akdeniz'deki 800 kişinin hayatını kaybettiği en büyük göçmen trajedisini görüşen ab liderleri arama kurtarma operasyonlarına ayrılan kaynağı üç katına çıkarma kararı alırken, fransa 

cumhurbaşkanı françois hollande, göçmen kaçakçılığı için kullanılan botların tespit edilerek imhası için bm güvenlik konseyi'ne karar teklifi sunacaklarını açıkladı.

ab liderlerinden 'sertlik' kararı

olağanüstü toplanan ab zirvesinin ardından konuşan ab konseyi başkanı donald tusk, "hayat kurtarmak sadece denizde insanları kurtarmakla olmaz. insan kaçakçılarını durdurmak ve düzensiz göçe çözüm bulmak da gerekir" dedi.

zirve kararlarında ab dışişleri yüksek temsilcisi federica mogherini'ye, "insan kaçakçıları tarafından kullanılmadan önce tekneleri tespit etmeye, ele geçirmeye ve imhaya yönelik" muhtemel askeri operasyonun hazırlıklarını başlatma görevi verildi.

kararlarda, üçüncü ülkelerle istihbarat paylaşımının ve polis işbirliğinin artırılarak ve ilgili ab kurumlarının seferber edilerek insan kaçakçılığı yapan çetelerin dağıtılması ve sorumluların yargı önüne çıkarılması istendi.

liderlerin onayladığı kararlarda, kara sınırlarını gözetleme ve kontrol edebilmeleri için libya'nın komşularına desteğin artırılacağı belirtildi.

türkiye ile işbirliği artırılacak

suriye ve irak'taki durumla ilgili türkiye'yle işbirliğini artırma kararı alan ab liderleri, göçmen akınlarıyla ilgili bilgi toplamaları ve yerel makamlarla işbirliği yapmaları için bölgedeki kilit ülkelere göç uzmanları gönderilmesi konusunda anlaştı.

zirve kararlarında, sığınmacıların yeniden iskanına yönelik pilot proje uygulanacağı ifade edilse de bundan ne kadar kişinin faydalanacağı belirtilmedi.

italya akdeniz'de göçmenleri kurtarmaya yönelik mare nostrum operasyonunu diğer ülkelerden katkı gelmeyince geçen yıl sonlandırmıştı. bazı üye ülkeler, aylık bütçesi 9 milyon euroyu bulan mare nostrum operasyonunun göçmenleri avrupa'ya gelmeye teşvik ettiğini savunmuştu. 

ab'nin mare nostrum'un yerine italya açıklarında başlattığı daha dar kapsamlı triton operasyonu can kayıplarının önlenmesinde yetersiz kalmış ve insan hakları örgütleri akdeniz'de göçmen rotaları boyunca devriye gezecek insani operasyon başlatılması çağrısı yapmıştı.

ab zirvesinde bütçesinin üçe katlanması kararı alınan triton operasyonu bu açıdan mare nostrum'u yakalamış olsa da görev bölgesinin italya'nın sadece 30 mil açığıyla sınırlı olması, libya sularına yakın kazalara müdahale imkanını sınırlıyor.

ab üyeleri, triton operasyonunun deniz ve hava unsurlarını kayda değer şekilde güçlendirme kararı alırken, ingiltere başbakanı david cameron, donanmalarındaki en büyük gemilerden hms bulwark ile 3 helikopter ve 2 sahil güvenlik teknesini akdeniz'deki ab operasyonuna tahsis edeceklerini söylemişti.

cameron, ingiliz donanmasının kurtaracağı göçmenlerin ingiltere'ye iltica başvurusu hakkı olmayacağını ve bunların "en yakın güvenli ülkeye" teslim edileceğini belirtmişti.

bm mülteciler yüksek komiserliği, geçen yıl akdeniz üzerinden 219 bin sığınmacı ve göçmen avrupa'ya ulaşırken yaşanan facialarda, en az 3 bin 500 kişinin hayatını kaybettiğini duyurmuştu.

kaynak: afp