ekmeleddin ihsanoğlu ve onu destekleyen partiler 30 mart 2014 yerel seçimlerinde yaklaşık 20 milyon seçmenin oyunu almıştı. bu da seçmenin yüzde 46’sına denk geliyor.

ancak bu blok cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yaklaşık 5 milyon oy kaybetti ve yüzde 6’lık bir kayıp yaşadı.

seçimi kazanan recep tayyip erdoğan ise ak parti’nin 30 mart'ta aldığı 20 milyon oyu korudu. 30 mart'taki yüzde 90’lık katılım oranı yaklaşık yüzde 73’e indiği için erdoğan partisinin oy oranını yüzde 6 artırmış oldu.

rakamlara bakarak çatının kaybetme nedenini üç temel başlık altında toplamak mümkün.

ihsanoğlu’na oy vermeyen mhp seçmeni

mhp’nin türkiye ortalamasının üstünde oy aldığı manisa, erzurum, elazığ ve yozgat gibi illerde ihsanoğlu’nun oy oranı 30 mart’ın gerisinde kaldı.

mhp seçmeninin bir kısmı erdoğan’a oy verdi ya da oy kullanma oranının düştüğü bu şehirlerde bir kısım mhp seçmeni sandığa gitmedi.

milliyetçi hareket partisi 30 mart'ta manisa'da tek başına yüzde 40 oy aldı. chp ile birlikte oy toplamı ise yüzde 58 oldu. bu seçimde burada ihsanoğlu'nun aldığı oy oranı ise yüzde 48'de kaldı.

mhp 30 mart'ta yozgat'ta tek başına yüzde 38 oy almıştı. partinin desteklediği ihsanoğlu ise bu şehirde sadece yüzde 33 oy aldı. 

erzurum'da 30 mart'ta seçmenin yüzde 28'i mhp'ye oy verdi. ihsanoğlu ise bu şehirden yüzde 18 oy alabildi.

mhp 30 mart'ta elazığ'da yüzde 29 oy oranına sahipti. 10 ağustos'ta ise ihsanoğlu'nun oy oranı yaklaşık yüzde 18 oldu.

ihsanoğlu'na oy vermeyen chp seçmeni

ihsanoğlu isminin chp’nin desteklediği aday olarak açıklanması, bu partiye oy veren kitledeki ulusalcı ve sol seçmende bazı tepkilere yol açmıştı. sebep ihsanoğlu’nun muhafazakâr sağ görüşten gelen bir isim olmasıydı.

sandığa gitmeyen seçmenin ne kadarının chp seçmeni olduğu bilinmemekle birlikte, chp’nin güçlü olduğu şehirlerdeki oy kullanma oranlarının çok daha düştüğü göz önüne alındığında, bu partinin seçmeninde sandığa gitme oranının daha düşük olduğu görülüyor.

izmir'de katılım oranı yüzde 90'dan yüzde 78'e düştü. eskişehir'de katılım yüzde 90'dan yüzde 79'a, tekirdağ'da yüzde 90'dan yüzde 78'e düştü. ak parti seçmeninin ağırlıklı olduğu şehirlerdeki oy kullanma oranı daha fazlaydı. 

ancak asıl düşüş istanbul'da gerçekleşti. erdoğan 30 mart seçimlerine göre bu şehirde yaklaşık 500 bin oy kaybederken, ihsanoğlu onu destekleyen partilerin oylarından yaklaşık 1 milyon daha az oy aldı. oy kullanım oranının yüzde 90'dan yüzde 72'ye düştüğü istanbul'da chp seçmeninin ak parti seçmenine göre daha az oranda sandığa gittiği görülüyor.

ihsanoğlu’nun ikna edemediği ak parti seçmeni

ihsanoğlu sağ seçmenden oy alabilmek adına aday gösterildi ancak seçim kampanyası boyunca enerjisinin çoğunu chp’nin özellikle ulusalcı ve sol kesimine chp’nin değerlerine aykırı bir isim olmadığını kanıtlamak için harcadı. 

bu durum erdoğan’a kampanyasında milliyetçi, muhafazakâr temalara ağırlık vererek çatı bloğundaki sağ oyları hedeflemesi için fırsat yarattı ve bu konuda erdoğan, ihsanoğlu’na göre daha başarılı oldu.

örneğin bursa'da ak parti, önceki seçimde il genel meclisi sonuçlarına göre yüzde 45 alırken, 10 ağustos'ta erdoğan'ın oy oranı yüzde 55 oldu.

ankara'da yüzde 42 olan ak parti oylarına karşılık cumhurbaşkanı seçiminde erdoğan yüzde 51'in üstünde oy aldı.

yani kendi ifadesiyle tüm partilere aynı yakınlıkta olduğunu söyleyen ekmeleddin ihsanoğlu, chp ve mhp seçmenini kendisine oy vermeye ikna edememenin yanında, ak parti'den oy alma hedefini de gerçekleştiremedi.

kaynak : al jazeera