ermeni diasporasının en güçlü kalelerinden fransa ermeni diasporası, 29 ocak akşamı paris’te düzenlenecek resepsiyonda 2015 programını resmen açıklayacak. 2015 yılı tüm dünya ermenileri tarafından 1915 yılında yaşanan acı olayların 100. yıldönümü. paris’te düzenlenecek resepsiyona hollande hükümeti kabinesinden bakanların, fransız ermeni diasporasının üst düzey isimlerinin ve dünyaca ünlü ermeni kökenli fransız şarkıcı charles aznavour’un katılımı bekleniyor.

al jazeera resepsiyon öncesinde 2015 programı içeriğini fransa’daki ermeni örgütlerinin başkanı franck mourad papazyan ve 2015 komitesi başkanı alexis govciyan’a sordu. her iki isim de fransa ermeni diasporasının öncü isimlerinden. papazyan ve govciyan hollande hükümeti’ne yakınlıklarıyla tanınıyor. papazyan’ın kökenleri türkiye’nin doğu illerinden van’a dayanıyor, govciyan ise  istanbul doğumlu, 15 yaşındayken fransa’ya göç etmiş bir ermeni. 

inkâr yasa tasarısını yeniden gündeme getirecekler

franck papazyan, 2015 programı kapsamında öncelikle inkar yasa tasarısı’nı  yeniden gündeme getireceklerini söylüyor:
“fransa’da hollande hükümeti inkar yasa tasarısı’nı yeniden gündeme getirme sözü verdi. 2014 yılı içerisinde çok farklı bir formatla yasa yeniden ele alınacak. hatırlarsanız tasarı politik nedenler ve türkiye’nin baskısıyla geri dönmüştü.”

fransa 2001 yılında 1915 olaylarını resmen soykırım olarak kabul etmişti. soykırımı inkara ceza getiren soykırımı inkar yasa tasarısı 2011 yılında sarkozy hükümeti döneminde de gündeme getirildi fakat yasa anayasa mahkemesi’nden geri döndü.

büyük bütçeli film çekilecek

2015 projeleri kapsamında tüm dünyadaki öncü üniversitelerde ‘soykırım’ ın anlatılacağını ve kitaplar basılacağını söyleyen papazyan, olayların anlatılacağı oldukça ‘büyük bütçeli’ bir filmin de çekileceği belirtti. papazyan filmin içeriğinden, yönetmeni ve oyuncularından bahsetmedi. papazyan 2015 yılında ayrıca türkiye’den tazminat ve toprak taleplerinin de gündeme gelebileceğini söyledi.

fransız ermeni diasporasının 2015 programı kapsamında mart ayı içerisinde avrupa insan hakları mahkemesi’nin (aihm) kararıyla ilgili girişimlerde bulunacak.
işçi partisi lideri doğu perinçek 2005 yılında isviçre’ye yaptığı gezi sırasında 1915 olaylarının soykırım olmadığını söylemiş, isviçre-ermenistan derneği de bu ifadelerin “ırkçı ayrımcılık” kapsamına girdiği gerekçesiyle perinçek’ten davacı olmuştu. geçtiğimiz aylarda aihm perinçek’i haklı buldu ve davanın ifade özgürlüğünü ihlal ettiğine hükmetti. aihm ayrıca 1915 olaylarının holocostla kıyaslanamayacağını belirtti.

"davutoğlu’nun açıklamaları gülünç"

davutoğlu’nun erivan ziyareti sırasında yaptığı açıklamalara da değinen papazyan, ”bunlar gülünç sözler. soykırımı tanımaktan başka bir yol yok, diğer tüm yollar türkiye’yi ancak çıkmaza sürükler. türkiye kelime oyunlarını bir yana bırakıp artık tarihiyle yüzleşmeli. sormak isterim türkiye tarihiyle yüzleşebilecek mi bu gücü var mı?” dedi. 

davutoğlu geçtiğimiz ay karadeniz ekonomik işbirliği toplantıları çerçevesinde erivan’a  giderken uçakta “türk-ermeni ilişkileri alman-yahudi ilişkileri gibi bir geçmişe dayanmıyor. her bir sokakta bir ortak iz var. bunu keşfedip, ondan sonra da tehciri o dönemde yaşananları ki, onu ben de tamamıyla yanlış bir uygulama olarak görüyorum. ittihatçıların yaptığı şey doğru bir olay da değil, gayri insanidir. tehciri hiçbir zaman benimsemiyoruz. ama alıp da o tehcirden geriye doğru tarihi yazınca bu sefer bu taraftakiler de ermeniler tamamen vatana ihanet eden dolayısıyla da tehciri hak etmiş bir kitle olarak gören bir kolektif bilinç oluşuyor. bu iki kolektif bilinci de yıkmak lazım” demişti.

"türkiye diasporadan isimlerle görüşüyor"

diasporadan edindikleri bir istihbaratı aljazeera’yla paylaşan papazyan türkiye’nin bireyler bazında diasporadan kimi isimlerle temaslarda bulunduğunu söyledi:
”edindiğimiz bilgilere göre türkiye diasporada bireyler üzerinden harekete geçti. tarihçiler komisyonu’nu yeniden gündeme getirmeye çalışacaklar. bireylerin kendi tercihleri fakat unuttukları gerçek ermeni diasporasının son derece organize bir şekilde örgütlenmiş olduğu gerçeği. biz türkiye’yle konuşmaya hazırız fakat türkiye önce inkarcı politikalarından vazgeçmeli soykırımı kabul etmeli ve bedel ödemeli.”

fransa ve ermenistan komiteleri

ermenistan’da diaspora bakanlığı bünyesinde 100. yıl komitesi kuruldu ve komite geçtiğimiz yıl çalışmalarına başladı. ermenistanla çalışmalar yürüttüklerini söyleyen papazyan ayrıca fransız ermeni diasporası’nın da farklı bir komite kurduğunu söyledi. başka bir komiteye neden ihtiyaç duydunuz sorusuna papazyan şu cevabı verdi:
“yanlış algılanmasın kurduğumuz komitede ermenistanla işbirliği içerisinde her konuda bilgi paylaşımı sağlanıyor. ermenistan büyükelçiliğiyle de zaten temastayız.”

govciyan: türk halkını kesinlikle suçlamıyoruz

yüzüncü yıl komitesi başkanı alexis govciyan da “türk halkını kesinlikle suçlamıyoruz ”türkiye kendi tarihiyle yüzleşemediği gibi yaşananları kendi halkına anlatırken yalan söyledi. türkiye soykırımla ve kendi tarihiyle yüzleşmeli.almanların yahudilere ödediği gibi bedel ödemeli” dedi. govciyan davutoğlu’nun erivan ziyaretinde yaptığı açıklamalarla ilgili olarak, "soykırımın dışında bir kelime kabul etmiyoruz.1.5 milyon insanımızın mezarları kalbimizde gömülü." diye konuştu.