işid saldırıları başlayıncaya kadar kendi bölgelerinde ciddi bir sıkıntı yaşanmadığını söyleyen türkmen komutana göre, bölgede yeni bir dizayn var ve işid bu projenin maşası işlevini görüyor.

"biz suriye devrimine tüm gücümüzle destek verdik. esed belasını defetmekten öte herhangi bir gayemiz de olmadı. ancak süreç ilerledikçe yeni denklemler oluştu. önce işid büyük bir gürültü kopararak özgürleştirilmiş bölgeleri işgal etti. sonra abd ve küresel güçler oyuna dahil oldu. suriye halkına 4 yıldır yapılan olağanüstü katliamlarına göz yumanlar, bir anda kürtleri vahşi işid’in elinden kurtaran hümanistlere dönüşüp bölgeye müdahele etti. işid koalisyon tarafından yenilgiye uğratılarak bölgeden çekiliyor. onlardan boşalan yerlere ise hemen hiç kayıp vermeden ilerleyen ypg yerleşiyor. işid’in olmadığı köyler dahi koalisyon uçakları tarafından vuruluyor. bu çok net olarak demografik yapıyı yeniden şekillendirme çabasıdır. şu ana kadar en az 300 arap ve türkmen köyünü ele geçirdiler. bize bu durumda iki seçenek bırakıyorlar; yeni oluşturulan kürt ulusal kantonu'nda ypg hükümranlığı altında yaşamak veya türkiye’ye göç etmek."

"topraklarımız için savaşırız"

sadece tel abyad çevresindeki köylerde halen 50 binden fazla türkmen yaşadığını söyleyen ömer dede şöyle devam etti:

"rasulayn, derbesiye ve kamışlı hattında şu an ypg hâkim. irak kürt bölgesine açılan yarubiye kapısı da kendi kontrollerinde. afrin ve aynel arap (kobani) yine ypg’nin ilan ettiği özerk kantonlar arasında. şu an tek sorun arada kalan ve ele geçirmek üzere oldukları tel abyad. şayet tel abyad'da hakimiyet sağlarlarsa tek parça ve oldukça büyük bir toprak üzerinde egemenliklerini ilan edecekler. sonraki hedefleri cerablus ve çobanbey üzerinden azez’i de ele geçirip afrin bağlantısını kurmak olacak. sonrasında geriye sadece suriye kürdistanı'nı ilan etmek kalacak. bu projenin yüzde 70’lik kısmı tamamlandı, geriye kalan kısmını ise çok fazla sorun yaşamadan tamamlayacaklarına inanıyorlar."

"türkmenler daha önce olduğu gibi kendi kültürü ve varlığıyla yaşamak istiyor" diyen dede, "ancak yapay haritalara mahkûm edilmek istenirsek biz de topraklarımız için savaşmaktan kaçınmayacağız. benimle birlikte 600’den fazla savaşçı köylerimizi korumak için hazır. istikbalimizi tehdit eden her türlü unsura karşı sonuna kadar savaşma kararlılığındayız ve bu mücadeleyi verirken de türkiye’nin daima yanımızda olacağına inanıyoruz" ifadelerini kullandı.

Akçakale ilçesi sınırında Türkiye'ye geçmek isteyen grupların bekleyişi sürüyor. [Fotoğraf: Yılmaz Bilgen / Al Jazeera Türk]

"türkiye sınırı hareketlenebilir"

halen çatışmaların sürdüğü bölgedeki türkmen köy ve kasabalarında gerginlik olduğunu belirten ömer dede, çatışmaların bu seyirde devam etmesi halinde birkaç güne kadar sınırda yeni hareketlenmelerin kaçınılmaz olacağını, tel abyad ypg’nin eline geçerse binlerce suriyeli'nin türkiye sınırına akın edeceğini savundu.

ömer dede; bab el hava, sert, abatiyn, kuneytra, zimbak, ali becliye, hamam türkmen, aziziye, doğaniye ve zeybekiyye gibi birçok türkmen köyü ve kasabasının çatışmalardan etkilendiğini, ypg etkisinin artmasıyla sivillerin daha fazla zarar görmesinden endişe ettiklerini belirtti.

akçakale ilçesi sınırında türkiye'ye geçmek isteyen grupların bekleyişi sürüyor. sınır boyundaki sıkı güvenlik önlemlerinden dolayı geçişlerine izin verilmeyen suriyeliler, türk askeri mevzilerine yakın bölgelerde kamp kurarak çatışmalardan korunmaya çalışıyor.

suriye'de iç savaşın başladığı mart 2011'i takip eden aylarda beşşar esed rejimine karşı ayaklanan tel abyad, eylül 2012'de muhaliflerin kontrolüne geçti. ilçe ocak 2014'te ise işid tarafından işgal edildi. 17 aydır işid’in kontrolünde olan tel abyad’daki işid mevzileri ekim 2014'ten bu yana koalisyon uçakları tarafından vuruluyor. pkk’nın suriye kolu pyd’nin silahlı kanadı ypg tarafından başlatılan "burkan el fırat" operasyonu kapsamında ilçe iki koldan büyük oranda kuşatma altına alındı.