Yemen

Yemen'de Husiler ile aşiretler çatıştı

Yemen’in orta kesimindeki Beyda kentinde Husilerle yerel aşiretler arasındaki çatışmalarda çok sayıda kişi öldü. Ülkenin değişik kentlerdeki Husi karşıtı gösteriler sürüyor.

Konular: Yemen, Ortadoğu
Aden'de Hadi'nin konutunu kendisine bağlı milisler koruyor. [Fotoğraf: Reuters-Arşiv]

al jazeera’ye bilgi veren güvenlik kaynaklarına göre, cuma gecesi meydana gelen çatışmalarda ölü ve yaralı sayısı tam olarak bilinmiyor.

11 şubat'ta beyda kentine bağlı reda’da yaşanan çatışmalarda en az 20 husi ölmüştü.

al jazeera muhabiri beyda kentine giren silahlı husilerin ise hiçbir direnişle karşılaşmadan kenti teslim aldığını, husilerin askeri elbiseler giydiğini ve bazı ordu yetkilileri tarafından desteklendiğini söylemişti.

gösteriler devam ediyor

başkent sana'da istifa eden ancak daha sonra istifasını geri çeken cumhurbaşkanı abdurabbu mansur hadi'ye destek gösterisi düzenlendi.

zebiri caddesi'nde bulunan gençlik ve spor bakanlığı önünde bir araya gelen eylemciler, hadi'nin meşru cumhurbaşkanı olduğunu belirterek, ‘husi darbesine’ tepki gösterdi.

‘devrim devrim! darbeye karşı devrim’, ‘sesini yükselt, ya ölüm ya meşruiyet’ sloganları atan göstericiler, ‘darbeye hayır’ yazılı dövizler taşıdı.

eylemciler ayrıca, husiler ve çeşitli siyasi gruplara vatanın menfaatini diğer tüm menfaatlerin üzerinde tutma çağrısında bulundu.

taiz, hudeyde ve zemar kentlerinde de gösteriler düzenleyen husi karşıtları ülkedeki istikrarsızlıktan husileri sorumlu tuttu.

9 asker yaralandı

yemen’in güneyindeki  lehc  kentinde silahlı kişilerin saldırısında 9 asker yaralandı. lehc kentinden bir yetkili olaya ilişkin anadolu ajansı’na ‘ayrılıkçı olduklarından şüphelenilen kişilerin radfan bölgesinde düzenlediği saldırıda 9 asker yaralandı’ dedi.

uzun süredir siyasi krizin yaşandığı yemen'de hükümet ve cumhurbaşkanı hadi'nin ocak ayında istifa ettiğini açıklamasının ardından, ensarullah hareketi (husiler), 6 şubat'ta meclisi feshetmişti. husilerin siyasete silahlı müdahalesi ülkedeki siyasi kesimler tarafından ''darbe" olarak nitelendirilmişti.

söz konusu gelişmenin ardından suudi arabistan'ın yanı sıra türkiye, mısır, birleşik arap emirlikleri (bae), abd, fransa, ingiltere gibi çok sayıda ülke, sana'daki büyükelçilik faaliyetlerini askıya almıştı.

yemen’de istifa etmesinin ardından husiler tarafından ev hapsinde tutulurken güneydeki aden kentine gitmeyi başaran devlet başkanı hadi çalışmalarını burada yürütmeye başlamıştı. hadi, istifasını geri çektiğini açıklamıştı.

abd, el kaide'yi hedef aldı

öte yandan, abd'ye ait bir insansız hava aracı yemen'in güneyindeki şebva'da el kaide hedeflerini vurdu.

el kaide'nin en güçlü kollarından biri olan arap yarımadası'ndaki el kaide (ayek) örgütünü hedef alan saldırıda örgütün 4 üyesi öldü. reuters'a göre, saldırı şebva eyaletinin bihan bölgesindeki iki aracı 

daha önce de  abd'ye ait insansız hava araçları yemen ordusuyla işbirliği içinde el kaide hedeflerini bombalıyordu. abd, saldırılardaki sivil ölümlerden dolayı insan hakları örgütleri tarafından eleştiriliyor.

'başkenti terkedin'

yemen'de darbeden bu yana sana'da ev hapsinde tutulan yemen cumhurbaşkanı, cumartesi günü al jazeera aracılığıyla husilere ‘başkenti terk edin’ çağrısında bulunmuştu.

sana'da tutulduğu ev hapsinden kurtularak husi karşıtlarının güçlü olduğu memleketi aden'e giden cumhurbaşkanı abd rabbuh mansur hadi, al jazeera televizyonu aracılığıyla husilere "sana'yı terk edin" çağrısında bulundu.

hadi'nin açıklaması, husiler tarafından evi basılmak suretiyle, zorla görevi bıraktığını açıklaması ve istifasının resmiyeti olmaması dolayısıyla cumhurbaşkanı sıfatıyla yayınlandı.

