hürriyet mahallesi, adana’nın en eski semtlerinden biri. semt, yıllarca terör, uyuşturucu ve diğer suç örgütleri ile kentin tehlikeli bölgelerinden biriydi. mahalle, bir grup adanalı gencin kısıtlı imkânlarla çektiği ve internet üzerinden yayınladığı “sıfır bir” adlı suç dizisi ile yeniden gündemde. dizinin youtube’daki sayfasını takip edenlerin sayısı on ayda 500 bin kişiyi geçti. ismini, adana’nın trafik kodundan alan ve her bölümü milyonlarca kişi tarafından izlenen dizi, ikinci sezon finalini yaparken, ekip büyük yapım şirketlerinden gelen teklifleri değerlendiriyor.

her şey küçük hayallerle başladı

dizinin yönetmeni kadri beran taşkın 1987 diyarbakır doğumlu. 12 yaşında ailesiyle birlikte adana’ya taşındı. lise eğitimini burada tamamladıktan sonra eskişehir anadolu üniversitesi, sinema ve televizyon bölümünden mezun oldu. istanbul’da birçok dizi ve klip setinde çalıştıktan sonra tekrar adana’ya döndü. yaşadığı şehri anlatan, özgün bir hikâye çekmek istiyordu

.

Sıfır Bir'in başrol oyuncularından Cihangir Ceyhan Adanalılar tarafından büyük ilgi görüyor. [Fotoğraf: Can Hasasu / Al Jazeera Türk]

dizinin başrol oyuncularından cihangir ceyhan, diyarbakırlı bir annenin ve elazığlı bir babanın en küçük çocuğu olarak, 1989 yılında, adana’da dünyaya geldi. halen açıköğretimde işletme okuyan ceyhan için oyunculuk hep birinci sırada yer aldı. iki buçuk yıl kamera önü oyunculuk dersi aldığı istanbul’da yaşadıktan sonra, o da doğup büyüdüğü kente geri döndü.

iki çocukluk arkadaşının hayalinde, adana’nın kenar mahallelerini, suç dünyasını anlatan bir film yapmak vardı. ikiliye yeni kişilerin katılımıyla, küçük bir hayal olarak başlayan “sıfır bir”in ünü artık adana’nın dışına taşmış durumda.

belgesel niteliğinde gerçeklik

“sıfır bir-bir zamanlar adana” dizisinin ekibiyle, çekimlerin yapıldığı hürriyet mahallesi’nde buluştum. ekip sezon finali yapıldığı için çekimde değildi. ama hürriyet mahallesi’nde yaşam bütün doğallığı ile devam ediyor. dizi gerçek bir mahallenin, gerçek insanları arasında çekiliyor.

çoğunlukla güneydoğu anadolu’dan göçenlerin yaşadığı hürriyet mahallesi, çok renkli, çok kültürlü bir göçmen mahallesi aslında. semt günümüzde bu özelliğini suriyeli sığınmacılara kapılarını açarak sürdürüyor. sıfır bir’in fikir babaları yönetmen kadri beran taşkın ve oyuncu cihangir ceyhan’ın rehberliğinde hürriyet mahallesini gezdik. yol boyunca semt sakinleri “cio” karakteri ile tanınan ceyhan’a büyük ilgi gösteriyor. ona mahalleden biriymiş gibi davranıyorlar. sarılanlar, fotoğraf çekilenler, ikramda bulunanlar… ceyhan, çekimleri adana’nın gerçek bir mahallesinde yapıyor olmalarının diziye ruh kattığına inanıyor:

“insanlar istanbul’da, istanbul’da yaşamak için çalışıyorlar. kimsenin kimseye ayıracak bir vakitleri yok, gönülleri yok. ama burada öyle değil durum. buradaki insanları biraz daha maneviyat doyuruyor. yan bir evden bir şey istiyorsun, masa lazım, sandalye lazım, hemen getiriyorlar. insanlar kendilerini daha fazla veriyorlar. daha samimi olan bir yer burası

.”

Hürriyet Mahallesi, "Sıfır Bir" ekibinin çekimler dışında da buluşma yeri haline geldi. [Fotoğraf: Can Hasasu / Al Jazeera Türk]

kadri beran taşkın’ın ailesi adana’nın başka bir semtinde yaşasa da burası artık onun ikinci mahellesi oldu:

“hürriyet mahallesi adana’nın en eski mahallelerinden bir tanesi aslında. yani kriminal tarafıyla bilinen bir yer şu anda ama aslında adana’nın en eski yerleşim birimlerinden bir tanesi ve burada aile dostlarımız vardı bizim. onlar vesilesiyle benim bu mahalleye yakınlığım oluştu. hürriyet mahallesi, bir takım değerlerini korumaya çalışan, dost canlısı ve mahalle kültürünü devam ettiren ender yerlerden birisidir. ben burada oturmuyorum ama, kendi mahallemde bu kadar rahat değilim yani. herkes bize saygı duyuyor, yaptığımız şeyden dolayı, bizi seviyorlar, benimsediler…”

dizinin birçok sahnesi mahallede gerçekleşen anlık olaylardan oluşuyor. yoldan geçen bir seyyar satıcı, sokakta kavga eden iki çocuk, çamaşır asan bir kadın… dizi bu yönüyle, hürriyet mahallesi’nin belgeseli niteliğinde. 

