yüzyıllardır gökbilimcilerin kafasını kurcalayan planet x'in nasa tarafından var olmadığının açıklanmasından sadece bir hafta sonra, astronomi dünyası yeni ve beklenmedik bir keşfe imza attı. plüton'un gerisinde 2012 vp113 adlı yeni bir cüce gezegen keşfeden gökbilimciler, gök cisminin yörüngesini incelerken devasa bir gezegenin izine rastlamış olabilir.

washington d.c'deki carnegide bilim enstitüsü'nden scott sheppard'ın başını çektiği araştırmada, 2012 vp113'ün yaklaşık 450 km genişliğinde ve güneş'e en yakın olduğu mesafenin 80 au (astronomik birim) olduğu açıklandı (1 au dünya ile güneş arasındaki mesafeyi temsil ediyor).

2340 km genişliğindeki plüton, güneş'ten 40 au uzaklıktayken, arkasında kalan 1000 km genişliğindeki cüce gezegen sedna'nın uzaklığı 76 au. sheppard, güneş sistemi'nin oluştuğu dönemdeki kalıntıları içeren kuiper kuşağı ötesindeki bu bölgenin, antik gök cisimlerinin düzenini anlamak için büyük önem taşıdığını belirtti.

sheppard, oort bulutu'na uzanan bölgedeki keşiflerin sürekli arttığına dikkat çekerek, plüton'un binlerce gök cismiyle aynı yörüngeyi paylaştığını, sedna ve 2012 vp113'ün buzdağının görünen ucu olduğunu ifade etti. gökbilimcileri en çok şaşırtan keşif ise 2012 vp113, sedna ve diğer 10 gök cisminin yörüngeleri incelendiği zaman ortaya çıktı.

güneş sistemi dev bir gezegen saklıyor olabilir

2012 vp113 ve sedna'nın da dahil olduğu çok sayıda gök cisminin birbirlerine çok yakın ve aynı hizada hareket etmesinin, 250 au uzaklıkta yer alan dev bir gezegenden kaynaklandığı öne sürüldü. sheppard ve ekibi, esrarengiz gök cisminin çok soğuk ve kayalık bir gezegen olduğunu düşünüyor.

nasa'nın wise teleskobu, 2010 ve 2011 yılları arasında yaşanabilir bir süper dünya olduğuna inanılan planet x'i aramamış ancak sonuç alamamıştı. gökbilimci ned wright, yeni gezegenin wise'ın tespit edebilmesi için çok soğuk ve silik kaldığına dikkat çekerek, "az bir ısı kaynağı olsa ve güneş ışığı emse bile bu fark edilmesine yeterli olmazdı" ifadesini kullandı.

Gaz devlerinin yörüngeleri mor, Plüton'un yer aldığı Kuiper Kuşağı ise noktalı çizgilerle belirtiliyor.

gökbilimciler, 'gezegen avcısı' kepler teleskobunun yardımıyla bugüne kadar güneş sistemi dışında 1000'den fazla gezegenin varlığını doğrulamayı başardı. san diego state üniversitesi'nden wiliam welsh ise böyle bir gezegenin kepler'in tarama yöntemleriyle tespit edilmesinin mümkün olmadığını belirtti.

sedna'yı 2003 yılında keşfeden ekipte yer alan california teknoloji enstitüsü'nden (caltech) mike brown, '2012 vp113 ve diğer gök cisimlerini etkileyen dev bir gezegen olabileceğini ancak birçoğu sıradan başka faktörlerin de göz ardı edilmemesi gerektiğini' ifade etti.

kaynak: nature ve newscientist