Kadına şiddet
İş hayatında 'kadının adı yok'
Doğulu işkadınları BDP'nin kadın kotası uygulamasıyla yükselen siyasi varlığın, ekonomik ve sosyal alanda olmadığına dikkat çekiyor. İşkadınlarına göre öncelikle kadınların iyi bir eğitim alması sağlanmalı. Böylece kotaya ihtiyaç duymadan kadınlar her alanda öne çıkabilir.
Haberin Öne Çıkanları
İş çevreleri erkek egemen.
İstatistikler yetersiz.
"Kadın kotasının tehlikesi de var"
doğulu işkadınları bdp'nin kadın kotası uygulamasına temkinli yaklaşıyor. çünkü siyasi hayattaki yükseliş, ekonomik hayatta kendini göstermiyor. siyasetteki kadın oranı kota uygulamasıyla yükselmesine rağmen, kadına yönelik şiddet, eğitim, erken evlendirme, çocuk ölümleri oranları hâlâ çok yüksek. doğulu işkadınlarına göre asıl iş, kadınların iyi bir eğitim alması. böylece kadınlar kotaya ihtiyaç duymadan varlıklarını gösterebilirler...
doğudaki 23 ilin 15’inde örgütlü olan doğu ve güneydoğu iş kadınları derneği yönetim kurulu başkanı nevin il, siyasetteki yükselişin iş hayatında görülmediğini söylüyor:
"ticaret odası seçimlerini gördük, organize sanayi seçimleri, esnaf sanatkarlar odası, ticaret borsası bunların hiçbirinin yönetiminde şekilsel olanın dışında kadın yoktur. bir tane varsa o da şekilsel olarak oradadır. o da ancak erkekler gibi davrandığı için orada hayat bulma şansına sahiptir. bıyıklı kadın dediğimiz prototip, bu kadar net.”
Doğu ve Güneydoğu İş Kadınları Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Nevin İl [Fotoğraf: Al Jazeera]
il’e göre kadınların konuşması, kendini ifade etmesi ancak istihdam edilmeleriyle mümkün. eşbaşkanlık sistemini bu nedenle olumlu bulan il, yine de erkek egemen sistemin kırılmasının kadının ancak iş dünyasında hayat bulmasıyla mümkün olacağını savunuyor. kadınların siyaset arenasındaki görünürlüğünün toplumun tüm alanlarının yanı sıra iş dünyasında da hayat bulması nevin il’in en büyük hayali:
“gönlümüzden geçen siyasetteki bu durumun devam etmesi. bu politikanın yaşam bulması, sözde kalmamasıdır. ama çok umutlu değilim. iş dünyası ile ilgili çok ciddi sıkıntılar yaşıyoruz. tam da bu sıkıntılar nedeniyle bu derneği kurduk. burada ortalama 220 sanayici var. biz toplam beş kadın sanayiciyiz, bizim herhangi bir başvurumuzda sürekli dosyalarımız altlara itiliyor. erkeklerle aynı anda hatta kimi zaman onlardan önce başvuruyoruz, ertesi hafta gittiğimizde dosyalarımızı en altta görüyoruz. halbuki en önce biz başvurmuştuk ve en üstte bizim dosyamızdı. organize sanayi bölgesi’nde de diğer kurumlarda da bu böyle. bu protokolde de böyle, resmi işlemlerde de böyle. bu nedenle dernekleştik.”
bir kadın derneği olmalarına karşın kendilerine hâlâ ‘işadamı’ denildiğini belirten il, “bir mektup yazmayı düşünüyoruz bu konu ile ilgili. bunun zihinlerde değişmesi dönüşmesi gerekiyor ve bunun için ne gerekiyorsa yapacağız” diyor.
