ak parti 5. olağan kongresi'ni 12 eylül'de yapacak. kongre tarihinin seçimler sonrasına bırakılmamasının nedeni, bazılarına göre, genel başkan davutoğlu'nun yenilenecek seçimlere hem partide güven tazeleyerek, hem de yeni bir parti yönetimiyle gitmek istemesi. teşkilatlardan sorumlu genel başkan yardımcısı süleyman soylu'ya göre "güven tazeleme" ifadesi ileri bir yorum. ancak soylu kongrenin parti için yeni sıçrayış sağlayacağı, tarihsel bir sorumluluğu olduğu ve seçimden önce yapılmasının da avantaj olacağı görüşünde. al jazeera'nin sorularını yanıtlayan soylu, 1 kasım seçimlerini tek kelime ile tanımlaması istendiğinde "karar" ifadesini kullandı. 

ak parti'nin 12 eylül'de yapacağı 5. kongresi'ni diğerlerinden ayıran fark ne olacak?

"ak parti'nin 1., 2., 3. ve 4. olağan kongresi'nin hatta 1. olağanüstü kongresi'nin her birinin hem kendine ait bir anlamı, hem kendine ait bir konusu, hem de bir işlevselliği vardı. örneğin 4. olağan kongre'nin en temel işlevselliğinden birisi şuydu; zamanın ruhunu iyi okumuştu ve türkiye'yi ilerleten, türkiye'yi demokratikleştiren, sürdürülebilir istikrarı ortaya koyan, türkiye'yi kendi değerleri ve kendi medeniyetinin anlayışıyla buluşturan, dünyada varlığını ifade eden bir tablo ortaya koyuyordu. 

2011 arap baharı yılıydı ve özellikle türkiye, batı ile doğu arasında medeniyetin de kendisine sağlamış olduğu avantajı iyi yönetmek için ciddi bir gayret ortaya koyuyor ve bütün bunlarla birlikte de bir taraftan ortadoğu'nun liderleri ile batı'yı kendi kongre salonunda ve ülkesinde bütünleştiriyor, türkiye'nin demokrasinin özellikle ortadoğu'da ve etrafımızdaki komşu ülkelerde demokratik bir süreçle onların da buluşmasını sağlayabilecek ve bütün dünyanın da aslında kendisinden beklediği, hem kendisinin demokrasisini yükseltmeyi, hem de etrafındaki ülkelerin demokrasiye daha fazla evrilmesini ve onların da yükselmesini sağlayabilecek bir misyonu üstleniyordu. 

dünyanın problemli meselelerinden çekinmeyen, cesaretle üzerine gidebilen, bu konuda dünyaya "ben de varım, ben de problemlerin ve meselelerin çözülmesinde kanaat sahibiyim" diyebilen bir iddiayı ortaya koydu. 

yani ak parti'nin kongreleri yerel değildir. ak parti'nin kongresi evrenseldir. sadece ülke içerisine yönelik, kendi sempatizanlarına, kendi partililerine, kendi gönüldaşlarına, dava arkadaşlarına ve delegelerine yönelik bir kongre değildir."

"sıçrama kongresi olacak"

"şimdi bu kongre ak parti'nin iddiasını tamamlamak için, iddiasını devam ettirebilmek için, tek başına iktidarla beraber türkiye ile ilgili temel hedeflerine, büyük hedeflerine ulaşabilmek için önemli bir sıçrama kongresi olacaktır. 

bu kongrenin temel hedefi buradadır. kendi felsefesine, fikrine, düşüncesine, türkiye'ye getirdiği kazanımlara sahip çıkan ama türkiye'nin hedeflerini de kendisiyle beraber, kadrolarıyla bütünleştiren; bunun için bütün kadrolarıyla, teşkilatlarıyla birlikte tüm partililerle birlikte yeniden büyük türkiye hedefine, yeni türkiye hedefine, güçlü türkiye hedefine ulaşmanın güçlü adımlarından bir tanesi ve startı tekrar buradan verilecektir. 

o yüzden bu kongrenin misyonu sadece yeniden kadro yenilemek veya var olan kadroların güveninin tazelenmesi değil, aslında bu kongrenin misyonu türkiye'nin ulaşacağı temel hedeflere adım atabilmek için, yeniden o sıçramayı sağlayabilmek, devam ettirebilmek için önemli bir odak noktası olmaktadır. 

bu kongre hani rampalar vardır ya, atışı ve sıçramayı sağlar. bu kongre ak parti'nin yeni bir rampadan sıçrayacağı ve iyi bir başlangıcı gerçekleştireceği bir kongre olacak. füzeler rampalardan giderler. bütün heyecanı da budur bu kongrenin; teşkilatlarımızdaki heyecanı da budur, partililerimizdeki heyecanı da budur. biz bunu sağlayacağız. "

