uluslararası yardım kuruluşu sınır tanımayan doktorlar, suriye’nin madaya bölgesinde 1 aralık’tan bu yana 23 kişinin öldüğünü duyurdu. açıklamaya göre ölenlerden altısı bir yaşından küçük, beşi 60 yaşının üzerinde. madaya’da binlerce sivilin temel hayat ihtiyaçlarına erişemediğini belirten örgüt, kasabanın açık bir hapishane haline geldiğini ifade etti.

‘13 kişi yemek ararken öldü’

suriye insan hakları gözlemevi de 13 kişinin yemek bulmak için bölgeden kaçmaya çalışırken, mayına basarak ya da rejim güçlerinin keskin nişancıları tarafından öldürüldüğünü bildirdi.

’40 bin kişinin acil yardıma ihtiyacı var’

birleşmiş milletler, suriye'de rejim güçleri ve hizbullah'ın 7 aydır kuşatma altında tuttuğu madaya’da yarısı çocuk 40 bin kişinin acil yardıma ihtiyacı olduğunu belirtti.

al jazeera’ye konuşan bm genel sekreter sözcüsü ferhan hak, madaya’da 40 binden fazla insanın ölümün eşiğinde olduğunu söyledi.

perşembe günü şam yönetimi, açlıktan ölüm haberlerinin üzerine bm’nin kasabaya yardım göndermesi için izin verdi. bm ise önümüzdeki günlerde yardım konvoyunun bölgeye ulaşabileceğini belirtti. bm’nin defalarca talepte bulunmasına rağmen, madaya’ya en son insani yardım ekim ayında yapılmıştı.

peki, neden?

zebadani-madaya bölgesi şam’ın kırsalında, lübnan sınırına çok yakın bir bölgede yer alıyor. savaştan önce burası bir turizm bölgesiydi. doğal güzelliği ve havası nedeniyle özellikle yaz mevsiminde sıcaktan kaçan şamlıların tercih ettiği bir bölgeydi. körfez ülkelerinden varlıklı insanların villaları bulunuyordu. lübnan'dan da, hafta sonlarında insanlar günübirlik alışverişe geliyordu.

2012’de zebadani-madaya, lübnan’ın sınırına yakın birçok bölgeyle birlikte muhaliflerin denetimine geçti. önceliklerinden biri, suriye-lübnan bağlantısını korumak olan iran destekli şii hizbullah 2013 yılında resmi olarak suriye’de savaşmaya başladı. bu amaçla, muhaliflerin elindeki lübnan sınırına yakın bölgeleri geri almak için birçok operasyon düzenledi. pek çok bölgeyi muhaliflerden geri aldı.

şam kırsalının lübnan sınırına yakın zebadani muhaliflerin elinde kalan son bölge. hizbullah ve rejim 7 ay önce zabadani'yi bölgesini ele geçirmek için operasyon başlattı. çatışmalar zebadani bölgesinde yoğunlaşınca çatışan ve yerel güçlerden oluşan silahlı muhalif grupların sivil yakınları madaya'ya sığındı. zira madaya, çatışmalardan çok fazla etkilenmiyordu. nusra cephesi ve ahrar-u şam’ın denetimindeki zebadani'ye yönelik bombardıman ve baskı şiddetlenince fua-kefreyya kozu devreye girdi.

zebadani-madaya'ya karşı fua-kefreyya

çok sıkışan muhalif gruplar nusra cephesi ile ahrar-u şam, zabadani bölgesine karşılık olarak, şam’dan çok uzak bir noktada, suriye’nin kuzeyinde yer alan ve kuşatma altında tuttukları iki şii bölgesini, fua ve kefreyya’yı bombalamaya başladı. muhalif gruplar, "zabadani bölgesine yönelik bombardıman durana kadar burayı bombalayacağız" açıklaması yaptı.

bunun üzerine iran devreye girdi. şii köylerini kurtarmak için ahrar-u şam’la geçtiğimiz yaz masaya oturdu. görüşmeler sonucunda zebadani bölgesiyle ilgili sorun büyük ölçüde çözüldü. muhalif grup zebadani bölgesinden çekilmeyi kabul etti. varılan anlaşmayla, hem zebadani hem de madaya'ya insani yardım ulaşması kararlaştırılmıştı. insani yardım bm denetiminde yapılacaktı. fakat, rejim ve hizbullah insani yardımların madaya'ya girmesine izin vermedi. hizbullah ve rejim güçleri bununla yetinmeyip kuşatmayı daha da sıkılaştırdı. mayın riskini göze alarak bölgeden kaçmaya çalışan siviller keskin nişancı ateşiyle öldürüldü.

kaynak: al jazeera ve afp