avrupa uzay ajansı'na (esa) ait rosetta uzay aracının 510 milyon kilometre ötede takip ettiği 67p/churyumov-gerasimenko kuyrukluyıldızına gönderdiği philae keşif aracı, gök cismine inmeyi başardı.

ilk sinyalini rosetta'dan ayrıldıktan beş saat sonra gönderen philae, kuyrukluyıldızın merkezine olan 22.5 kilometrelik yolculuğunu başarıyla tamamlayarak çarşamba tsi 18.03'te indiğini doğrulayan sinyali dünya'ya gönderdi. philae, yolculuğunu başarıyla tamamlayarak bir kuyrukluyıldıza inen ilk insan yapımı araç olarak tarihe geçti.

rosetta'nın ayrılmadan sonra philae'ye ait gönderdiği ilk fotoğrafta, 10 gözlem ve deney cihazı taşıyan aracın ayakları ve donanımları belirdi. yaklaşık 7 saat süren yolcuğunun ardından alçalmaya başlayan phiale, agilkia adı verilen noktaya inişi gerçekleştirdi. esa yer merkezinde, saat 18.03'te philae'nin inişi doğrulandı. bir buzdolabı büyüklüğündeki philae, çok düşük yerçekim kuvvetinin olduğu 67p'den uzaklaşmamak için ilk önce zıpkınlarını ateşledi, ardından iniş takımlarında yer alan matkaplarla yüzeyi delerek yere tutundu. 

rosetta uçuş direktörü andrea accomazzo, rosetta'nın toplamda 6 milyar kilometreden fazla yol kat ettiği 10 yıl süren yolculuğun ardından gelen başarı hakkında, "daha fazla mutlu olamazdık" ifadesini kullandı. 

Philae keşif aracı Rosetta'dan ayrıldığı esnada elde edilen görüntü.

[[Fotoğraf: ESA]]

zaman kapsülüne ulaşıldı

rosetta uzay aracıyla elde edilen tarihi başarı, insanlık için güneş sistemi hakkında bugüne kadar elde edilmemiş bilgilere ulaşılmasını sağlayacak. güneş sistemi’nin oluştuğu yaklaşık 4.6 milyar yıl öncesine uzanan 67p kuyrukluyıldızı, sadece benzer gök cisimlerinin oluşumu hakkında değil, jüpiter, neptün, uranüs ve satürn gibi en yaşlı gezegenler hakkında da ipuçları sunacak. philae, aylardır veri toplayan rosetta'nın çalışmalarına ek bilgiler kazandıracak. 

gökbilimciler, kuyrukluyıldızların dünya’nın oluşumu hakkında da büyük bilgiler sakladığına inanıyor. dünya’nın oluşum sürecinde gezegenimize çarparak organik moleküllerin yayılmasını sağlayan kuyrukluyıldızlar, hayatın oluşumuna dair de sırlar barındırıyor.

[[Fotoğraf: ESA]]

tarihi an için 10 yıl beklendi

esa’nın 1.3 milyar dolarlık projesi olan rosetta, mart 2004’te ariane-5 g+ roketiyle ateşlendi. uzay aracı, 67p kuyrukluyıldızına ilerlediği son 2.5 yıl boyunca uyku modunda tutuldu. 20 ocak 2014 günü tsi 12.00’da dünya’dan gönderilen sinyalle tekrar aktif hale gelen rosetta, güneş panellerini yeniden konumlayarak iticilerini ateşledi ve kuyrukluyıldızın yörüngesine doğru hareketine başladı.

rosetta, ağustos başında dünya’dan 510 milyon kilometre ötedeki kuyrukluyıldıza 100 km yaklaşarak yörüngesinde konumlandı. rosetta, ekim ayında 67p’nin 10 kilometre yakınına sokularak buzul gök cisminin yörüngesinde hareketine devam etti. bu süreçte, philae’nin iniş yapacağı noktanın belirlenmesi için kuyrukluyıldıza ait fotoğraflar dünya’ya gönderilmeye başlandı.

agilkia adı verilen iniş noktası, 4 kilometre genişliğindeki kuyrukluyıldızın ön kısmında belirlendi. rosetta’nın 30 kilometre öteden çektiği fotoğrafta, agilkia gözler önüne serildi:

[[Fotoğraf: ESA]]

philae neler yapacak?

2015 sonuna kadar dünya'ya veri göndermesi beklenen philae, 67p'den yayılan gazların yanı sıra yüzeydeki mineralleri analiz edecek ve gözlemler gerçekleştirecek. yüzeyin 20 cm derinine inecek sondajlar yapacak olan philae, yapacağı kimyasal analizleri rosetta aracılığıyla dünya'ya gönderecek. 100 kilo ağırlığındaki philae'nin elde edeceği bilgilerin kuyrukluyıldızlar ve güneş sistemi'nin doğumu hakkında paha biçilmez bilgiler sunması bekleniyor. 

comet infrared and visible analyser (civa) donanımı 360 derece fotoğraf çekebilen 7 kameradan oluşan philae, dünya'ya 67p'nin son derece detaylı fotoğraflarını gönderecek. keşif aracı, rosetta'dan ayrılmadan önce aşağıdaki selfie fotoğrafı çekmişti:

Philae'nin 67P'de izine rastladığı moleküller yaşamın izini de saklıyor olabilir.

[[Fotoğraf: ESA]]

kaynak: al jazeera