türkiye istatistik kurumu (tüik) 2014 yılı haziran ayı işsizlik rakamlarını açıkladı. buna göre türkiye genelinde işsiz sayısı 2014 yılı haziran döneminde 2 milyon 654 bin kişi oldu. işsizlik oranı ise yüzde 9,1 seviyesinde gerçekleşti. mayıs ayı ile kıyaslandığında bir ayda işsiz sayısında 103 bin artış yaşandı. mayıs ayında işsiz sayısı 2 milyon 551 bin olmuştu.

işsizlik oranı erkeklerde yüzde 8,3 kadınlarda ise yüzde 10,9 olarak açıklandı. aynı dönemde tarım dışı işsizlik oranı yüzde 11,1 olarak tahmin edildi. 15-24 yaş grubunu içeren genç işsizlik oranı yüzde 16,7.

istihdam oranı yüzde 46,7 olarak gerçekleşirken, istihdam edilenlerin sayısı 26 milyon 586 bin kişi oldu.  

bu dönemde,  tarım sektöründe çalışan sayısı 5 milyon 937 bin kişi, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı ise 20 milyon 650 bin kişi olarak gerçekleşti.

işsizlik oranı mayıs ayında 8,8, nisan ayında ise yüzde 9 olarak gerçekleşmişti. mayıs ayında işsiz sayısı ise 2 milyon 551 bin kişi olmuştu.

‘iç talep canlandırılmalı’

al jazeera'ye bir açıklama yapan yıldırım beyazıt üniversitesi siyasal bilgiler fakültesi iktisat bölümü profesörü erdal tanas karagöl, işsizlik ve büyüme rakamlarının bire bir ilişkili olduğunu söyledi.

“büyümenin düşük gelmesinden, işsizliğin de yüksek çıkacağı bekleniyordu” diyen karagöl, bu konuda şunları söyledi:

“işsizliğin artmasında büyüme rakamlarının düşük gelmesi etkili oldu. bu dönemde, yani ikinci çeyrekte konjonktürü göz ardı etmememiz gerekir. seçimler ve paralel yapı ile mücadeleyi göz ardı etmeden işsizlik rakamlarını değerlendirmek doğru olur.

ikinci çeyrekteki büyüme rakamlarına baktığımızda en büyük etkiyi ihracatın sağladığı görülüyor. ancak faizlerin yüksek olması yatırım ortamını etkiledi. yatırım ortamı iyileşseydi ihracatın etkisi artacak, iç tüketim fazlalaşacak ve bunların sonucunda büyüme ve işsizlik rakamları çok daha pozitif olacaktı. merkez bankası ve ilgili kurumların iç talebi canlandırıcı önlemler alması gerekiyor.“

istihdam artışı yavaşladı

burgan yatırım başekonomisti haluk bürümcekçi ise, haziran ayı işsizlik verilerine ilişkin "işsizlik oranındaki artışın mevsimselliğin gerektirdiği yönün tersine gerçekleştiğini görüyoruz" dedi.

bürümcekçi, öte yandan, özellikle iç talebin seyri açısından önemli bir gösterge olarak izledikleri istihdamın yıllık artış hızının yüzde 4,8'e, tarım dışı istihdamın yıllık artış hızının da yüzde 4,6'ya inerek önceki aylara göre önemli bir yavaşlamaya işaret ettiğini kaydetti.

bürümcekçi, işsizlik ham verilerini sağlıklı değerlendirmek için dikkate alınması gereken bazı özellikler bulunduğunu vurgulayarak, şunları kaydetti:

"mevsim etkilerinden arındırılmamış verilerin tarihsel gelişimine bakıldığında, genellikle işsizlik oranının yılın en düşük noktasını haziran ayında gördüğü, bu ayı takiben de şubat ayına kadar yükseliş eğilimine girdiği bilinen bir gelişmedir, yani mevsimsellik söz konusu oranların gelişiminde önemli bir belirleyici olmaya devam ediyor. bu nedenle işsizlik oranındaki yükselişin, mevsim etkilerinden arındırılmış verilerde gözlenip gözlenmediği trend açısından daha önemli bir unsur olmaktadır."

kaynak: tüik ve al jazeera