hollanda'da leiden gözlemevi'nden bir astronomi ekibi, amsterdam üniversitesi'nden teorik fizikçi erik verlinde'nin ortaya koyduğu yeni kütle çekimi teorisini sınadı. 'lens etkisi' olarak bilinen yöntemle 33 binden fazla galaksi üzerinde yapılan gözlemler sonucunda, einstein'ın teorisine alternatif olarak gösterilebilecek entropi çekim kuvveti yeni teorinin kütle çekimin dağılımına dair öngörülerin doğru olduğu ölçümlerce ortaya konuldu.

einstein'ın teorisine göre galaksilerin devasa kütlesi uzay-zamanı büküyor ve bu boşluktan geçen ışık da tıpkı bir lensten geçer gibi bükülmüş oluyor. dünyadan bakış açımıza göre bize daha yakın galaksilerin arkasında kalan uzak galaksilerin ışığı bükülerek bize ulaştığında görüntü bozulup bulanıklaşıyor. verlinde, teorisinde bu etkiyi ölçerek yukarıdaki örnekte belirtilen yakın galaksinin kütle çekimini ölçmenin mümkün olduğunu ortaya koydu. 

leiden'deki astronomların ölçümlerinde, galaksilerin yarıçapından yüzlerce kat mesafede kütle çekimi einstein'in ölçümlerinden çok daha fazla çıkıyor. zira einstein'in teorisinde karanlık madde adı verilen görünmez parçacıklar hesaba katılıyor.

verlinde'nin hesaplamalarında ise sadece gözle görülür parçacıkların etkisi esas alınıyor. yeni teori aynı zamanda astronomların daha önce kaynağını tespit etmede zorlandığı ve karanlık maddeye bağladığı fazladan kütle çekimi etkisini de açıklayabiliyor. karanlık madde doğrudan ölçülemediği için bilim insanları tarafından 'serbest parametre' olarak ele alınıyor. verlinde'nin çalışmasında ise serbest parametre bulunmuyor, ölçümler doğrudan yapılıyor.

leiden'deki ekipten margot brouwer, einstein'in teorisinin veya karanlık madde fikrinin henüz tamamen gözardı edilemeyeceğini, verlinde'nin teorisinin şimdilik test aşamasında olduğunu vurguluyor. 

kaynak: hollanda astronomi araştırma okulu (nova)