sekiz aydır süren iç savaşın ardından libya'nın devrik lideri muammer kaddafi'nin sirte'de öldürülmesi uluslararası toplumda büyük yankı uyandırdı. haberin doğrulanmasının ardından dünya liderlerinden kaddafi'nin sonuyla ilgili arka arkaya açıklamalar geldi.

beyaz saray'da kameraların karşısına geçen amerika birleşik devletleri (abd) başkanı barack obama kaddafi'nin ölümüyle libya'da 'demir yumruk' rejiminin artık sona erdğini söyledi. diktatörlüğünün ardından libya halkının demokratik bir ülkede yaşamayı hak ettiğini ifade eden obama, ancak önlerinde 'uzun ve dolambaçlı' bir yol olduğunu söyledi.

abd'nin savaş boyunca libya halkının güvenliğini sağlamak için elinden geleni yaptığın kaydeden obama, ülkede demokrasinin tesisi ve özgür bir ortamda seçimlierin yapılabilmesi için bundan sonra da libyalıların yanında olacaklarını belirtti. obama, silahların susmasıyla libya'daki nato misyonunun da sona ereceğini sözlerine ekledi.

ab: despotluk çağı sona erdi

avrupa birliği (ab), devrik libya lideri muammer kaddafi'nin ölümünün, libya'da yeni bir dönemin başlangıcı olduğunu bildirdi. ab konseyi başkanı herman van rompuy ve avrupa komisyonu başkanı jose manuel barroso’nun ortak açıklamasında, “kaddafi’nin sirte operasyonu sırasında öldüğü haberi, libya halkının uzun süredir maruz kaldığı baskının da sonu anlamına geliyor” ifadesi yer aldı. 

van rompuy ve barroso, libya’daki ulusal geçiş konseyi’nin (ugk) geniş tabanlı bir uzlaşı sürecini takip etmesi ve tüm libyalılara ulaşarak demokratik, barışçıl ve şeffaf bir geçiş sürecini sağlaması gerektiğini kaydetti. 

'lockerbie kurbanları hatırlanmalı'

ingiltere başbakanı david cameron ise “bu, kaddafi’nin kurbanlarını hatırlamamız gereken bir gün” dedi. cameron, pan amerikan havayolları'na ait boeing 747 tipi uçağın  1988'de iskoçya'nın lockerbie kasabası üzerinde düşmesi sonucu ölen 270 kişinin de, bunlara dahil olduğunu kaydetti. uçağa bomba yerleştirilmesi emrini kaddafi'nin verdiği iddia ediliyordu. 

kaddafi’nin ölümünün libya halkı için daha iyi bir geleceğin habercisi olduğunu söyleyen cameron, "libya halkının demokratik bir gelecek inşa etmek için artık daha çok şansı var" dedi.

italya başbakanı silvio berlusconi, ansa haber ajansına yaptığı açıklamada libya'da artık savaşın sona erdiğini söyledi.

kaddafi'nin ölümünü 'libya için tarihi bir gün olarak' değerlendiren birleşmiş milletler (bm) genel sekreteri ban ki-mun "artık silahları bırakma zamanının geldi" diye konuştu. 

fransa dışişleri bakanı alain juppe de libya’da 42 yıllık tiranlığın sona erdiğini kaydetti ve “bu, demokrasinin ve ülkenin yeniden yapılandırılacağı yeni bir dönemin başlangıcı” ifadesini kullandı. 

'devrimin ilk aşaması'

amerika birleşik devletleri’nden (abd) ise kaddafi'nin ölümüne ilk tepki, cumhuriyetçi parti'nin eski başkan adayı senatör john mccain'den geldi. mccain, kaddafi’nin ölümünün libya devrimi’nin ilk aşaması olduğunu söyledi.

çatışmalar devam ederken, libyalıların ülkelerini özgürlüğe kavuşturduğunu belirten mccain, “libya halkı artık ulusal birliği güçlendirmeye, ülkeyi ve ekonomiyi yeniden inşa etmeye, insan haklarını korumaye ve demokratik geçiş sürecine başlayabilir” diye konuştu.

kaddafi’nin ölmesi ve ugk’nın sirte’yi ele geçirilerek libya’nın büyük kısmında kontrolü sağlamasının ardından ülkede geçiş sürecinin başlaması bekleniyor. uluslararası kuruluşlar da ülkede bir dizi temasta bulunmaya hazırlanıyor. 

avrupa parlamentosu başkanı jerzy buzek cumartesi günü, uluslararası para fonu’ndan (imf) da bir ekip gelecek ay ülkeyi ziyaret edecek.

kaynak: ajanslar