Ortadoğu
İsrail ve Hizbullah'tan savaş uyarısı
İran'a yönelik yaptırımların hafifletilmesi İsrail'e göre savaşa yol açabilir. ABD'deki İsrail lobisi de rahatsız. Hizbullah'a göreyse anlaşma olmazsa savaş olasılığı kapıda.
israil başbakanı binyamin netanyahu, iran üzerindeki yaptırımların hafifletilmesinin savaşa yol açabileceğini söyledi.
netanyahu, çarşamba günü israil parlamentosunda yaptığı konuşmada, iran ile bm güvenlik konseyi'nin beş daimi üyesi ve almanya (p5+1) arasında yürütülen nükleer müzakerelere değindi.
tahran'a yönelik ekonomik ve siyasi yaptırımların sürdürülmesi gerektiğini belirten netanyahu bunun, iran'la yapılacak 'kötü bir anlaşmadan' ya da savaştan daha iyi bir alternatif olduğunu kaydetti.
abd başkanı barack obama geçen hafta, iran'la yapılacak bir anlaşmanın ilk aşaması olarak yaptırımların 'çok makul bir düzeyde' hafifletilebileceğini açıklamıştı.
reuters haber ajansının verdiği bilgiye göre, israilli yetkililer geçen hafta iran'la cenevre'de gerçekleşen görüşmelerde p5+1 ülkelerinin önerdiği yaptırımların hafifletilmesi planının, tahran'ı yeniden petrol ve altın satabilecek hale getirebileceğini savunuyor. israilli bir bakan bunun toplam yaptırımların yüzde 40'ına eşdeğer olduğunu söyledi.
reuters'a konuşan bir diplomatik kaynak, müzakerelerde iran'a altı aylık sürede 3,5 milyar dolar değerinde petrol, 2-3 milyar dolarlık petrokimya ürünü ve 1-2 milyar dolar tutarında da altın satabilme imkanı önerildiğini öne sürdü. öneri paketinde ayrıca iran'a 7,5 milyar dolarlık gıda ve ilaç ithal etme izninin yer aldığı belirtildi.
zenginleştirilmiş uranyum kapasitesini artıran iran'ın nükleer silah üretmesinden endişe ediliyor. tahran yönetimi ise nükleer programının barışçıl amaçlara hizmet ettiğini savunuyor. müzakerelere 20 kasım'da devam edilecek.
nasrallah'tan uyarı
lübnan merkezli şii hizbullah hareketinin lideri hasan nasrallah da, iran'la bir anlaşmaya varılamaması halinde bölgede savaş çıkabileceğini söyledi. çarşamba günü beyrut'ta düzenlen aşura törenininde konuşan nasrallah, israil'i suçladı ve bu ülkenin savaşı engelleyebilecek bir anlaşmaya yanaşmadığını öne sürdü.
nasrallah, bazı arap ülkelerinin de bu konuda israil'in yanında olduğunu belirtti.
kongre'ye ikna ziyareti
iran'a yaptırımların hafifletilmesi önerisi, washington'da gündemin ilk sıralarında yer alıyor. beyaz saray ulusal güvenlik danışmanı susan rice, "iran akıllıysa bu anlaşmayı kabul eder" şeklinde bir açıklama yaparken, konu abd kongresi'nde de tartışılıyor.
kongre üyelerinin büyük çoğunluğu öneriye karşı çıkarken, iran'a yönelik yumuşamanın bedelinin ağır olabileceğini belirtiyorlar.
kongre'yi ziyaret eden abd başkan yardımcısı joe biden ile dışişleri bakanı john kerry, üyelerin endişerini gidermeye çalıştı. kerry, yeni yaptırımların hassas bir dönemden geçen müzakereleri baltalayabileceğini savundu.
kerry gazetecilere yaptığı açıklamada da, "eğer kongre tek taraflı olarak iran'a yönelik yaptırımların artırılması kararı alırsa, bu müzakerelerin kesilmesine neden olabilir" dedi.
önde gelen bazı kongre üyeleri ise kerry ve biden'la yaptıkları görüşmelerin tatmin edici olmadığı söyledi.
"çok yetersiz bir brifing oldu" diyen dış ilişkiler komitesi üyesi cumhuriyetçi senatör bob corker, kongre'de kafa karışıklığı olduğunu belirtti.
komite başkanı demokrat senatör tim johnson ise yaptırımları konusunda kararsızlığın sürdüğü söyledi.
kaynak: ajanslar
Yorumlar