cumhurbaşkanı tayyip erdoğan, uganda cumhurbaşkanı yoweri museveni ile başkanlık ettikleri anlaşmaların imza töreninin ardından basın toplantısı düzenledi. türkiye'den uganda'ya cumhurbaşkanı düzeyinde yapılan ilk ziyareti gerçekleştirmekten mutlu olduğunu söyleyen erdoğan, uganda cumhurbaşkanı museveni ile yaptıkları görüşmelerde uganda'da çok daha büyük bir alanda büyükelçilik binasını inşa etmeyi istediklerini aktardı. erdoğan, "benzer şekilde türkiye'de de uganda, böyle bir büyükelçilik binasını inşa etsin. kendileri de buna olumlu baktılar" dedi.

cumhurbaşkanı erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:

"türkiye'nin afrika'da hiçbir sömürgeci geçmişi olmamıştır. kıta ülkeleriyle kurmak istediğimiz ilişkide eşit ortaklık, karşılıklı saygı ve kazan kazan temelindedir. tüm alanlarda, savunma sanayiinde, turizmde, ekonomi, ticaret, tarım bütün bu alanlarda ortak yatırımlar içerisine girebiliriz. alt yapı, üst yapı bu tür yatırımlarda tecrübelerimizi uganda'yla paylaşmaya hazır olduğumuzu değerli dostuma ifade ettim. biz uganda'nın geleceğinin daha çok aydınlık, parlak olduğuna inanıyoruz."

"bölgenin en önemli tehdit unsuru mezhepçilik"

terörizmin doğu afrika'da istikrarı tehdit ettiğini belirten erdoğan, bu konuda üç başlığı çok önemsediğini, bunların mezhepçilik, ırkçılık, terörizm olduğunu kaydetti.

türkiye'de 35 yıldır terörle mücadele edildiğini, bunun bedelinin bölgede çok ağır ödendiğini belirten erdoğan, bölgenin en önemli tehdit unsurunun mezhepçilik olduğunu, ırkçılığın da terörizmi teşvik eden en önemli başlık olarak görüldüğünü ifade etti.

cumhurbaşkanı erdoğan, "bizim değerlerimizde ne arap'ın arap olmayana ne arap olmayanın arap'a üstünlüğü yoktur. üstünlük yaratıcıya yakın olmakla tanımlanır ve biz yaratılanı yaradandan ötürü severiz. bizim için makam, mevki, ırk bunların hiçbirisi takdir sebebi değildir" diye konuştu.

türkiye'de teröre karşı çok büyük bir mücadele verildiğini anlatan erdoğan, "sizler zaten bunu yaşadınız, konulara hâkimsiniz. bizler de terör mağduru olanlara destek vermeye devam edeceğiz" dedi.

cumhurbaşkanı erdoğan, afrika açılımları çerçevesinde sahra altı afrika'da açtıkları ilk büyükelçiliklerden birinin uganda olduğunu hatırlattı.

"somali'yi yalnız bırakmamakta kararlıyız"

bir basın mensubunun, "türkiye ve uganda, somali'deki barış faaliyetlerinde çok aktif bir rol üstlenmektedir. ancak birleşmiş milletler (bm) buraya ayırdığı bütçeyi azalttı. bu konuda sizler somali'de yapılan çalışmalar hakkında ne söyleyebilirsiniz?" sorusu üzerine cumhurbaşkanı erdoğan, bm'nin somali'nin bütçesini azaltmasını doğru bulmadığını kaydetti.

erdoğan, "terörün tehdit ettiği böyle bir ülkeyi bu noktada kendi başına bırakmak çok büyük yanlış olur. biz, birleşmiş milletler öyle veya böyle nasıl adım atarsa atsın, somali'yi bu güne kadar yalnız bırakmadık. 2011'den bu yana, yalnız bırakmamakta kararlıyız" ifadelerini kullandı.

