hayfa kentinde bulunan keyan feminist örgütü adlı kadın hakları merkezinin araştırmasına göre filistinli kadın işçiler dünyada eşine az rastlanır şekilde hem israillilerin ayrımcı politikalarına uğruyor, hem de arap işverenleri tarafından sömürülüyor.

filistinli kadın işçilerin tecrübelerine dayanarak hazırlanan araştırmanın sonuçları nasira kentinde yapılan bir medya konferansında açıklandı.

nadire, dört çocuk sahibi filistinli bir anne. her gün filistin topraklarından yola çıkıp israil’in hayfa kentinde bir gıda fabrikasında çalışmaya gidiyor.

çalışma koşullarını al jazeera'ye anlatan nadire güvenlik nedeniyle soyadının yazılmasını istemiyor. filistinli kadın arap kökenli işvereninin temel haklarını görmezden geldiğini söylüyor. 

evini geçindirmek için kocasına yardım eden nadire işyerinde ücretsiz mola hakkının olmadığını, fazla mesai ve çalıştığı resmi tatil günlerinin de parasını alamadığını anlatıyor.

ayrımcı kanun ihlalleri

keyan'ın araştırmasına göre filistinli kadın işçilerin iş piyasasına katılımlarının giderek azalmasının arkasında iki temel sebep var.

bunlardan biri israil'in araplara karşı uyguladığı ayrımcı politikalar. diğeri ise erkek egemen arap toplumunda erkek işverenlerin kadın çalışanların maaş ve tazminat haklarını ihlal etmesi. 

araştırmaya göre israil’de çalışan arap kadınların yüzde 80’i maaş bordrosu almıyor; bu kadınların yüzde 88’i ise asgari ücretten az kazanıyor. saatte sadece 1,5 dolar kazanan kadın işçiler de var. 

araştırmada çalışan kadınların yüzde 81’inin fazla mesai yaptığı, bunların yüzde 68'inin de fazla mesai ücreti almadığı ve resmi tatil günlerinde çalıştırıldığı yer alıyor.

keyan'a göre araştırmaya konu olan kadınların yüzde 91’i emekli olduklarında maaş alamayacak. 

israil’de çalışan filistinli kadınların yüzde 60’ı kamu sektöründe çalışmasına rağmen, araştırmanın odağında özelikle arap işyerlerinde çalışan kadınlar var.  

keyan merkezinin müdürü refah anbetavi daha önce de israil kurumları ve işyerlerinde çalışan filistinli kadınlarla ilgili araştırma yaptıklarını ve bu işyerlerinde yahudilere yaklaşık 2000 dolar maaş verilirken arap kadınlara sadece 1500 dolar verildiğini öğrendiklerini söylüyor.

anbetavi'ye göre özel sektörde çalışan arap kadınların maaşları ise 1000 dolara ancak ulaşıyor. israil'in belirlediği asgari ücret ise 1250 dolar. 

kaybolan haklar

araştırmaya göre, kadın çalışanların çoğu, bir sonuç alamayacaklarını düşündükleri için işverenlerinden haklarını talep etmiyor.

nasira kentinde giyim eşyaları satan bir mağazada çalışan fatime, bu düşüncede olan kadınlardan biri. tekstil fabrikasında çalışan hayat ise işvereninin sürekli 'yalan vaatler'de bulunduğunu ancak bunları yerine getirmediğini anlatmış. 

temizlik hizmetleri sunan bir şirkette çalışan hiba’nın hikayesi ise diğerlerinden farklı. emekliye ayrılmak istediğinde tazminatını vermek istemeyen patronunu dava açmakla tehdit etmiş ve haklarını bu şekilde almayı başarmış.

avukat raviye handiklo’ya göre, kadın işçilerin mahkemeye başvurmak istememesinin sebebi işten çıkarılma korkusu ve yeterli kanıt bulunmaması. 

kaynak: al jazeera