2015’in ilk ihracat verisi bekleneni vermedi. türkiye ihracatçılar meclisi verilerine göre ocak'ta ihracat düştü, oran yüzde 9.8 oldu. ihracat verilerini aksaray’da açıklayan türkiye ihracatçılar meclisi başkanı mehmet büyükekşi, ihracatta aylık bazdaki gerilemede iki unsuru vurguladı: eksik iş günü ve euronun değer kaybı…

“ihracatın ocak ayında düşmesinde, ocak ayı başındaki hava koşulları nedeniyle eksik iş günü ve paritedeki gerileme etkili oldu. ortalama parite değeri, bu senenin ocak ayında, geçen seneye göre yüzde 14 gerileyerek 1,36’dan 1,14’e indi. ab pazarındaki kayıpta parite etkisi toplamda 750 milyon dolarlık bir farkla ocak ayı ihracatına tam 6,5 puan negatif etki yaptı.”

son 12 aylık ihracatta ise artış var, bir yıllık ihracat yüzde 2,5 artışla 156 milyar 118 milyon dolar oldu.

en çok ihracat otomotivde

ocak ayında en fazla ihracatı 1 milyar 730 milyon dolarla otomotiv sektörü yaptı. bu sektörü 1 milyar 391 milyon dolarla hazır giyim ve konfeksiyon ile 1 milyar 196 milyon dolarla kimyevi maddeler sektörleri takip etti.

ocak ayında en fazla ihracat artışını yüzde 61,5 ile fındık sektörü yakaladı. bu sektörü yüzde 48,7 ile mücevher ve yüzde 9,1 ile otomotiv sektörü takip etti.

ocak ayında en fazla ihracat yapılan beş ülke sırasıyla almanya, irak, ingiltere, italya ve abd oldu. almanya’ya ihracat yüzde 12, irak’a ihracat yüzde 16, ingiltere’ye ihracat yüzde 1, italya’ya ihracat yüzde 3 geriledi. abd’ye ihracat ise yüzde 3 yükseldi.

ocak ayında en fazla ihracat yapılan 30 ülke arasında en yüksek ihracat artışı yakalanan ülke yüzde 64 ile iran oldu. iran’ı yüzde 21 ile suriye ve yüzde 18 ile birleşik arap emirlikleri takip etti. ocak ayında ihracat artışında öne çıkan ülkeler ise yüzde 139 artışla kolombiya, yüzde 111 artışla kongo, yüzde 90 artışla slovenya.

bölgesel olarak bakıldığında ise ab’ye ihracat yüzde 7, afrika’ya ihracat yüzde 16, ortadoğu’ya yüzde 5 geriledi. kuzey amerika’ya ihracat yüzde 5 artış gösterdi.

türkiye’ye dair beklenti olumlu

2015 yılında türkiye ekonomisindeki en büyük artının “petrol fiyatlarındaki düşüş” olduğunu belirten tim başkanı’nın değerlendirmeleri şunlar:

“petrol fiyatlarının kısa sürede yükselmesi öngörülmüyor. düşen enerji fiyatları büyüme, cari açık ve enflasyon üzerinde olumlu etki yapacak. nitekim 2014’ün tamamında dış ticaret açığı yüzde 15,4 daraldı. enerji hariç bakıldığında türkiye’nin cari fazlası var. enflasyon inişe geçmiş durumda. merkez bankası 2015 yılına ilişkin enflasyon beklentisini yüzde 5,5’e çekti. yıl sonunda son 45 yılın en düşük enflasyon rakamını görebileceğimizi açıkladı. önümüzdeki aylardan itibaren enerji fiyatlarındaki düşüşü daha fazla hissedeceğiz. bu yıl enerji fiyatlarının desteği ile temel makro büyüklüklerde toparlanma bekliyoruz. enerji fiyatlarının düştüğü, cari açık ve enflasyonun gerilediği, ab’nin parasal genişlemeye gittiği bir ortam bizim için önemli bir avantaj olabilir. diğer taraftan hükümetimiz ekonomiye ilişkin birbiri ardı sıra reform paketleri açıklıyor. yüksek teknolojiye yönelik yatırımları destekliyor. bu avantajdan daha fazla yararlanmak için yatırımı cazip kılan ve ihracatçıyı destekleyen faiz seviyesi talebimizi yineliyoruz.”

merkez bankası’ndan daha cömert faiz indirimleri bekleniyor

büyükekşi merkez bankası’ndan daha cömert adımlar bekliyor:

“geçtiğimiz günlerde merkez bankamız politika faizini 50 baz puan aşağı indirdi ama koridoru yerinden oynatmadı. bizim ihracatçılar, üretici ve ihracatçı açısından önemli olan fonlama maliyetlerindeki düşüş. büyümenin yüzde 95’inin ihracattan geldiği bir ortamda tek kanatlı değil, çift kanatlı uçmak adına merkez bankamızdan daha cömert faiz indirimleri bekliyoruz. önümüzdeki dönemde merkez bankamızın aynı kararlılıkla fonlama maliyetlerini de azaltmasını bekliyoruz. keza ihracatçılarımız pozitif bir ayrımı hak ediyor. dünya genelinde ilk 70 ekonomide ihracat 2014 yılının ilk 11 ayında yüzde 1,6 artarken, biz yüzde 4 artış yakalamayı başardık.”

ihracatçılara da dövizdeki spekülatif hareketlerden kazanç ummamalarını tavsiye eden tim başkanı “ihracatçılarımız kur risklerini, alacak risklerini ve ülke risklerini çok iyi yönetmeli; mevcut kârlılıklarını kur riskine maruz bırakmamalı” dedi.

türkiye’de ihracat 2014'te 157 milyar dolarla cumhuriyet tarihinin en yüksek seviyesine ulaştı, artış yüzde 4 oldu. türkiye bu yılki rekoru yüzde 9.5’luk artışla 173 milyar dolara çıkarma hedefinde.

kaynak: al jazeera