GÜNSİAD'ın ilk kadın yönetim kurulu üyesi Reyhan Aktar [Fotoğraf: Al Jazeera]
kadın kotası ve ekonomi
güneydoğu sanayici ve işadamları derneği’nin (günsiad) ilk kadın yönetim kurulu üyesi olan işkadını reyhan aktar ise aynı zamanda türk girişim ve iş dünyası konfederasyonu (türkonfed) iş dünyasında kadın komisyonu başkan yardımcısı. kadınların iş dünyasında yer alabilmeleri için etkin bir mücadele yürüten aktar'a göre bdp'nin kadın kotasının artıları ve eksileri bulunuyor:
"bdp’nin uyguladığı kadın kotasının olumlu ve olumsuz sonuçları var. toplum erkeği tercih ederken kota onu kadını tercih etmek zorunda bırakıyor. bu bir dayatma ama pozitif bir sonuca yol açıyor. toplum herhangi bir şey için hazır hale gelemez ve siz dayatmalarla toplumu hazır hale getirirsiniz. bu yönüyle kadınlar açısından olumlu. ancak mesele kotayı doldurmaksa, yani bu kadın orada sadece o mevkiyi dolduracak bilgi ve donanımıyla bulunmuyorsa, kadına olan saygı düşüyor ve işi salt kadın olmakmış gibi; ekonomiden, çevreden, ekolojiden sorumlu tutmak yerine kadın sorunu üzerinden profesyonelleşmesini istemek maalesef kadını bir alana hapsediyor."
[Fotoğraf: Al Jazeera]
bu nedenlerle aktar'a göre, kadınlar açısından çözümün kadın kotası ve eşbaşkanlık sisteminden geleceği fikri gerçekçi değil.
aktar çözümün eğitim olduğuna inanıyor. bangladeş örneğini hatırlatan aktar, kadın kotasının kaldırılmasından sonra kadınların siyasette temsiliyetinin yüzde 1'lere düştüğünü, oysa eğitimli kadının kotaya ihtiyaç duymadan varlığını göstereceğini söylüyor.
[Fotoğraf: Al Jazeera]
"aslında devrim niteliğinde bir karar. ender bir uygulama olacak bu ve o nedenle çok önemli" diyen aktar, "siyasetteki 'yeni' durum fark yaratıyor mu" sorusuna şu yanıtı veriyor:
"güneydoğu kadın siyaseti açısından türkiye’nin en aktif bölgesi. ama eğitim düzeyine ve iş dünyasındaki kadın oranlarına baktığımız zaman en geri kalmış bölge güneydoğu. bugün maalesef gelişmişlik, çocuk ölümü, kadına şiddet oranlarına baktığımız zaman güneydoğu'da bir farklılık var. bunun temel sebeplerinden biri eğitim düzeyi. çünkü kadınlarımızın yüzde 28-29’u istihdam edilirken, lise-üniversite mezunu kadınlarımızın oranı yüzde 60-70’lere çıkıyor. ???? bu ciddi bir oran. eğitim kadınların iş dünyasında, ekonominin içerisinde yer alması açısından çok önemli."
en düşük katılım şırnak'ta
türkiye istatistik kurumu (tüik) verilerine göre 2011 yılında türkiye’de 15 ve yukarı yaştaki nüfusun işgücüne katılma oranı yüzde 47,5'ti. bu oran erkeklerde yüzde 69,2, kadınlarda ise yüzde 25,9. bu verilere göre avrupa birliği üyesi ve aday ülkeler arasında kadınların işgücüne katılma oranının en düşük olduğu ülke türkiye.
türkiye genelinde işgücüne katılma oranı cinsiyetler açısından incelendiğinde, tüm yaş gruplarında erkeklerin işgücüne katılma oranı kadınlara oranla daha yüksek. işgücüne katılma oranı erkeklerde 35-39 yaş grubunda yüzde 95,4. kadınlar ise en çok 25-29 yaş grubunda iş hayatında kendini gösteriyor, bu yaştaki kadınların yüzde 38,3'ü işgücüne katılıyor.
bu sonuçlara göre kadınlarda işgücüne katılma oranının en yüksek olduğu il artvin yüzde 43,5. en düşük olduğu il ise yüzde 9,7 ile şırnak.
kaynak: al jazeera
Yorumlar