komisyonun üç aylık çalışma süresi 4 ocak’ta doldu. bir ay ek süre daha alma imkânı olmasına rağmen, ak partili milletvekillerinden oluşan komisyon başkanlık divanı ek süreye gerek görmedi. komisyon başkanı reşat petek de üç aylık çalışmaları değerlendirdiği basın toplantısında “süre uzatma talebinde bulunmadan komisyon çalışmalarına son verdik” dedi ama hâlâ cevabı alınamayan sorular olduğunu da belirtti. komisyon uzmanları yazılı soru gönderilen bazı kişilerden gelecek cevaplar ve belgeler üzerinde çalışmaya devam edecek. komisyon raporu bundan sonra ortaya çıkacak.

reşat petek’in sorulara verdiği yanıtlar özetle şöyle:

olayın bütün fotoğrafı çekilebildi mi?

“kanaatimiz şudur. bir adli soruşturma yapmıyoruz. isimler üzerine tek tek  soruşturma türü bir çalışmamız yok. en fazla zorluk çektiğimiz alan bize gelen taleplerdeki soruşturma ile aydınlanacak konularla komisyonumuzun araştırma konusunu ayırt etmek. mesela burada bylock listeleri istendi. darbe gecesi ile ilgili görüntü kayıtları istendi. bunları biz komisyon üyelerimizin talepleridir diye görüntü kayıtlarını getirttik. diğer bilgi belgeleri toparladık ama bir bylock listesi soruşturması konusu olduğu için böyle bir listenin buraya getirilerek ‘efendim hangi siyasiler bylock kullanıyor ortaya çıksın’ gibi taleplerle karşılaştık. çok ciddi bir iş yapıyoruz. araştırma komisyonu olarak çalışıyoruz, yargı alanına girmeden cmk ve anayasayı dikkate alarak çalışıyoruz. bir de gerçekten hem fetö’nün tabiri yerindeyse ipliğini pazara çıkaracak tespitleri tarihe not düşmek istiyoruz, diğer taraftan ise yapılacak soruşturmalarda fetö yöneticilerinin, militanlarının deşifre olup kaçmalarını, yargıdan paçalarını kurtarmalarını da istemiyoruz.

çok şeyi aydınlığa kavuşturacak bilgi belge topladık.  hem 15 temmuz darbe girişimini aydınlatacak fevkalade önemli bilgileri, hem de fetö’nün 1966’dan bu tarafa nasıl yapılandığını, örgütlendiğini, bu günlere nasıl hazırlandığını tespitler, son aşamada da alınması gereken önlemlerle ilgili raporumuzda bunları detaylı olarak ifade edeceğiz. biz yaptığımız bu çalışmayı yeterli görüyoruz. ama hemen parantez içinde şunu söylüyorum, adli soruşturmalar devam ediyor, bu konuda isimlendirme, sorumluların teyziyesi komisyonun görevi olmadığı için belki bu konudaki net çizgiyi ayıramadığımızdan veya ayırmadaki zorluğumuzdan dolayı eksik kalmış gibi olabilir.”

ulaşılan somut sonuç ne?

“belki de bir ay sonra yapacağımız ve belki de sizlerle bir ay sonra komisyon raporumuzda tamamlandıktan sonra paylaşımlarımız bunlar olmayacak. orada asıl bu sorularınıza açıklık getirecek , komisyon raporuna dönüşmüş bilgileri sizlerle paylaşacağız. bu konularda kanaat ortaya koyan açıklamaları komisyon raporu sonuçlanmadan açıklamamız, paylaşmamız siz de takdir edersiniz ki doğru olmaz.

şu anda kanaat ortaya koyan, nihai açıklamayı bugünden yapmamız doğru değil.

haklı olarak somut sonuç, isim, yurtta sulh konseyi kimlerden oluşuyor, darbe allah korusun başarılı olsaydı hükümet kimlerden oluşacaktı, bunların başbakanları, bakanları kimlerden oluşacaktı bu sorularla ilgili elde edilen ve edilemeyen sonuçlar var. hangi bilgilere ulaştık, hangilerine ulaşamadık konularını da raporumuza gerekçeleriyle birlikte yansıtacağız. ondan öte şu anda komisyonu bağlayıcı bir söz söylemem doğru değil.

çalışmamızın en zor tarafı, 15 temmuz’un hemen akabinde  olayın sıcağı sıcağına kurulmuş bir araştırma komisyonu. araştırma komisyonları olayın adli boyutunda soruşturmalar bittikten veya belirli bir mesafe alındıktan sonra en azından iddianameler kabul edilip de soruşturma gizliliği safhası kovuşturmaya dönüşüp, yani aleni hale geldikten sonra çok daha rahat çalışmalar yapılabiliyor. ama biz adalet bakanlığı’ndan, başsavcılıklardan istediğimiz pek çok bilgilerde soruşturmanın gizliliği nedeniyle ‘bu aşamada bilgi verilememiştir’ şeklinde cevaplarla da karşılaştık. bu da normaldi.”

akar ve fidan’ın dinlenememesi

“genel kurmay başkanı ve mit müsteşarı hemen hemen her toplantıda ‘bunlar gelmedikçe büyük eksiklik olur’ şeklinde komisyon üyelerimizce dile getirildi. biz esasen bu iki isimle ilgili dinlenmemeleri konusunda verdiğimiz bir karar olmadı. sayın hulusi akar’a sonunda, ülkenin içinde bulunduğu şartlar nedeniyle gerçekleşmedi ama, biz başta ana muhalefet partisi üyesi arkadaşların burada komisyon tutanaklarına geçen soruları olmak üzere, kendisinden bilgi istemeye dönük sorularımızı yönelttik. onları bekliyoruz.

yine çalışmalarımızın ortalarında  mit müsteşarlığı’na da kapsamlı bir rapor, o gün yaşananlar dahil olmak üzere, istedik. bunun da gelme aşamasında olduğu bilgisini aldık. onu da bekliyoruz.

adil öksüz’ün yakalanıp daha sonra yargı mercileri tarafından serbest kalmasıyla ilgili hsyk’dan bilgi istedik.hakimler hakkında soruşturma açıldığı, soruşturmanın da bu safhada gizli olduğu, olayın aydınlatılmaya çalışıldığı bilgisi bize geldi. orada sorumlular hakkında yapılan adli işlem sonuçlanmayınca biz de  geniş bilgi sahibi olamadık adil öksüz konusunda. “

petek’in verdiği bilgiye göre komisyon üç aylık çalışması süresince, 141 kişinin bilgisine başvurdu. 61 kişiden yazılı cevap aldı. 142 saat 22 dakika komisyon toplantısı düzenledi. komisyona 4 siyasi partiden sunulan önerge sayısı 70.

petek’in basın toplantısından hemen sonra ise komisyonun chp'li üyeleri bir basın toplantısı düzenleme kararı aldı.

kaynak: al jazeera