"kongre enerji üretecek"

"bu kongre ak parti'nin diğer kongreleri kadar düzenli olacak. bu kongre ak parti'nin diğer kongreleri kadar anlamlı ve mesaj yüklü olacak. bu kongre ak parti'nin diğer kongreleri kadar enerji üretecek. hem türkiye'ye, hem dünyaya, hem etrafımızdaki coğrafyaya. yine bu kongre teşkilatımızla, partililerimizle, milletimizle, ak parti'yi merak edenlerle, etmeyenlerle yeni bir iklim oluşturacak. bir siyasi partinin en önemli organıdır kongre. hayatiyet bulduğu organıdır. yeniden silkindiği, yeniden tazelendiği, yeniden ahitleştiği yeni bir sözleşmenin altına o partinin kurucu unsurları dahil, bütün unsurlarının imza attığı ve o büyük yolculuğunda önemli bir safhanın yeniden başlangıcını yaptığı , o büyük yolculuğun içerisindeki bir safhanın başlangıcını yaptığı ve güçlü mesajları olan bir kongre ortaya çıkacaktır. 

ben teşkilatlarımızın da çok heyecanlı olduğunu biliyorum. seçim öncesi olması partimiz açısından önemli bir avantaj ortaya koyacak. bunu hep beraber kongre salonunda da yaşayacağız. "

neden?

"çok açık, çok net. bir; tek başına iktidar arzusunun ve türkiye'nin büyük hedeflerine ulaşma arzusunu başta milletimiz, parti, partililerimiz o kongre salonundaki enerji ile oluşturacaklar. oradan çıkan enerji seçimin sonucuna yansıyacak. çünkü şu anda bütün türkiye'de tek başına iktidar olamamanın türkiye'ye maliyetinin ne olduğunun görüldüğü bir tablo ile karşı karşıyayız. 

biz burada yalnız değiliz. biz burada sadece ak parti teşkilatları olarak yalnız değiliz. bütün milletimizle bunu yaşıyoruz. her zamanki gibi milletimizin hem desteği, hem beklentileri, hem duası bizimle birlikte. 

aynı zamanda da bir rasyonel gerçeklik var. biz şunu gördük son iki ayda, üç ayda; ak parti'nin aslında türkiye'nin en büyük diğer ülkelere karşı, etrafımızdaki coğrafyaya ve rekabet etttiğimiz ülkelere karşı görece üstünlüğünün tek başına iktidar olduğunu gördük. bu bizim ekonomimize yansıdı, bu bizim sağlığımıza yansıdı, bu bizim ulaşımımıza yansıdı, bu bizim uluslararası alanda kurduğumuz ilişkilere yansıdı. o farklılık bize büyük bir avantaj olarak, katma değer olarak döndü. "

"kongrenin tarihsel sorumluluğu..."

"şimdi iki, iki buçuk ayda gördüğümüz tablo türkiye'nin 21. asırdaki en temel avantajının, diğer ülkelere karşı görece üstünlüğünün tek başına iktidar olduğunu gördü. burada şu nokta bizim için önemlidir, bunu milletimiz de takdir ediyor; bütün bu değerlendirmeler, görüşler bu kongrenin enerjisini ve ak parti''nin sorumluluğunu bütünleştirecektir. 

bu kongrenin tarihsel bir sorumluluğu da vardır ve türkiye'nin başladığı yolculuğu sürdürmektir. bu kongrededir bu sorumluluk, tarihsel sorumluluğu da budur. bunun da tekrar başlangıç noktası seçimdir."

7 haziran'dan bu yana ak parti'nin kongresini ne zaman yapacağı bir tartışma konusuydu. seçimden kısa bir süre önce kongreyi yapmak risk değil mi?  

"birkaç nedeni var. birinci nedeni, seçim biter bitmez biz kongre tarihi ile ilgili ne yapabiliriz diye düşündük. çünkü siyasi partiler, küçük siyasi partiler de dahil olmak üzere, kongreleri önemlidir ve kongrelerini sıradanlaştırmazlar, aleladeleştirmezler. 

kongre tarihleri de önemlidir. kongre tarihleri sadece bize ait değildir. bu partinin en büyük organı partinin olağan genel kuruludur. karar verici organıdır. bu organ bu kongreyi bekler. ak parti seçimleri de hep aynı tarihlerde yapmayı kendisine iktidar olduğu zaman kendisine bir kural edinmiştir. türkiye'nin belki de istikrarının temel çıpalarından bir tanesidir bu. 

seçim bittiği andan itibaren bizim önümüzde bir başka mesele vardı. dönüp parti içi bir kongre değerlendirmesine girmek, seçimin bittiği andan itibaren önümüzde olan işteki enerjimizi bölmek anlamına gelirdi. biz gücümüzü bir koalisyon kurmaya, türkiye'yi hükümetsiz bırakmamaya tamamen yoğunlaştırdık ve bu sonuca erer ermez de, olumlu veya olumsuz hemen 30 eylül'e kadar kongre yapma günümüz vardı. döndük ve hemen çok doğal bir tarih olan 12 eylül'de bu kongremizi gerçekleştirdik."

