Suriye'de iç savaş
Türkiye'nin Suriye'deki toprağı
Suriye’deki iç savaşta çatışan örgütlerden Irak Şam İslam Devleti’nin (IŞİD) yıkmakla tehdit ettiği Süleyman Şah Türbesi ve bulunduğu alan, Türkiye’nin kendi sınırları dışında sahip olduğu tek toprak parçası olma özelliğini taşıyor.
türk bayrağının dalgalandığı türbe, halep’in karakozak köyü’nde fırat nehri’in kıyısında bulunuyor. türkiye sınırına uzaklığı yaklaşık 50 kimoletre civarında. türbede osmanlı imparatorluğu'nun kurucusu ve ilk padişahı osman gazi'nin dedesi ve ertuğrul gazi'nin babası süleyman şah'ın naaşı bulunuyor.
13. yüzyılda orta asya’daki moğol istilası üzerine mensubu olduğu kayı boyu ile birlikte batıya doğru göç eden süleyman şah, bugün suriye sınırları içinde yer alan caber’e giderken fırat nehri’nde boğuldu. süleyman şah, caber kalesi çevresindeki bir kümbete gömüldü.
türkiye toprağı kabul edildi
türbe ve caber kalesi, osmanlı imparatorluğu'nun yıkılmasının ardından fransız suriye mandası sınırları içinde kaldı. ancak kurtuluş savaşı'nın ardından yeniden türkiye'nin oldu. türkiye cumhuriyeti’nin fransa’yla imzaladığı 1921 ankara antlaşması ve 1923'teki lozan antlaşması'na göre kale ve türbe türkiye'nin toprağı sayıldı. anlaşma gereği türk mezarı adı altında tanınan türbede türkiye’ye asker bulundurma ve türk bayrağı çekme hakkı tanındı.
1938'de türbe yanına jandarma karakolu inşa edildi. türbe hâlen türk askerleri tafından korunuyor. son dönemde artan tehdit üzerine takviye birlik de gönderildi.
yeni yerine taşındı
1973 yılında suriye hükümeti tabka barajı'nın yapımının bitirileceğini ve türbenin esed baraj gölü'nün suları altında kalacağını bildirince türbe ve karakol bulunduğu yerden yaklaşık 30 kilometre uzaktaki karakozak köyündeki 10.096 metrekarelik yeni yerine taşındı.
2001 yılında fırat nehri üzerindeki yeni bir baraj projesi nedeniyle türbenin taşınması bir kez daha gündeme geldiyse de türk hükümetinin girişimleriyle proje türbenin mevcut yerinin korunması yönünde değiştirildi.
halep emiri zengi atabek tarafından yaptırılan kaledeki eski türbe, 1260 yılında moğollar tarafından yıkıldıktan sonra, 1510’da osmanlı padişahı yavuz sultan selim’in bölgeyi fethetmesinin ardından onarılmıştı. türbenin bulunduğu kale de ikinci abdülhamit döneminde restore edilmişti.
Yorumlar