bir ev düşünün ki ziyaretçileri arasında arkeolog ve casus gertude bell’den bavyera prensi rupprecht’e kadar dönemin diplomat, şair, ressam, yazarlarının tümü bulunsun. 1907-1911 tarihleri arasında ressam osman hamdi bey’in evi tam olarak böyleydi. gelen gidenin imzaladığı, düşüncelerini, temennilerini yazdığı ‘misafir defteri’nin sorumluluğu ise osman hamdi bey’in küçük kızı nazlı hamdi’ye aitti. o misafir defteri şu an istanbul’da, anadolu medeniyetleri araştırma merkezi’nde sergilenmeye başladı.

‘kaplumbağa terbiyecisi’ tablosunun ressamı, istanbul arkeoloji müzeleri’nin kurucusu osman hamdi bey’in ziyaretçileri arasında servet-i fünun yayıncısı ahmed ihsan başta olmak üzere birçok edebiyatçı da bulunuyordu. şair nigar ve diğer misafirleri deftere düşüncelerini yazarken, osman hamdi bey’in evinde geçirdikleri zamandan, kendilerine yapılan ikramlara kadar pek çok ayrıntıyı da not etmişti. bu defter ve dönemin entelektüel dünyasına ve kültür ortamına dair pek çok ayrıntı prof. dr. edhem eldem’in küratörlüğünde hazırlanan ‘nazlı’nın defteri, osman hamdi bey’in çevresi’ başlıklı sergide bir araya geldi.

prof. dr. edhem eldem, defterde imzası bulunan isimlerin izini sürerek, onların yaşam hikayelerine dair de birçok bilgiyi hem bu sergide hem de aynı isimle yayımlanan kitabında topladı. ayrıca eldem, 1907’de 14 yaşında olan nazlı hamdi’nin gözünden de döneme bakma fırsatını yarattı. aile fertlerinin yazıları ve anılarının yanı sıra, osman hamdi ve çevresindeki insanların da birbirleri ile bağlantıları yine bu sergi ekseninde ortaya çıkıyor. defterin titizlikle incelenmiş sayfalarının yanı sıra, imzalayan kişiler için hazırlanmış panolarda belge, görüntü ve objelere de yer veriliyor. üç bölüme ayrılan serginin başlıkları, ‘nazlı ve ailesi’, ‘eskihisar’da bulunan yazlık ve bahçedeki dost ziyaretleri’ ve ‘1909 sonbaharında münih ve paris’e yapılan yolculuk’ olarak ayrılıyor.

sergi, 10 temmuz 2014 tarihine kadar istanbul, istiklal caddesi üzerindeki koç üniversitesi anadolu araştırmaları merkezi’nde ziyaret edilebilir.

kaynak: al jazeera