israil başbakanı benyamin netanyahu, türkiye başbakanı recep tayyip erdoğan'ı telefonla arayarak 2010 yılındaki mavi marmara baskınından dolayı özür diledi. abd başkanı barack obama'nın devreye girmesiyle erdoğan'a ulaşan netanyahu, baskında hayatını kaybeden sivillerin ailelerine de tazminat ödemeyi kabul ettiklerini iletti.

netanyahu erdoğan'a, "baskında olmuş olabilecek yanlışlardan dolayı türk halkından özür dileriz" dedi, türkiye başbakanı özrü kabul etti.

iki lider yaptıkları görüşmede, ankara ve tel aviv arasındaki ilişkilerin bundan böyle normalleşmesi konusunda mutabık olduklarını kaydetti. 

31 mayıs 2010'da türkiye'den abluka altındaki filistin toprağı gazze'ye yardım götüren mavi marmara gemisi, uluslararası sularda israil askerlerinin operasyonuyla durdurulmuş, olayda dokuz türk ölmüştü.

saldırının ardından tel aviv'deki büyükelçisini çeken türkiye, orta doğudaki en önemli statejik ortağı olan ülkeyle diplomatik ilişkilerini askıya almıştı. ankara, o günden bu yana israil'in operasyondan dolayı özür dilemesi ve tazminat ödemesi için diplomatik baskı yapıyordu. türkiye'nin beklentisi, yaklaşık üç yıl sonra sonuç verdi.

'bir asır da sürse kapanmazdı'

israil'in özrüyle ilgili konuşan dışişleri bakanı ahmet davutoğlu, türkiye'nin taleplerinin karşılandığını belirterek, "özür olmasaydı, bu mesele bir asır da sürse kapanmazdı" dedi.

davutoğlu, ilişkilerin normalleştirilmesi konusunda değişik kanallardan kendilerine mesajlar iletildiğine değinerek, son dönemde abd yönetimiyle bu konuda defalarca görüştüğünü söyledi.

obama da görüşmeye katıldı

israil yönetiminin özrü, abd başkanı barack obama'nın bu ülkeyi ziyaretinde geldi.

özür müzakereleri, obama'nın israil'e gittiği 20 mart gününden itibaren hız kazandı. dışişleri kaynaklarından alınan bilgiye göre, iki gün önce üzerinde anlaşma sağlanan mutabakat metni, cuma öğle saatlerinde netleşti.

bunun üzerine cuma akşam saatlerinde başbakan erdoğan'ın telefonu çaldı. netanyahu, abd lideri obama'yı tel aviv havalimanında uğurlamadan önce erdoğan'ı aradı ve 30 dakika süren görüşmenin bir bölümüne obama da katıldı.

abluka kaldırılmadı

gazze'ye yönelik ambargonun da gündeme geldiği görüşmede netanyahu, sivil halkın kullanacağı malların girişine uygulanan kısıtlamaların esas itibariyle kaldırıldığını ve sukünet sürdükçe bu durumun devam edeceği sözünü verdi.

özür ve tazminatın dışında, gazze'ye uygulanan ablukanın kaldırılması türkiye'nin israil'den başlıca talepleri arasındaydı. ancak israil yalnızca mevcut ambargo kurallarına güvence verdi, abluka konusunda bir adım atmadı.

obama'nın yorumu

görüşmenin ardından obama'dan bir açıklama geldi. obama, 'bölgesel barış ve güvenliği ilerletmek için türkiye ile israil arasındaki olumlu ilişkilerin yeniden tesisine büyük önem verdiklerini' bildirdi. 

yazılı açıklama yapan obama, telefon görüşmesinden duyduğu memnuniyetini ifade etti. abd'nin hem türkiye hem de israil ile yakın ortaklıklarına derinden önem verdiğini belirten obama, şu ifadeleri kullandı:

"bölgesel barış ve güvenliği ilerletmek için türkiye ile israil arasındaki olumlu ilişkilerin yeniden tesisine büyük önem veriyoruz. iki lider arasındaki bugünkü görüşmenin, onları bu konuda ve bir dizi diğer zorluk ve fırsatta daha derin işbirliğine girmeleri için imkan sağlayacağından umutluyum."