pkk/pyd'nin suriye'deki silahlı kanadı ypg'nin başında bulunduğu amerika destekli suriye demokratik güçleri (sdg), rakka operasyonunun "saatler içerisinde" fiilen başlayacağını duyurdu. açıklamada, abd'nin sdg ile işbirliği hâlinde operasyonda hava desteği sağlayacağı ifade edildi. rakka'nın işid'den geri alınması amaçlanan operasyona sadece sdg güçlerinin katılacağı vurgulandı.

operasyon için bir komuta merkezinin de kurulduğunu ifade eden sdg, rakka'yı özgürleştirmek için "fırat'ın öfkesi savaşı"nı başlattıklarını açıkladı.

rakka'daki sivillere seslenen sdg, işid üyelerinin yoğunlukta olduğu alanlardan uzaklaşmalarını ve "özgürleştirilmiş alanlara" doğru kaçmalarını tavsiye etti.

SDG, Rakka operasyonuyla ilgili açıklama yaptı.

[[Fotoğraf: Reuters]]

"memnuniyetle karşıladık"

al jazeera'ye konuşan abd'li bir yetkili konuyla ilgili şunları söyledi:

"sdg'nin rakka operasyonunun başladığını duyuran bugünkü açıklamasını memnuniyetle karşılıyoruz.

irak'ta daeş'le mücadele sürerken koalisyon olarak rakka'nın çevreyle bağlantısının kesilmesi ve sonunda özgürleşmesi için askeri planı geliştirmek üzere ortaklarımız, müttefiklerimiz ve koalisyon üyeleriyle birlikte çalışmaya devam ediyoruz.

suriye, birçok bölgesel güvenlik endişesinin üst üste geldiği karmaşık bir savaş alanı. bizim rakka'yla başa çıkma yaklaşımımız değişik partner ve müttefiklerin de katılımıyla planlı, aşamalar halinde yürütülecek bir yaklaşım olacak.

daeş'e güvenli bölgeler ve dünyaya karşı terörist planlar geliştirme fırsatları yaratmamak üzere, koalisyon ve ortakları hızlı hareket etmek istiyor. ilk aşama da rakka'nın bağlantı yollarının kesilmesi olacak.

"türkiye dâhil müttefiklerimizle planlamaya devam edeceğiz"

sdg, rakka'nın dışarıyla bağlantısının kesilmesi için hızlı davranabilecek en etkili ortağımız olan güçtür. yerel halktan savaşçıların katılımının da sdg için bir avantaj olduğuna inanıyoruz.

bağlantı yolları kesilirken sonraki aşamaları türkiye dâhil müttefiklerimiz ve ortaklarımızla planlamaya devam edeceğiz.

bu karışık çevrenin yarattığı zorluklar konusunda hiç şüphemiz yok, ancak rakka'nın çevresiyle bağlantısını en hızlı şekilde kesme ihtiyacı, koalisyonun adım atmasını gerektiriyor.

düşmanın hareket özgürlüğünü kısıtlamak adına dikkatli hava saldırılarımıza devam edeceğiz."

türkiye karşı çıkıyordu

amerikan savunma bakanlığı sözcüsü peter cook 1 kasım'daki açıklamasında, işid'e karşı rakka operasyonu için musul'daki operasyonun bitmesinin beklenmeyeceğini söylemişti. cook, "rakka operasyonu haftalar içinde başlayacak" demişti.

abd'nin irak'taki askeri kuvvetleri komutanı general stephen townsend ise, işid’in kontrol ettiği rakka’yı kuşatmak için yapılacak operasyona ypg’nin başını çektiği suriye demokratik güçleri’nin katılacağını belirtmişti.

türkiye, pkk’nın suriye kolu pyd’nin silahlı kanadı ypg’yi de "terör örgütü" olarak görüyor. abd ise pkk'yı "terör örgütü" kabul ederken pyd'yi etmiyor. türkiye ve abd arasında rakka operasyonu için sürdürülen görüşmelerdeki en önemli sorun, ypg’nin başını çektiği suriye demokratik güçleri’nin operasyonda yer almasıydı.

rakka, işid’in eline ne zaman geçti?

rakka, suriye’de 2011’de iç savaşın başlamasından iki yıl sonra, 4 mart 2013’te muhaliflerin eline geçen ilk şehir oldu. muhalifler, rakka’yı ellerinde tutmak için rejimle mücadele ederken, işid güçleri bu mücadeleye katılmayıp, kentin yönetimini ele geçirmeye çalıştı. bir kaç kez el değiştiren şehir, 14 ocak 2014’te tamamiyle işid'in eline geçti.

rakka, işid için neden önemli?

işid, rakka’nın fiili olarak “başkenti”. işid'in yönetici kadrosu ağırlıklı olarak bu kentte barınıyor. işid, hilâfeti ilân ettikten sonra, dünyanın dört bir tarafındaki sempatizanlarını kendi yönettiği bölgelerde yaşamaya çağırmıştı. bu çağrıya uyanlar, özellikle aileleriyle birlikte gelenler rakka’ya yerleştirildi. yani kentte sayısı bilinmemekle birlikte yabancı savaşçı da çok. işid, rakka’yı aldığından beri yabancı savaşçıları ve ailelerini buraya topladığı gibi, yerli halkın şehirden ayrılmasına da izin vermiyor. hristiyanlardan cizye vergisi alıyor.

rakka’nın stratejik önemi ne?

rakka, fırat nehri üzerine kurulu. tarım açısından önemli bir alan. rakka’daki tabka barajı, hem rakka’nın hem de halep’in elektrik ve su ihtiyacını karşılıyordu.

bir çok yolun da kesişme noktası. irak’a yakın olması nedeniyle işid’in güçlerini irak ve suriye arasında hareket ettirmesini de kolaylaştırıyor.

"devlet" olma iddiasındaki işid, rakka’da kamu yönetimi örneği de oluşturmuş durumda. kentte, ticaretten adalete, eğitimden ulaştırmaya kadar bir çok alanda yönetimsel düzenlemeler yaptı.

rakka’da kim yaşıyor?

rakka, iç savaştan önce suriye’nin altıncı büyük kentiydi. nüfusu 2004 sayımına göre 220 bindi. ancak, iç savaşın başlamasıyla birlikte, zorla yerinden edilmiş kişilerin gelişiyle 800.000 bine çıktı. ancak kent işid’in eline geçtikten sonra nufüsta ne gibi değişiklikler yaşandığı bilinmiyor.

rakka nüfusu ağırlıklı olarak sünni arap. şehirde iç savaştan önce hristiyan nüfus da vardı. bazı köylerinde de kürtler yaşıyordu. şehri iç savaştan önce, esed’e sâdık aşiret reisleri yönetiyordu ancak bir süre sonra taraf değiştirdiler.

rakka halkı işid’i destekliyor mu?

işid, rakka’da güçlü olmakla birlikte, kentin ne ölçüde işid’e destek verdiği bilinmiyor. rakka’yı aldıktan sonra, kendisine muhalefet edecek özellikle aşiretleri hedef alan ve liderleri öldüren işid, kentte sokak ortasında infazlar gerçekleştirerek, halkı da kontrolüne aldı. bununla birlikte, işid’e karşı çıkan “rakka sessizce katlediliyor” adlı bir grup, kentte geçen sene işid yönetimine karşı çıkan broşürler dağıtmayı başarabildi.

kaynak: reuters, al jazeera