Spor Portre
Portre: Fatih Terim
Terim, Galatasaray'da kaptanlık yaptığı yıllar boyunca şampiyonluk yaşayamadı. Ama teknik direktörlük kariyerinde hem Galatasaray'a hem de Türk Milli Takımı'na tarihe geçen zaferler kazandırdı.
fatih terim, türkiye'nin en başarılı teknik direktörü.
avrupa'da bir türk takımını şampiyon yapan, türk milli takımı'nı avrupa futbol şampiyonası'na taşıyan, türkiye ligi'nde üst üste dört kez şampiyonluk yaşayan ilk teknik adam.
galatasaray'ın müzesindeki kupalardan 16'sında onun imzası var.
2008 avrupa futbol şampiyonası'ndan sonra üç büyük turnuvayı da kaçıran türkiye'nin 2016 avrupa şampiyonası hedefinde yine o başrol oynuyor. ancak kırmızı beyazlılar, grupta oynadığı ilk iki maçta izlanda ve çek cumhuriyeti'ne mağlup oldu. grubun en zayıf takımlarından letonya ile de deplasmanda berabere kalarak iki puan daha kaybetti. avrupa şampiyonası'na gitme şansını zora sokan türkiye, grubun favorisi hollanda ile deplasmanda oynadığı maçta galibiyeti uzatma dakikalarında kaçırdı. sergilediği futbolla geleceğe dair umut verdi.
türk milli takımı'nın başında üçüncü dönemini geçiren fatih terim 1953'te adana'da doğdu. henüz dört yaşındayken sağ bacağını yanlış bir iğne sonucu kaybeden kıbrıs göçmeni babası talat terim, ona seyyar satıcılık yaparak baktı.
endüstri meslek lisesi motor bölümü'nü tamamlayamadı. futbol ve eğitim bir arada yürümüyordu. 16 yaşındayken tercihini futboldan ve adana demirspor'dan yana kullandı. liderlik özellikleri o dönemde ortaya çıkan fatih terim üç yıl sonra kaptanlığa yükseldi. futbola libero olarak veda eden terim, kariyerine forvet olarak başlamıştı.
1972'de gündüz tekin onay tarafından milli takıma davet edildi, romanya maçının ardından 1974-75 sezonunda galatasaray'a transfer oldu. tam 11 yıl sarı kırmızılı formayı giydi. 327 maçta 16 gol attı. fakat galatasaray'da futbolcu olarak hiç şampiyonluk yaşayamadı.
milli takımda 51 kez görev yapan terim, jübilesini fenerbahçe stadı'nda gerçekleştirdi. yeşil sahaya helikopterle indiği, birçok sanatçının konser verdiği jübile maçında galatasaray trabzonspor'u 1-0 yendi.
fatih terim, türk spor tarihine benzersiz başarılar kazandırdığı teknik direktörlük kariyerine, futboluculuğu nokta koyduktan üç yıl sonra ankaragücü'nde başladı. daha sonra kısa bir süre göztepe'de kaldı.
1990 yılı kariyerinde önemli bir yer teşkil etti. türkiye 21 yaş altı milli takımı'nı çalıştırmaya başladı. aynı zamanda a milli takım'da sepp piontek'in yardımcısıydı.
o dönemin 21 yaş altı takımı'nda bulunan futbolcuların önemli bir kısmı gelecek yıllardaki başarıların çekirdek kadrosunu oluşturuyordu. 1993 akdeniz oyunları'nda şampiyon olan kadroda bülent korkmaz, arif erdem, tugay kerimoğlu, hakan şükür, rüştü reçber, abdullah ercan, alpay özalan ve sergen yalçın gibi isimler vardı.
bu ekibin yarı finalde yendiği ev sahibi fransa'da ise zinedine zidane, christoph dugarry, lilian thuram ve laurent blanc mücadele ediyordu. terim yönetimindeki milli takım turnuvayı şampiyon olarak tamamladı.
liderlik özellikleri ve motivasyon
fatih terim, oyunu okuması, taktik-teknik bilgisinin yanı sıra özellikle motivasyon konuşmaları, disiplinli yapısı ve futbolcunun dilinden anlamasıyla tanınıyor. uefa kupası'nı kazandığı arsenal finali öncesi yaptığı konuşma tüm bu özellikleri barındıyordu.
futbol hayatının neredeyse tamamını fatih terim ile geçiren arif erdem onu şöyle anlatıyor:
"disiplini seven, işin en iyisini yapılmasını isteyen, kaybetmeye tahammülü olmayan bir insan. eğer kaytaran bir insan olduğunu görse büyük tepki gösterirdi. biz de bunu bildiğimiz için çok çalışırdık."
