çin’i ziyaret eden amerika birleşik devletleri (abd) hazine bakanı timothy geithner, ülkesinin iran'ın petrol sektörüne karşı uygulama kararı aldığı yaptırımlar için pekin’den destek alamadı. çinli yetkililer, geithner'in gezisi sırasında, daha önce de ‘uygunsuz ve etkisiz’ olarak nitelendirdikleri yaptırımlara uymayacaklarını söyledi. 

geithner'in temasları sırasında bir basın toplantısı düzenleyen çin dışişleri bakan yardımcısı zhai jun, “iran, çin için çok büyük bir petrol tedarikçisi. umarım, ekonomik büyümemiz için gerekli olan petrol ithalatımızda kesinti yaşamayız” diye konuştu. zhai, herhangi bir sorunun çözümü olduğuna inanmadıkları için, iran’a ‘baskı yapılmasına ve tedbir uygulanmasına’ karşı olduklarını da tekrarladı.

çin dışişleri bakanlığı sözcüsü liu veimin ise birleşmiş milletler'e (bm) bağlı uluslararası atom enerji kurumu (uaek) ile iran’ın işbirliği yapmaları çağrısında bulundu.

geithner, çin gezisinin ilk gününde başbakan yardımcısı vang çişan görüştükten sonra, çarşamba günü de devlet başkan yardımcısı şi jinping ile görüştü. geithner görüşme sonrası yaptığı açıklamada, “ekonomik büyüme, mali istikrar ve nükleer silahsızlanma gibi alanlarda, bizim gözümüzde çok yüksek seviyede işbirliği içeren bir ilişki sürdürüyoruz. bunu daha da ileri götürmeyi ümit ediyoruz” dedi. 

en büyük müşteri

iran'ın en büyük petrol müşterisi olan ve bu ülkenin sattığı petrolün yaklaşık üçte birini alan çin, tahran'ın uranyum zenginleştirme faaliyetlerini durdurmasını isteyen bm güvenlik konseyi kararlarını destekliyor. ancak pekin yönetimi, iran'a karşı bm kararlarının ötesinde adım atılmaması gerektiğini belirterek, abd ve avrupa birliği'nin (ab) çin'e ayrı ayrı yaptırımlar uygulamasını eleştiriyor.

abd hazine bakanı geithner, perşembe günü de iran petrolünün diğer önemli alıcısı japonya'ya geçerek, başbakan yoshihiko noda ve maliye bakanı jun azumi ile biraraya gelecek.

abd başkanı barack obama, 31 aralık'ta iran merkez bankası (cbi) ile iş yapan mali kuruluşlara yeni yaptırımlar getirmeyi öngören yasayı imzalamıştı.

ab üyeleri de, iran'dan ithal edilen petrole ambargo konulması konusunda prensipte anlaşmıştı.

rusya ise son olarak tahran uranyum zenginleştirmeye devam etse bile petrol sektörüne yönelik yaptırımlara karşı çıkacağını açıkladı. 

kaynak: ajanslar