"risk yoktur"

"yani ak parti'de her şey doğal akışı içinde gidiyor. bu aslında bizim olağan akışımızdır. burada bir risk yoktur. bir risk var mıdır? hayır bir risk yoktur. 

her kongrenin kendine ait sonuçları vardır. bu sonuçlara karar veren kongrenin unsurlarıdır, delegeleridir ve ak parti'ye sadece bir siyasi parti olarak bakarsak bir risk görebiliriz. ama ak parti bir siyasi partinin ötesinde bir millet ocağıdır. evet kurumsallaşmış şekli bir siyasi partidir. ama bir siyasi partinin beklentileri, çıkarları, bir siyasi partinin içerisindeki birtakım refleksler üzerinden ak parti değerlendirilemez. ak parti büyük bir harekettir ve milletin hareketidir. onun için ak parti bu kongrelerden kendi içine yönelik bir değerlendirmede bulunmaz; tam tersine bu kongreleri geleceğe ait, milletimize ait, siyasi hayatımıza ait bir fırsat olarak nitelendirir ve buradan öyle bir çıkış gerçekleştirir. milletimize bir mesaj verir, etrafımızdaki coğrafyaya mesaj verir ve ülkeye mesaj verir. bu kongrenin temel oturduğu zemin burasıdır. "

sayın davutoğlu açısından bunun bir güven tazeleme kongresi olduğuna dair yorumlar var. siz ne dersiniz? 

"bunlar ileri yorumlardır. ak parti'nin içerisinde sayın davutoğlu'nun bu kongre ile ilgili böyle bir değerlendirme ile partinin bu kongreye gittiği yorumu tekraren söylüyorum ileri yorumlardır. böyle bir yorumu kabul etmek mümkün değildir. ak parti'de şu açık ve nettir; kişi mücadelesi yapılmaz ak parti'de. fikir, felsefe, millet, türkiye mücadelesi ve insanlık mücadelesi vardır. ak parti bu mücadele zemininin bir siyasi partisidir. kim "ben" diyorsa bizim içerisinde bulunduğumuz bu kutlu mücadeleye zarar veriyor demektir. "

ak parti kongrelerinin en önemli özelliklerinden biri tek liste ile gidilmesi. bu kongrede de aynısını beklenebilir mi?

"bunun dışında bir şey düşünülmemeli (gülüyor).

burası bir nefis ve ben anlayışı içinde olsa her şeyi düşünebilirsiniz. ak parti'yi bugün diğer siyasi partilerden ayıran bu anlayışıdır. bu sadakatidir."

7 haziran seçimlerinden sonra partinin oy oranındaki düşüş kendi içerisinde de masaya yatırıldı. sayın başbakan da "bunun nedenlerine, niçinlerine bakacağız" dedi. teşkilatlar nezdinde özeleştiri yaptınız mı? nasıl bir sonuç çıktı? yeni kongreye ne gibi değişikliklerle gidiyorsunuz? 

"sonundan başlayayım... 

yeni bir kongredeki takdir olağan genel kurulumuzun takdiridir. bizim görevimiz, 4. olağan genel kurul'da bize verilen görevi hakkıyla yerine getirmektir. "

"bedeli varsa bedelden kaçınmam"

"peki bunu yerine getirebilmek için gayret sarfettik mi? allah şahittir ki gayret sarfettik. ama tabii yüzde 49'dan -bu 2011 seçimleridir, böyle yapılmalıdır- yüzde 41'e düşülmesi elbette en çok teşkilatlarımızı üzmüştür. bunda bizim eksikliğimiz söz konusu mudur? bunda bizim eksikliğimiz elbette ki bir şey varsa teşkilatlar olarak, başta teşkilat başkanı olarak sorumluluğumu kabul ederim. bu çok nettir. evet gayret gösterdik, çalıştık ama daha iyisi olması gerekirdi, daha iyisi olması lazımdı. sonuç bu olduğunda elbette ki bir yerde bir eksiklik var ki en azından bizim de bir payımız var ki, sonuç buna tekabül etti. 

bundan kaçınılmaması gerekir. bunun bir bedeli varsa bu bedelden de kaçmam. bu çok net. siyaset başarı - başarısızlık dengesi üzerinden yürür. bu da nesnel bir değerlendirmedir. 

muhakkak ki duygusal yaklaşımlar söz konusudur. ama şunu ifade etmek istiyorum; yaklaşık bir yıldır, bir buçuk yıldır bizim teşkilatlarımız özellikle gezi olaylarından ve 17 - 25 aralık operasyonlarından sonra bir yerel seçime girdi. canhıraş bir mücadele ortaya koydular ve iyi bir sonuç elde ettiler. 