türk milli takımı'nın başına 1993 yılında geçen fatih terim, türkiye'yi tarihinde ilk kez avrupa futbol şampiyonası'na taşıdı. milli takım euro 1996'ya gol atamadan veda etti.
avrupa futbol şampiyonası'nın ardından galatasaray'ın başına geçti. sarı kırmızılı ekipte dört yıl süren ilk döneminde kulübe tarihinin en başarılı dönemini yaşattı.
terim yönetimindeki galatasaray dört sezonda 12 kupa kazandı. dört yıl üst üste şampiyon oldu. iki türkiye kupası, iki cumhurbaşkanlığı, üç tsyd kupası kazandı. ama en önemlisi uefa kupası'ydı. terim'in takımı 2000 yılında kopenhag'daki finalde arsenal'i penaltılarla yenerek uefa kupası'nı kaldırdı. bir türk kulübü ilk kez bir avrupa kupası kazanırken terim de kariyerinin zirvesine çıktı, 'imparator' lakabını aldı.
italya macerası
fatih terim avrupa'dan gelen teklifler arasında fiorentina'yı tercih etti. 'mor menekşeler' onun döneminde italya kupası'nda finale yükseldi. defansif bir italyan takımını cesur ve atak bir oyun yapısına kavuşturan terim, başkan cecchi gori ile anlaşamayıp takımdan ayrıldı. yeni adresi dünyanın en büyük kulüplerinden milan oldu.
fakat terim'in milano temsilcisindeki görev süresi oldukça kısa sürdü. italya kupası'nda ilk turda elendi, ligde kötü sonuçlar art arda geldi ve takımdan gönderildi.
hemen bir yıl sonrasında galatasaray'daki ikinci dönemi başladı.
galatasaray'da ikinci dönemi
ilk dönemin aksine bu kez hayal kırıklığı hakim oldu. özhan canaydın başkanlığında takım ligde ve avrupa'da varlık gösteremedi. yapılan sayısız transfere rağmen istenen sonuçlar alınamadı. galatasaray aynı sezon ezeli rakibi fenerbahçe'ye 6-0 yenildi.
sonraki sezon takımın kötü performansı sürdü ve terim bitime sekiz hafta kala görevini bırakmak zorunda kaldı. son sekiz haftada takımı uefa kupası zaferinde futbolcu olarak kulüpte yer alan gheorghe hagi çalıştırdı, sarı kırmızılılar sezonu ancak altıncı bitirebildi, avrupa kupaları'na dahi katılamadı.
terim galatasaray'daki başarısız döneminin ardından bir kez daha türk milli takımı'nın başına geçti. dört yıllık görev süresinde milli takım 2006 dünya kupası'na gidemedi. 2008 avrupa futbol şampiyonası'nda ise üçüncü olarak büyük bir başarıya imza attı. terim yine kariyerinde zirveye çıkmıştı.
istikrarı bir türlü yakalayamayan türk milli takımı, 2008'deki başarısını sürdüremedi ve 2010 dünya kupası'na katılamadı. terim de bu nedenle 18 ekim 2009'da istifa etti.
üçüncü dönemi problemli bitti
uefa kupası'nı kazandırdığı 17 mayıs 2000'den tam 11 yıl sonra galatasaray'daki üçüncü dönemine başladı. bu kez başkan ünal aysal'dı.
2010-11 sezonunu sekizinci sırada bitiren takımı yeniden ayağa kaldırmayı başaran tecrübeli teknik adam iki sezonda şampiyonluğu kimseye kaptırmadı. tff süper kupa'yı ezeli rakibi fenerbahçe'ye karşı üstvüste iki sene kazandı. şampiyonlar ligi'nde takımına çeyrek final oynattı.
fakat 2013-14 sezonda henüz beş hafta geride kalmışken görevden alındı. bunda başkan ünal aysal ile yaşadığı problemler, fikir ayrılıkları ve milli takımdan gelen teklif etkili oldu.
taraftarlar terim ile yolların ayrıldığı gün tecrübeli teknik adamın evinin önüne giderek "imparator fatih terim", "hocayı satanı biz de satarız" şeklinde tezahüratlar yaptı. son üç haftasını hem galatasaray'ı hem de milli takımı çalıştırarak geçiren terim, ay yıldızlıları umutlandırdı ama 2014 avrupa futbol şampiyonası'na taşıyamadı.
fatih terim'li türkiye'nin hedefi zor olsa da 2016 avrupa futbol şampiyonası.
kaynak: al jazeera
Yorumlar