"eğitimden, sağlığa, alt yapıya varıncaya kadar hava limanından özellikle deniz işletmeciliğindeki limana kadar burada türk firmaları şu anda görev almış vaziyetteler" diyen erdoğan, önemli olanın gelişmekteki veya gelişmiş ülkelerle münasebetin değil, az gelişmiş veya en az gelişmiş durumdaki ülkelere yardım eli uzatmak olduğunu vurguladı.

cumhurbaşkanı erdoğan, konuşmasına şöyle devam etti:

"burada atılması gereken adım şu, hep söylüyorum, 'dünya beşten büyüktür' diyorum. dünyanın en güçlü ülkeleri sayılan bu beş ülke, daimi üyedir ve bu beş daimi üye, dünyanın kaderini belirlemektedir. birinci dünya savaşı'nın şartları içinde oluşan bu yapının devam etmesi, kabul edilemez. bu daimi üyelerinin içinde dikkat edilirse afrika'dan bir ülke yok. halkı müslüman olan bir ülke yok ve kıtaların bu kadar dengesizce şekillendiği bir yapı, dünyada adalet dağıtamaz. 'efendim geçici ülkeler var' diyemeyiz. geçici üyelerin orada her hangi bir fonksiyonu yoktur. birleşmiş milletler genel kurulu'nun bu konuda hassasiyet göstererek, bir dönüşümlü daimi üyeliği, birleşmiş milletler genel kurulu'ndan öte güvenlik konseyi'ne yerleştirmek gerekir. çünkü beşten büyüktür, orada yeri geldiği zaman uganda da türkiye de yer almalıdır."

ebola ile mücadele için tebrik

erdoğan konuşmasında ayrıca, "uganda'nın geçtiğimiz yıllarda kıtadaki ebola salgınıyla mücadelede oynadığı öncü rolü, takdir ettiğimizi belirtmek isterim" ifadelerini kullandı. 

ülkenin geliştirdiği stratejilerle sağlık alanında önemli başarılara imza attığını aktaran erdoğan, türkiye'nin de batı afrika'nın ebola ile mücadelesine tıbbi malzeme desteği sağlayarak, 5 milyon dolar katkıda bulunduğunu ifade etti.

ülkenin milenyum kalkınma hedeflerine anayasasında yer vererek, bunlara ulaşmadaki kararlılığını ortaya koyduğunu vurgulayan cumhurbaşkanı erdoğan, "bu hedeflerinde aşırı yoksulluğun yarıya indirilmesi, hiv, aids tedavisine tam erişimin sağlanması gibi çok kritik olanlarını hayata geçirmiştir. bu güzel ülkenin çalışkan insanlarının bu yıl, afrika'nın güneş enerjisiyle çalışan ilk otobüsünü üretmiş olduklarını öğrendim. tebrik ve takdirlerimi ifade etmek isterim" dedi.

cumhurbaşkanı erdoğan uganda milli marşında bile çevrenin, doğal kaynakların korunmasına, komşularıyla iş birliğine, ihtiyacı olanlara yardım elinin uzatılmasına verdiği önemin anlatıldığını belirterek, "bu dayanışma ruhunun güçlenerek devam etmesini temenni ediyorum. uganda'nın bu başarı öyküsünün mimarı, dostum museveni'ye bu vesileyle takdirlerimi sunmak istiyorum" ifadelerini kullandı. 

"bir uganda atasözünü ifade etmeden geçemeyeceğim..."

afrika'nın 54 ülkesi olduğunu, bunların 39'unda türkiye'nin büyükelçiliğinin bulunduğunu aktaran cumhurbaşkanı erdoğan, şunları söyledi:

"özellikle doğu afrika'nın güvenlik, huzur ve kalkınmasına büyük önem veriyoruz. kıtanın birçok ülkesinde yürüttüğümüz kalkınma odaklı insani yardım projeleriyle, afrika ülkelerinin kalkınmasına, onların çabalarına yardımcı olmaya çalışıyoruz. özellikle 2011'den itibaren somali'nin ayağa kalkması, bölgesi için istikrar kaynağı olması için bölge ülkeleriyle işbirliği halinde büyük çaba harcıyoruz. burada bir gerçeğin altını çizmem lâzım, amisom'a (afrika birliği somali misyonu) en fazla asker veren uganda'nın bu süreçteki yapıcı rolünü takdir ediyoruz. burada bir uganda atasözünü ifade etmeden geçemeyeceğim, eti çiğneyebilen dişler birlikte olan dişlerdir."

cumhurbaşkanı erdoğan'ın konuşmasında, uganda atasözünü paylaşması cumhurbaşkanı museveni tarafından alkışlandı. ortak gayretlerin sonunda somali'nin, 5-6 yıl öncesine göre bambaşka hâle geldiğine dikkat çeken erdoğan, “bu sene yapılacak seçimlerin suhûletle gerçekleşmesi, bölgenin huzuruna katkıda bulunmasına” yönelik temennisini de ifade etti.

kaynak: aa