bilim insanları modern insanın atasına ait en eski sanat eserinin bulunmuş olabileceğini açıkladı. endonezya'nın cava adasında bulunan ve 430 ila 540 bin yıl öncesine ait olduğu düşünülen deniz kabuğu üzerinde zik zak şeklinde şekiller tespit edildi. araştırmacılar, deniz kabuğu üzerindeki oymanın modern insanın ataları tarafından yapılan ilk sanata işaret ediyor olabileceğini belirtti.

hollanda'nın leiden üniversitesi'nden josephine joordens, homo erectus tarafından yapılan m şeklindeki zik zakların ve çiziklerin ne amacı taşıdığını henüz bilmediklerini, ancak türün sandıklarından daha akıllı olabileceğini ifade etti. joordens, "modern insanlar olarak yok olan diğer tüm insan türlerini daha aptal sanıyoruz. ancak böyle olduğunu düşünmüyorum... atalarımızın yeteneklerini daha iyi anlamaya çalışmalıyız" yorumunda bulundu.

hollanda'nın naturalis müzesinde bulunan, 1890'larda endonezya'dan çıkarılmış 166 deniz kabuğu üzerinde yapılan incelemeler, kabukların yüzeylerinin keskin hale getirilerek kesme veya kazımak için kullanılmış olabileceklerini gösterdi. üzerinde çizikler bulunan kabuğun ise bir köpekbalığı dişiyle işlendiği düşünülüyor. yüz binlerce yıl önce koyu bir yüzeye sahip olan kabuğun üzerinde, çiziklerin beyaz izler bıraktığı tahmin ediliyor.

Deniz kabuğu üzerindeki çizikler M şeklinde.

[[Fotoğraf: VU University Amsterdam]]

merak ile gelen bulgu

homo erectus'un taş aletleri kullanmakta yetenekli oldukları bilinmesine rağmen, endonezya'da geçmişte yapılan araştırmalar az sayıda antik taş eşya ortaya çıkarmıştı. joordens, deniz kabuğu üzerindeki çiziklerin önemli el becerisi gerektirdiğini belirterek homo erectus'un taş dışında kabukları da kullanabildiğini anladıklarını söyledi.

homo erectus türünü keşfeden hollandalı araştırmacı eugene dubois, 19. yy'da maymundan insana geçiş yaptığına inandığı bir türe ait deliller bulmak için koloni halindeki endonezya'ya gitmişti. 1891 yılında 'cava adamı' adını verdiği ve 1,9 milyon ile 100 bin yıl önce yaşamış insan türünü keşfetti. en son araştırmada kullanılan kabuklar da, kendi elleriyle toplandı.

köpekbalığı dişi gibi sivri nesnelerle kabukların birçoğunda delik açtıkları belirlenen homo erectus'un, yumuşakçalardan beslenmek için kolay bir yola başvurduğu anlaşıldı. homo erectus, beslenmek için kullandığı deniz kabuklularını daha sonra eşya olarak da kullanıyordu. birçok kabuğun kesici bir alet kullanılmak için işlendiğine dikkat çeken joordens, ilk sanat eseri olabileceği düşünülen kabuğun ise ne anlam taşıdığını anlamanın çok güç olduğunu belirtti.

joordens, cava'daki kazı alanı trinil'de bulunan kabuğun sırrını çözmek için, "o günlerde homo erectus'un aklından ne geçtiğini anlamamız gerekiyor" ifadesini kullandı. bilim insanları, endonezya'daki yaşama şekilleri araştırılarak homo erectus hakkında daha birçok bilgiye ulaşabileceklerini belirtti.

kaynak: livescience ve al jazeera