modern insanın atalarının afrika'dan çıkarak tüm dünyaya yayıldıkları göç hakkında yeni bilgiler sunacak önemli bir keşfe imza atıldı. israil'deki manot mağarasında bulunan 55 bin yıllık kafatası, insanların avrasya'ya 60-70 bin yıl önce ayak bastıklarına işaret ediyor.

journal dergisinde yayımlanan araştırmada yer alan tel aviv üniversitesi'nden profesör israel hershkovitz, 'kafatasının çok ince olduğunu ve modern bir kafatasından neredeyse hiçbir farkı olmadığını' söyledi. hershkovitz, buna rağmen eski insam türlerine ait benzerlikler bulunduğunu da belirtti.

doğu afrika'dan büyük bir göç yaşandığına dair önemli bir bulgu elde ettiklerini belirten hershhovitz, "atalarımız sahara ve namibya çölleri geçerek akdeniz'in doğusunda 55 bin yıl önce yaşamaya başladı. bulduğumuz kafatası insan evrimini anlamak için anahtar görevi görebilir" yorumunda bulundu.

modern insanı çağrıştırıyor

antik kafatasının arkasında bulunan belirgin çıkıntının, özellikle avrupa'da bulunan ilk insanlara ait kafataslarıyla benzerlik gösterdiği ifade edildi. araştırmacılar, buradan yola çıkarak manot'da yaşamış insanların yontma taş çağı'nda yaşamış avrupalıların öncesini temsil ettiğini düşünüyor.

bbc'ye açıklama yapan londra doğal tarih müzesi'nden chris stringer, 'manot fosilinin afrika'dan 60 bin yıl önce ayrılan ve asya ile avrupa'ya dağılan ilk insanların az bulunan kalıntılarından birini temsil ettiğini' belirtti. stringer, kafatasının halen birçok eksik bilgi bulunan döneme ait daha fazla fosil bulabilmek adına ümit verici olduğunu söyledi.

bir diğer önemli keşif tayvan'da

nature communications dergisinde bu hafta içinde yayımlanan bir diğer önemli keşifte, 200 bin yıl öncesine uzanan bir çene kemiği bulundu. balıkçılar tarafından kıyıdan 25 km açıkta çıkarılan çene kemiğinin, kısa ve geniş, aynı zamanda kalın ve büyük dişli olduğu, bu yüzden sınıflandırmasının yapılamadığı ifade edildi.

stringer, çene kemiğinin modern insandan önce var olan ve kuzey-doğu asya'da 400 bin yıl öncesine kadar uzanan homo erectus türüne ait olduğunu tahmin ettiklerini belirtti. bir diğer olasılık, neandertallerin asyalı akrabası kabul edilen denisovan insanına ait olduğu.

çene kemiğinden dna elde edilememesi, yeterli bilgi elde edilememesine neden olurken, modern insanın uzak doğu'da sanılandan daha eski tarihlerde var olduğu düşüncesi güçleniyor. bilim insanları geçtiğimiz yıl çin'de 70 ila 125 bin yıl öncesine uzanan insan kalıntıları bulmuştu.

Tayvan'da bulunan çene kemiğ 200 bin yıl öncesine uzanıyor.

[[Fotoğraf: Nature Communications]]

kaynak: bbc ve al jazeera