" diye soruyor. "arabaları deviriyorlar, binaları ateşe veriyor, yağmalıyorlar... yıkıp yakıp ifade özgürlüğü elde edemezsiniz."

ama tüm kamu mallarını ordu kontrolüne alan ve kendini, beğenmediği her vatandaşı militan olarak ilan eden bir otorite konumuna koyan bir rejim altındaki mısırlılar için nasıl bir diyalog kapısı açık? ve yönetimini pekiştirmek için sınırsız seviyede baskı gerekirken, sisi nasıl uzun süreli bir istikrar sağlayabilir. şu anda ingiltere'de yaşayan mısırlı insan hakları savunucusu şerif azer "mısır'da şu an ve geçtiğimiz birkaç yılda yüz yüze olduğumuz tüm sorunlar sisi'nin uyguladığı tamamen aynı politikaların sonucu" diyor. "diktatörlük, tutuklamalar, adaletsizlik...sonuçta durum elde patladı, ve aynı filmi yeniden yaşayacağız. batı için durum, farklı bir sonuç beklerken aynı deneyin tekrarı."

sisi'nin egemenliği, giderek istikrarsızlaşan orta doğu'yla mücadele halindeki ingiltere ve diğer batılı hükümetler için rahatlatıcı ve bilinen bir hava getiriyor. orta doğu politikası için tahrir enstitürsü'nden timothy kaldas "sisi uluslararası toplumun arap dünyasında muhatap olmaya alışık olduğu bir lider gibi görünüyor ve onun hükümeti ingiltere'nin uzun yıllardır iyi ilişkiler kurduğu türde bir hükümet" diyor. "sisi, artık tanıdık olmayan bir bölgede tanıdık bir yüz." sisi küresel müttefiklerine kendini aşırıcılığa karşı bir siper ve yabancı ticaret çıkarlarının dostu olarak pazarlıyor. mısırlı devrimciler diktatörlük ve kaos arasındaki tepeden aşağı seçimi aşmak için hayatlarını feda etmiş olabilir ama başka yerlerdeki hükümetler tüm bu süreçte bu ikiliyi ve parayı kabul etmekten son derece mutlular. bu yılın mart ayında, ingiltere'den kahire'ye giden hükümet önderliğindeki ticari delegasyonun görüşmeleri esnasında insan hakları konusunun açılıp açılmadığı kendisine bir parlamento komisyonu peş peşe altı kere sorulan ingiltere dışişleri bakanı tobias ellwood, bu konunun açılmadığını kabul etmişti. ellwood komisyona "bazı özel konuları açmanın yeri ve zamanı vardır" dedi.

bu yer ve zaman sisi'nin londra ziyareti mi olacak? gelecek salı downing caddesi'nde toplanacakların çok azı buna inanıyor. bazıları islamcı, bazıları laik mısırlı örgütlerden oluşan geniş bir koalisyon ingiliz stk ve sendikalarla birlikte sisi'nin gelişini protesto etmeye hazırlanıyor, politik figürler ve akademisyenler tarafından cameron'un davetini kınayan mektuplar yayınlandı, ziyareti kınayan bir önerge işçi partisi lideri jeremy corbyn'in dahil olduğu 51 milletvekili tarafından imzalandı.  salı günkü gösteriyi destekleyen gruplardan biri olan silah ticaretine karşı kampanya üyesi andrew smith "ingiltere mısır'da değişim çağrısında bulunmalı, giderek otoriterleşen liderinin önüne kırmızı halı sermemeli" diyor. smith ingiliz hükümetinin sisi rejimine 85 milyon sterlin değerinde silah ihracatına yetki verdiğine işaret ediyor. "onları baskılayan tiranlığı destekleyip silahlandırırken, mısır halkına destek vermek imkansız."

londra'daki birçok mısırlı olayları başka türlü görüyor ve bazıları sisi'ye daha sıcak bir karşılama sunmak için toplanacak. ingiltere'deki mısırlılar derneği kurucusu mustafa ragab "bir kişiyi ilahlaştırmıyoruz. mısır için en iyisini istiyoruz bu da kimliklerine bakmaksızın tüm mısır halkı adına çalışan bir lider anlamına geliyor." diye açıklıyor. ülkesine kırk yıla yakın bir süre önce terk eden 67 yaşındaki ragab sisi karşıtı düşüncenin müslüman kardeşler ve onun uluslararası destekçileri tarafından kışkırtıldığını düşünüyor (sisi destekçileri arasındaki yaygın görüş bu). ragab guardian'a "gelecek haftaki göstericilerin sadece %10'u mısırlı olacak" şeklinde açıklamada bulundu. ragab ısrarla "gösteri yapmak isteyen insanlar neden diyaloga yanaşmıyor?" diye soruyor. "arabaları deviriyorlar, binaları ateşe veriyor, yağmalıyorlar... yıkıp yakıp ifade özgürlüğü elde edemezsiniz."

