isveç kraliyet bilimler akademisi, alfred nobel anısına dağıtılan sveriges riksbanks (merkez bankası) ekonomi ödülü'nün ingiliz iktisatçı angus deaton'a verildiğini duyurdu.

akademi'den yapılan açıklamada, 70 yaşındaki deaton'ın "tüketim, yoksulluk ve refahla ilgili analizleriyle" ödüle layık görüldüğü belirtildi.

refahı güçlendiren ve yoksulluğu en aza indiren bir ekonomik politika oluşturmak için bireysel tüketim tercihlerinin anlaşılması gerektiğine işaret edilen açıklamada, "angus deaton, bireysel tüketim tercihlerinin anlaşılması için herkesten daha fazla çaba harcamıştır. deaton'ın bireysel tercihlerle elde edilen sonuçları birbirine bağlayan araştırması, mikroekonomi, makroekonomi ve kalkınma ekonomileri alanlarında önemli bir değişime yol açmıştır" denildi.

deaton, 8 milyon isveç kronu (3 milyon tl) tutarındaki ödülün de sahibi oldu.

bilim dünyasının en prestijli ödülü için adaylar, her bir alan için oluşturulan komite üyeleri tarafından belirleniyor. akademi üyelerinin yaptığı oylamada kazanan belirleniyor.

angus deaton kim?

edinburgh'ta 1945'te dünyaya gelen deaton, cambridge üniversitesi'nden mezun oldu ve doktorasını "tüketici talebi modelleri ve bu modellerin ingiltere'ye uygulanması" başlıklı teziyle 1975'te tamamladı. deaton, 1983'te princeton üniversitesi iktisat bölümü'nde öğretim üyesi oldu.

deaton'ın 1980'de yayımladığı ideal talep sistemi (aids), dünya genelinde tanınmasını sağladı. ekonometri topluluğu tarafından 1978'te frisch madalyası'na layık görülen deaton, 2007'den bu yana amerika ekonomi derneği'nin başkanlığını yürütüyor.

deaton "the great escape: health, wealth and the origins of inequality (büyük kaçış: sağlık, zenginlik ve eşitsizliğin kökenleri) adlı kitabını 2013'te yayımladı.

nobel ekonomi ödülü

nobel ekonomi ödülü, 1968'te isveç merkez bankası tarafından nobel ödülleri'nin kurucusu alfred nobel anısına kuruldu. 1969'tan bu güne 46 kez dağıtılan ödüllerden 17'si iki kişi, 6'sı da üç kişi arasında paylaştırıldı. 

nobel ekonomi ödülü'nü kazanan 75 kişi arasında sadece bir kadın var. elinor ostrom, 2009'da ödüle layık görülmüştü.

nobel ekonomi ödülü'nün en genç sahibi, 1972'de 52 yaşındayken ödüle layık görülen kenneth j. arrow oldu. 2007'de nobel ekonomi ödülü'ne layık görülen 90 yaşındaki leonid hurwicz, tüm alanlarda nobel ödülü verilen en yaşlı kişi olarak tarihe geçti.

madalya

nobel kimya ödülü'nü kazananlara ödüllerinin takdim edildiği akşam bir de isveçli heykeltıraş ve gravürcü erik lindberg tarafından tasarlanan madalya veriliyor.

ekonomi alanında ödüle layık görülenlere takdim edilen madalya ise gunvor svensson-lundqvist tarafından tasarlandı.

madalyada isveç kraliyet bilim akademisi'nin 1815'ten bu yana ambleminde kullandığı kuzey yıldızı yer alıyor. madalya'nın diğer yüzünde ise alfred nobel'in kabartması ile "sveriges riksbank till alfred nobels minne 1968 (isveç merkez bankası, alfred nobel anısına, 1968)" ifadeleri yer alıyor.

2000'den bu yana nobel ekonomi ödülü'nü kazananlar:

• 2000: james j. heckman ve daniel l. mcfadden
• 2001: george a. akerlof, a. michael spence ve joseph e. stiglitz
• 2002: daniel kahneman ve vernon l. smith
• 2003: robert f. engle ve clive w.j. granger
• 2004: finn e. kydland ve edward c. prescott
• 2005: robert j. aumann ve thomas c. schelling
• 2006: edmund s. phelps
• 2007: leonid hurwicz, eric s. maskin ve roger b. myerson
• 2008: paul krugman
• 2009: elinor ostrom ve oliver e. williamson
• 2010: peter a. diamond, dale t. mortensen ve christopher a. pissarides
• 2011: thomas j. sargent ve christopher a. sims
• 2012: alvin e. roth ve lloyd s. shapley
• 2013: eugene f. fama, lars peter hansen ve robert j. shiller
• 2014: jean tirole

kaynak: anadolu ajansı