rusya ile 24 kasım 2015'te yaşanan uçak krizinden sonra bu ülkeye ilk kez ziyaret düzenleyen türk bakan olan çavuşoğlu'nun lavrov'la görüşmesi soçi'de resmi görüşmelerin yapıldığı rus otel'de yapıldı. görüşme 36 dakika sürdü.

görüşmenin ardından gazetecilerin sorularını yanıtlayan çavuşoğlu, cumhurbaşkanı erdoğan ve rus lider putin'in eylül'deki g-20 zirvesinden daha önce bir araya gelebileceğini ve bunun için iki ülke arasındaki görüşmelerin sürdürüleceğini belirtti. 

suriye konusunda diyalog

çavuşoğlu, suriye konusunda daha önce iki ülke arasında bir diyaloğun olduğunu, bu diyaloğun yeniden başlayacağını ifade etti.

"suriyede ateşkesin sağlanması lazım" diyen çavuşoğlu, suriye'de en iyi çözümün siyasi çözüm olduğunu suriye'nin toprak bütünlüğünün ve bundan sonraki rejimin kapsayıcılığının önemli olduğunu söyledi.

çavuşoğlu, "esed'in kalması gitmesi konusunda farklı görüşlerimiz oldu şimdi de aynı düşünüyoruz demek zor olabilir" dedi,  "olumlu olumsuz her konuyu rusya ile görüşebiliriz" dedi.

'başta askeri temaslar olmak üzere...'

rus dışişleri bakanı sergey lavrov ise, "türkiye ile terörle mücadele çalışma grubu kuruldu, bu grupta dışişleri bakanlıklarının ve özel servislerin temsilcileri yer alıyor. bu grubun çalışmaları son 7 ayda donduruldu, fakat bugün yenileme konusunda anlaştık" dedi.

rusya dışişleri bakanı, çavuşoğlu ile görüşmesi sonrası yaptığı açıklamalarda, "suriye hükümetinin davetiyle bizim hava kuvvetlerimizin eylemlerini ve türkiye'nin abd'nin önderliğindeki koalisyonun üyesi olduğunu dikkate alarak, türkiye ve rusya'nın başta askeri temasları olmak üzere birçok kanalda temaslarının gelişeceğini düşünüyorum" dedi.

lavrov açıklamalarına şu şekilde devam etti:

"türkiye ile suriye'de kimin terör örgütü kimin terörist olmadığı konusunda fikir ayrılığı yaşamıyoruz. bm güvenlik konseyi'nin kararı ile işid ve el nusra terör örgütüdür. bugün bu konuda ciddi gelişme yaşanıyor, ateşkes rejimine ilişkin anlaşma mevcut. amerikalı partnerlerimiz bazı gruplaşmaları söz vermesine rağmen el nusra'dan ayıramıyor. rusya ve suriye'nin havadan açtığı ateşlere maruz kalmak istemeyenlerin el nusra'nın bulunduğu pozisyondan uzaklaşmaları gerek. bu kadar kolay. türk meslektaşlarımız bu mantığı kesinlikle desteklediklerini belirttiler."

görüşme öncesi kısa açıklama

görüşmenin başında kısa bir açıklama yapan çavuşoğlu, zamanlama açısından önemli olan bu toplantıya (karadeniz ekonomik işbirliği toplantısı) davet edilmesi ve sıcak karşılama için lavrov'a teşekkür etti.

cumhurbaşkanı recep tayyip erdoğan'ın rusya devlet başkanı putin'e gönderdiği mektubun ardından telefonda da görüştüklerini anımsatan çavuşoğlu, "bu çok yapıcı ve olumluydu. ilişkilerimizin normalleşmesi ve arzulanan seviyeye çıkarılması için bize de görüşmede ele alınan konuları takip etme talimatı verildi." diye konuştu.

lavrov ise çavuşoğlu'na karadeniz ekonomik işbirliği toplantısına katılımından dolayı teşekkür etti.

bu toplantı vesilesiyle taraflar arasında ikili görüşme imkanı oluşacağını dile getiren lavrov, cumhurbaşkanı recep tayyip erdoğan'ın, putin'e gönderdiği mesaj ve yaptığı telefon görüşmesi bağlamında ilişkilerin normalleşmesi için pratik adımları ele alacaklarını kaydetti.

kremlin'den açıklama

görüşmenin başladığı saatlerde kremlin'nden yapılan açıklamada ise rusya lideri putin ile cumhurbaşkanı erdoğan'ın eylül'deki g-20 zirvesinden önce bir araya gelme ihtimalinin bulunduğu belirtildi. 

kremlin açıklamasında, türkiye ile ilişkilerin yeniden eski haline dönmesi için bir ay veya daha fazla süre yoğun ikili temaslar olacağı ifade edildi.

erdoğan’ın mektubuyla ilk adım atıldı

cumhurbaşkanı erdoğan, 24 kasım’dan bu yana gerilen ilişkilerin düzelmesi amacıyla rusya devlet başkanı putin'e geçtiğimiz hafta bir mektup gönderdi.

cumhurbaşkanlığı sözcüsü ibrahim kalın, cumhurbaşkanı tayyip erdoğan'ın putin'e gönderdiği mektupta, "hayatını kaybeden rus pilotun ailesine bir kez daha acılarını paylaştığımı belirtmek ve taziyelerimi sunmak istiyorum; kusura bakmasınlar diyorum" ifadesine yer verildiği bilgisini aktarmıştı.

27 haziran'daki bu açıklamanın ardından, aynı gün konuşan cumhurbaşkanı erdoğan da, "sayın putin'e gönderdiğim mektupla kendisine hem yaşanan hadiseden duyduğumuz üzüntüyü ifade ettim hem de geniş bir alanda yapabileceğimiz bölgesel işbirliği imkanlarını hatırlattım" demişti.

putin ise dün rus diplomatlara, türkiye'nin 'özür dilediğini' söylemişti.

türkiye, 24 kasım’da hava sahasını "5 dakika içinde 10 kez uyarılmasına rağmen" ihlâl eden rus savaş uçağını, suriye sınırında düşürmüştü. bu durum ankara ve moskova arasında krize neden olmuştu. moskova yönetimi uçağın suriye üzerinde düşürüldüğünü ve türkiye’ye hiçbir tehdit teşkil etmediğini söylerken, abd ve sivil gözlemciler rus uçağının türk hava sahasını ihlâl ettiğini doğrulamıştı.

kaynak: al jazeera, aa, dha, reuters