hemen akabinde türkiye siyasi tarihine altın harflerle yazılabilecek bir başarı ortaya koydular. bunlar aynı teşkilatlar. yüzde 52, cumhurbaşkanımız halk oyuyla seçildi. ardından kongreleri gerçekleştirdiler, ardından yine bu seçimlerde hiç azımsanmayacak derecede 81 vilayette sayın başbakanımıza çok önemli mitingler gerçekleştirdiler, çok önemli toplantılar yaptılar. başka çalışmalar ortaya koydular. kadın kollarımız, gençlik kollarımız..hiç birisinin hakkını yiyemem. çok net.

büyük bir gayretle, büyük bir mücadeleyle yine aynı teşkilatlar bugün seçime gidecekler. aynı heyecanla ve aynı enerjiyle. ama teşkilatlarımız bu sonuçların böyle olmasına üzülmemişler midir? üzülmüşlerdir. tekraren söylüyorum ki burada bu partinin takdiridir, olağan genel kurulun takdiridir, bu elbet böyledir. siyasetin kurallarından bir tanesi de budur. ve burada bu yapının da ortaya koyacağı değerlendirmelerden çekinmemek gerekir. bu kadar basit."

fatura kesilen teşkilat oldu mu 7 haziran'dan sonra? 

"biz bu seçime böyle bakmadık. biz ilk etapta kendi değerlendirmelerimizi yaptık. eksiklerimiz nerededir, hatalarımız nerededir - teşkilat açısından söylüyorum- aksayan yönlerimiz nerededir? umduklarımızı nerede tam anlamıyla karşılayamadık? bunlar bizim yapmış olduğumuz çalışmalar içerisinde; ince eledik, sık dokuduk. bütün bunlarla birlikte, bu süreç hep birlikte geçirilmesi gereken bir süreçtir. teşkilatımızın da o ilk baştaki üzüntüsünden sonra yeniden bunu telafi edebilmek adına büyük bir hırsı oluşagelmiştir. "

"fatura kesmeye gerek yok"

"şimdi bizim görevimiz fatura kesecek bir yer değil, birbirimizi destekleyerek, koluna girerek iyi bir sonuç oluşturmaktır. fatura kesmeye gerek yok bizde. ak parti'nin böyle bir anlayışı söz konusu değildir. bu konularda ben dahil eksiği olan bir arkadaş varsa gereği yerine getirilmeden gereğinin yapılmasını kendisi ister." 

peki ne eksikti, ne aksaktı? ya da o çıkarttığınız dersler üzerinden yeni seçime giderken size yol gösterici olabilecek şeyler var mı?

"bu sorunuz çok önemli ve anlamlı bir soru. ama bir kurmay takımını maça hazırlarken, müsabakaya hazırlarken, kendi stratejisini kendi arkadaşlarıyla paylaşır. nerede eksiklerimiz var, nerede yanılgılarımız var, hangi hatta eksik bir dizilim kurduk; bu bizim yeni müsabakaya hazırlanırken oluşturageleceğimiz şeylerdir."

mesela doğu ve güneydoğu'da ak parti'nin oy kaybında aday tercihlerinin etkili olduğu yorumları var. bu seçime giderken aday tercihinde değişikliğe gidecek misiniz?

"bunu bir bölgeye indirgemek ve bir bölge üzerinden değerlendirme yapmak yanlıştır. siyasetin temel bir kuralı var. bu, bu seçimde de bundan önceki seçimlerde de geçerli. en fazla iyi yapan değil, en az hatayı  yapan seçimi kazanır. bizim de temel kuralımız bu olmalı. "

"ben bir adım öne çıkmaya hazırım"

"bizim 7 haziran konusunda yapmamız gereken tek şey elde ettiğimiz tecrübeleri partimizin içerisinde yoğurmaktır. çünkü ikinci bir seçim geliyor. altın kuralımız da şudur;  bir kusur, bir suçlu, bir eksikliği, bir maliyeti ortaya çıkarabilecek kişi aramak yanıltıcı olur. aranacak bir kişi varsa ben bir adım öne çıkmaya hazırım, bu çok net. eğer öyle bir şey aranırsa. 

burası fedakârlık yapan insanların partisidir. bu hepimiz için geçerlidir. ben üç yıldır ak parti'deyim. gördüklerimi ve yaşadıklarımı size izah etmeye çalışıyorum. ak parti'de böyle bir sorgulamanın karşılığı yoktur. sorguladığınız sorunun karşılığı yoktur. "

tek kelime ile 1 kasım seçimine bir isim vermeniz gerekse ne seçimi derdiniz?

"karar."