al jazeera’nin muhalif kaynaklardan edindiğini bilgilere göre rusya, suriye ile ilgili yeni önerisini sözlü olarak kendilerine bildirdi. girişimin amacının suriye’deki şiddeti azaltmak olduğunu belirten kaynaklar, önerinin ülkenin kuzey batısında, orta kesimlerinde, şam’ın kırsalında ve güneyde güvenli bölgeler içerdiğini belirtti.

bu bölgelerin silahsızlandırılmasının yanı sıra buranın muhalif güçlerce nusra cephesi’nden ve işid’den temizlenmesi öngörülüyor. garantör ülkelerin, şiddeti azaltma rejimini denetlemek için bazı güçleri sahaya da konuşlandırabileceği ifade ediliyor.

rusya’nın önerisi, insani yardım çalışmalarına ilişkin bazı konuları da içeriyor. bunlar, sivillerin farklı bölgeler arasında hareket özgürlüğü, sığınmacıların bölgelerine dönmesi, insani yardımların ulaştırılması, alt yapının yeniden rehabilite edilmesi, vatandaşların günlük ihtiyaçlarının temin edilmesi...

önerinin 3 aylık süre için uygulanması öngörülüyor. ancak bu sürenin uzatılmasının da mümkün olduğu vurgulanıyor.

kaynaklara göre, muhalifler öneriyi yazılı bir şekilde istedi. ancak rusya, bu talebi astana’daki görüşmelerde yerine getireceğini ifade etti.

muhalifler alluş başkanlığında katılacak

kazakistan dışişleri bakanlığı, çarşamba günü astana'da başlayıp iki gün sürecek suriye konulu dördüncü toplantıya tüm tarafların katılacağını bildirdi.

bakanlık basın sözcüsü anuar jaynakov, "astana'daki uluslararası suriye görüşmelerine muhammed alluş'un başkanlığındaki suriye silahlı muhalefet temsilcilerinin de aralarında bulunduğu tüm taraflar katılacağını onayladı" dedi.

jaynakov, garantör ülkeler ve birlemiş milletler (bm) heyetlerinin astana'ya gelmeye başladığı bilgisini vererek, bm suriye özel temsilcisi staffan de mistura'nın da toplantıya katılımını onayladığını ifade etti.

ayrıca jaynakov, 3-4 mayıs'ta gerçekleştirilecek üst düzey toplantı öncesi bugün garantör ülkeler arasında teknik görüşmeler yapılacağını sözlerine ekledi.

astana'da 14-15 mart'ta yapılan suriye toplantısına türkiye, rusya ve iran'ın yanı sıra bm, abd, ürdün ve suriye hükümetlerinin temsilcileri katılmıştı. muhalifler ise o toplantıyı boykot etmişti.

astana süreci

astana toplantılarının ilki, türkiye ve rusya garantörlüğüğnde 23-24 ocak'ta düzenlenmişti.

iki ülke garantörlüğünde 30 aralık 2016'da ilan edilen ateşkesin güçlendirilmesi gündemiyle toplanan heyetler, ateşkesi izlemek için iran'ın da dâhil olduğu üçlü mekanizma kurulması konusunda anlaşmıştı.

6 şubat'ta yalnızca garantör ülkelerin katıldığı toplantıda izleme mekanizmasına ilişkin teknik detaylar ele alınmıştı.

15-16 şubat'taki ikinci toplantıda, muhalifler ve rejim heyetleri de dâhil tüm taraflar, ateşkesi güçlendirmek için yeniden bir araya gelirken muhalifler, 14-15 mart'ta düzenlenen 3'üncü tur görüşmelere katılmadı. bu turda iran resmi garantör olarak sürece katılmıştı.

birleşmiş milletler gözetiminde isviçre'nin cenevre kentinde düzenlenen görüşmelerin gündemini siyasi geçişin uygulanması oluşturuyor.

astana toplantıları ise  siyasi geçiş için gerekli genel ateşkes ortamını sağlamak için düzenleniyor.

kaynak: al jazeera ve aa