açıklamasında yaşananları 'darbe' olarak tanımlayan hadi, husileri daha kapsayıcı bir anayasa oluşturmak için masaya oturmaya davet etti.

hadi ayrıca milislerin kontrolünde olmadı gerekçesiyle toplantının yerinin aden veya taiz şehirleri olabileceğini ifade etti.

başkentin değiştirilmesi önerilmişti

yemen'in güneyindeki aden kentinde 15 şubat'ta düzenlenen 'genişletilmiş ulusal buluşma' toplantısında taraflar "sana'dan başka bir kentin başkent yapılması" çağrısı yapmıştı. açıklamada uluslararası toplumun bu karara destek vermesi istenmişti.

bmgk ise, 16 şubat'ta yemen'in başkenti sana'da, hükümet ve güvenlik kurumlarını ele geçiren şii husilere, bu kurumlardan silahlı güçlerini çekmeleri ve siyasi liderleri koşulsuz serbest bırakmaları çağrısı yapmıştı.

uzlaşmaya rağmen çatışmalar durmadı

yemen’de, bm aracılığıyla gerçekleşen görüşmeler sonucunda taraflar halkların geçiş konseyi’ni oluşturma konusunda uzlaşmıştı.

varılan anlaşmaya göre, halkların geçiş konseyi oluşturulacak, yemen’deki iki ayrı yasama organı geçiş sürecini idare etmek için birlikte çalışacaktı.

anlaşmaya rağmen ülkenin farklı bölgelerinde çatışmalar sona ermemiş, aden ve dali bölgelerindeki çatışmalarda 3 kişi hayatını kaybetmişti.

4 aydır başkentteler

yemen'de iran destekli şii husiler, 4 aydan beri başkent sana'yı elinde bulunduruyor. hükümet ile başkente giren husiler arasında 21 eylül 2014'te "barış ve ulusal ortaklık anlaşması" imzalanmıştı.

yemen ordusu ile husiler arasındaki çatışmalar ülkede karışıklık çıkarırken, diyalog görüşmelerinin kilit ismi cumhurbaşkanı hadi'nin özel kalem müdürü ahmed avad bin mübarek'in 17 ocak'ta kaçırılmasıyla gerilim iyice tırmandı.

husiler bunun ardından cumhurbaşkanlığı sarayı ile hadi'nin sittin caddesi'ndeki konutuna saldırdı. çatışmalarda 9 kişi öldü, 80 kişi yaralandı.

cumhurbaşkanı abdrabbu mansur hadi ve başbakan halit bahhah’ın hükümeti, husilerin ülkeyi silah baskısıyla otorite altında tutmasını protesto ederek eş zamanlı istifa ettiğini açıklamıştı.

parlamento feshedildi

husiler, cuma günü parlamentoyu feshedip yerine 551 üyeden oluşan, ülkeyi yönetecek geçici ulusal konsey'i kurduğunu ilan etmişti. buna göre konsey, 5 kişiden oluşan başkanlık konseyi'ni seçecek. başkanlık konseyi ise yeni cumhurbaşkanını belirleyecek.

yemen’de eski devlet başkanı ali abdullah salih’in görevini bırakmak zorunda kaldığı 2011'deki ayaklanmanın ardından ülkede istikrar ve güvenlik sorunu sürüyor. güneyde ayrılıkçı güney hareketi, yemen ordusuyla çatışıyor. kuzeyde ise iran'ın desteğini alan şii husiler ile sünni aşiretler sık sık orduyla çatışıyor.

el kaide ise güçlü olduğu birçok bölgede üslerini yemen ordusuna kaptırıyor, buna karşın petrol ve doğalgaz borularına saldırarak orduyu operasyondan vazgeçirmeye çalışıyor. hasar gören boruların tamiri güvenlik nedeniyle uzun süre alıyor; bu nedenle ülkede sık sık doğalgaz ve petrol arzında sorunlar yaşanıyor. yemen'de açlık sınırında yaşayan insan sayısı ise 10 milyona yaklaşmış durumda.

kaynak: al jazeera ve aa

Yorumlar

Bu sitede yer alan içerikler sadece genel bilgilendirme amacı ile sunulmuştur. Yorumlarınızı kendi özgür iradeniz ile yayınlanmakta olup; bununla ilgili her türlü dolaylı ve doğrudan sorumluluğu tek başınıza üstlenmektesiniz. Böylelikle, Topluluk Kuralları ve Kullanım Koşulları'na uygun olarak, yorumlarınızı kullanmak, yeniden kullanmak, silmek veya yayınlamak üzere tarafımıza geri alınamaz, herhangi bir kısıtlamaya tabi olmayan (format, platform, süre sınırlaması da dahil, ancak bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla) ve dünya genelinde geçerli olan ücretsiz bir lisans hakkı vermektesiniz.
;