ama tüm kamu mallarını ordu kontrolüne alan ve kendini, beğenmediği her vatandaşı militan olarak ilan eden bir otorite konumuna koyan bir rejim altındaki mısırlılar için nasıl bir diyalog kapısı açık? ve yönetimini pekiştirmek için sınırsız seviyede baskı gerekirken, sisi nasıl uzun süreli bir istikrar sağlayabilir. şu anda ingiltere'de yaşayan mısırlı insan hakları savunucusu şerif azer "mısır'da şu an ve geçtiğimiz birkaç yılda yüz yüze olduğumuz tüm sorunlar sisi'nin uyguladığı tamamen aynı politikaların sonucu" diyor. "diktatörlük, tutuklamalar, adaletsizlik...sonuçta durum elde patladı, ve aynı filmi yeniden yaşayacağız. batı için durum, farklı bir sonuç beklerken aynı deneyin tekrarı."
yaklaşan londra ziyareti mısır'da geniş bir yalaka(yandaş) medya tarafından sisi'nin tartışmasız bir otorite konumuna yükselişinin son adımı olarak alkışlanıyor. ancak bu kadar yükseklere ulaşmak ve halk desteği kazanmak için sisi samimiyetsiz biçimde de olsa devrimin dilini benimsemeye zorlanıyor ve ekonomik adalet, yolsuzlukların sonlandırılması, yaşam standartlarının geliştirilmesi gibi ıslah olmamış devletinin gerçekleştiremeyeceği konularda vaatlerde bulunuyor. söylem ve hakikat arasındaki vadide şimdiden çatlaklar görünüyor. hükümet süveyş kanalı genişletme projesi ve çölün doğusunda planlanan yeni bir başkent inşaatıyla güvenilirliğini sıkıntıya sokuyor. gazeteler mısır'ın gelecekteki şehirlerinin dijital resimlerini gösteriyor ama ülkenin şu an yaşayan gerçek şehirlerinde ihmalkarlıklar - ölümcül feribot felaketleri, geniş alanlara yayılan sel, kaynak yetersizliğinden hastanelerde  ölüme terk edilen hastalar- giderek artıyor.

kaldas "bu diplomasi unsurlarını milli gurur meselesi olarak görenler var." diyor, "ama kendilerine 'sisi'nin ingiltere ziyaretini yiyebilir miyim? sisi'nin ingiltere ziyareti arabama benzin doldurur mu?' diye soran bir çok kişi de var. bir çok kişi hükümetin kendi görkem illüzyonuna ulaşmaktaki başarısızlığı yüzünden, giderek hükümete olan inancını yitiriyor." bu inancını yitirenler arasında önemli konumdaki tekstil sektöründe ücretler ve koşullarla ilgili grev yapan binlerce işçi var. nil deltası'ndaki tekstil kasabalarındaki işçi mücadelesi mübarek'i yerinden etmeyi hedefleyen parçalı harekette önemli rol oynadı ve sonuçta bu hareketle birleşerek devrime neden oldu. işçi hareketindeki bu bulaşıcılığın seyir halinde olduğuna işaret eden tanınmış işçi hareketi üyesi haitham mohamadian uyarıyor: "şu anki grev kapıyı açtı."

cameron için ingiltere'nin mısır'la ilişkisi şimdi daha sağlam bir zeminde. sisi rejimi büyük kalabalıkların toplanmasını engellemek için tahrir meydanı etrafına teller ördü, ve başbakanın devrimin karman çorman mobilyalarıyla çevrelenmiş kahire'nin merkezine bir kez daha zor bir yürüyüş yapmasından vazgeçilmiş gibi görünüyor. ama ingiltere'nin mısır'daki devlet şiddet ve otoriterleşme üzerine yenilediği bahsinin uzun vadede kendisini amorti edip etmeyeceği görülecek. york üniversitesi uygulamalı insan hakları merkezi'nden şerif azer şöyle bağlıyor: "alanı insan haklarına kapatırsanız, demokrasiyi bitirirseniz, diğer taraftan istikrar elde edemezsiniz. "ingiliz hükümetinin üyeleri, kendi içlerinde bunun gerçekten işe yarayacağını düşünüyor mu?"

jack shenker - guardian