herkesin adana'nın ekmeğini yemişliği var

ya burada doğdular, ya büyüdüler, ya da okudular. dizi’de kamera arkasında ve önünde bulunan herkesin bir şekilde adana’nın ekmeğini yemişliği, suyunu içmişliği var. adana ağızları, modası, yemekleri ve sokakları bu dizide. ‘sıfır bir’in doğallığının bir başka sebebi de, dizide rol alan mahalleli amatör oyuncular.

bu durum yönetmen taşkın’ın bilinçli bir tercihi:

“nasıl ki sokakları, her şeyi bu mahalleye aitse, hikayesi bu mahalleye aitse, biz insanlarının da buraya ait olması gerektiğini düşündük. insanlar da, sağ olsunlar, ne yapmaya çalıştığımızı çok iyi anladılar ve bize bu konuda destek oldular. yani, bizi şaşırtacak derecede böyle iyi oyuncularla, yani çok yetenekli insanlarla karşılaştık…”

Yönetmen Kadri Beran Taşkın, üçüncü sezon için İstanbullu bir yapım şirketiyle görüştüklerini söylüyor. [Fotoğraf: Can Hasasu / Al Jazeera Türk]

başrol oyuncusu ceyhan, cio karekterini oynarken hürriyet mahallesi sakinlerinden yardım alıyor:

“hürriyet mahallesi birazcık daha bu olayların gerçekten olduğu, gerçekten yaşandığı, çok sadece dekordan, kostümden kaynaklı değil de, dokusu ve insanları burada çektiğin şeylere çok alışkınlar. acaba silahı şöyle mi tutsam veya böyle mi tutsam dediğin zaman orada sorabileceğin birisi var. yani ‘ya, nasıl yaparsın? (elinde tabanca tutar gibi yapıp kemerin ön ve arka kısımlarını göstererek) buraya mı koyar, buraya mı koyar, böyle mi tutar?’ diye sorduğunda ‘yok’ diyor. ‘ağzına vermiş olur’. böyle küçük nüansları, trükleri yakalayabileceğin bir yer. daha izole, kompleks çalışabileceğimiz bir yer.”  

"bir ağabeyimizin desteği ile çekiyoruz"

amatör bir ruhla ve basit imkânlarla çekiliyor olsa da dizinin ciddi bir mâliyeti var. “sıfır bir”in youtube takipçi sayısı yarım milyonu geçti ve her geçen gün artıyor olsa da yönetmen kadri beran taşkın, yerel sponsorlar olmadan projenin devam edemeyeceğini söylüyor:

“youtube’dan gelen bir aylık reklam gelirimiz bizim sette harcadığımız bir günlük çekim masrafımızı bile karşılamıyor. dolayısıyla, biz youtube reklamlarını baz alarak, ya da youtube reklamlarına bel bağlayarak yürütmüyoruz bu işi. başından beri bize inanan ve bize destek olan bir ağabeyimizin desteği ile çekiyoruz diziyi.”

dizi, internette yakaladığı başarı ile büyük yapım şirketlerinin dikkatini çekmiş durumda. teklifler masada, görüşmeler devam ediyor. anlaşma sağlanırsa “sıfır bir” dizsi yeni dönemde daha iyi imkânlarla, daha fazla izleyiciye ulaşma şansı bulacak. taşkın’a göre ne olursa olsun yola çıkarken ki ruhu koruyacaklarına inanıyor:

“evinizde izlediğiniz, böyle çok büyük televizyon kanallarının medya patronlarından tutun da, dünya çapında bu paralı ‘paytv’ sistemiyle ilgilenen kuruluşlara kadar, büyük filim yapımcıları, reklam yapımcılarına kadar birçok insanın ilgisini çekmiş durumdayız. ama bizim önceliğimiz tabii ki ‘sıfır bir’i her zamanki haliyle korumak.”

"Sıfır Bir" dizisi ile ilgili grafitiler Hürriyet Mahallesi'nin duvarlarını süslüyor. [Fotoğraf: Can Hasasu / Al Jazeera Türk]

dizinin gizemli isimleri

“sıfır bir”in oyuncuları, görüntü yönetmeni, kameramanları, sesçileriyle birlikte kalabalık bir ekibi var. dizinin rap ve beatbox tarzındaki müziklerini de yine adanalı bir genç, esat bargun yapıyor. ancak, dizinin yapımcı ve senaristinin adı künyede yazılı değil. adana’da, yapımcı ve senaristin aynı kişi olduğu, çocukluğu ve gençliği hürriyet’te geçmiş bir mahalle sakini  olduğu, dizide geçen olayların çoğunu yaşadığı, şimdi ise ticaretle uğraştığı konuşuluyor.

yönetmen kadri beran taşkın da yapımcı ve senaristinin kimliğini açıklamıyor.

“bunları bir abimizin desteği ile yapıyoruz. bize ve projeye inanan bir abimiz. sizlerle bu kadarını paylaşabilirim. senaryo yazarımız da kendini gizlemeyi tercih ediyor. ama dizideki hikâye, bir zamanlar gerçekten adana’da veya bu mahallede yaşanan olaylara dayanıyor. senaristi ancak bir gün kendisi isterse açıklarız.”

muhabirimize ulaşmak için: can.hasasu@aljazeera.net

twitter'dan takip edin: @can_hasasu