"devlet yıkılanı yapar. 10 defa yıksalar, 10 defa yapar. devlet bunların üstesinden gelmeye muktedirdir. ama ondan önemlisi insanların sosyal, kültürel, manevi şartlarının tekrar normale dönmesidir. bizim baktığımız kısım bu kısımdır."

başbakan yardımcısı tuğrul türkeş bu sözleri, 65'inci hükümette üstlendiği "bölgenin sosyal rehabilitasyonu" görevi kapsamında ilk ziyaretini gerçekleştirdiği mardin'de söyledi. türkeş'in görevi sosyal rehabilitasyon yani pkk saldırıları nedeniyle bölge insanının "yaralarını sarmak".

türkeş, bu kapsamda kendi tabiriyle "kuş kondurmak, sihirli bir değnek ile sorunları çözmek için değil" ama sorunları yerinde dinlemek ve ankara'da gerekli koordinasyonu yapabilmek için mardin'de çeşitli temaslarda bulundu.

"yaşam normal hale gelmeli"

türkeş, konuyla ilgili bölgedeki ilk mesajını da gazetecilerin soruları üzerine valilik'te verdi.  yaşanan maddi zararların tazmin edileceğini ancak sonra sıranın kendi görevi olan bölgenin normalleşmesine geleceğini söyledi.

"günlük yaşayışın normal hale gelmesi lazım. yani çocuklarımızın güven içinde eğitimlerini görmesi, sağlık hizmetlerinin düzgün işlemesi lazım. ekonomik hayatın esnafın normalize olması lazım. yani topyekün tekirdağ malkara'da sinop gebze'deki şartlar neyse buraların ilçelerinde de aynı şartların temin edilmesi lazım. "

"psikolojisi bozulan insanımız var mı?"

bölgenin sivil toplum kuruluşu temsilcileri ile de bir toplantıda biraraya gelen türkeş, kendisinin özellikle "çocuklarımız her akşam rahat uyuyor mu, çatlamadan patlamadan, beslenme bozukluğu olan çocuk var mı, psikolojisi bozulan insanımız var mı, çocuklarımızı iyiye güzele nasıl yönlendirebiliriz? bölgenin yetenekli çocukları ilgi alakayı bulabiliyor mu?" sorularına yanıt almak, bu sorunları çözmek için atılacak adımları koordine etmek üzere bölgede bulunduğunu söyledi. 

sivil toplum kuruluşu temsilcileri ise bölgede devletin daha aktif rol alması, terörü destekleyenlerin cezalandırılması, karşısında olanların ise cesaretlendirilmesi gibi taleplerde bulundu. dbp'li belediyelerin örgüte kaynak aktardıkları iddiaları da bir çok aşamada türkeş'e iletilen başlıklardan biriydi.

"herkesin kökeni kendi meselesidir"

türkeş'in mardin ziyaretinde bir kaç kez altını çizdiği mesajlardan biri ise "herkesin kökeni kendi meselesidir. herkesin ailesinden öğrendiği kendi meselesidir. insanların konuştukları dil, lehçe bizim görev kapsamımızda değil." dldu. farklılıkları zenginlik olarak kabul ettiklerini belirten başbakan yardımcısı türkeş, mardin birinci cadde'de esnafı da ziyaret etti.

mardin sokaklarında "türkeş baba"

sokaklarda en çok dile getirilen sorun ise "nusaybin" oldu. işlerinin kobani olaylarından bu yana çok bozulduğunu, uzun süredir mardin'e tek bir turist bile gelmediğini anlatan bir çok işyeri sahibi "nusaybin bir düzelse" ifadesini kullandı.

Cesur Güner: Terör olaylarından dolayı çok mağduruz. Kiramızı, Bağkur borcumuzu ödeyemiyoruz.

[[Fotoğraf: Zahidin Köşüş]]

birinci cadde'de tekel bayiiliği yapan cesur güner ise türkeş'e, "terör olaylarından dolayı çok mağduruz. kiramızı, bağkur borcumuzu ödeyemiyoruz" dedi. türkeş'in işyerinden ayrılmasından sonra al jazeera'nin sorularını yanıtlayan güner, kobani olaylarından bu yana turizmin çok etkilendiğini anlattı, tuğrul türkeş'i mardin'de görmekten memnun olduklarını söyledi.

"biz babasını görmüştük yıllar önce burada. bu memleket için taş üstüne taş koyanın allah yardımcısı olsun. bizim mağduriyetimizin nedeni barış sürecinin bitmesi, terör olaylarının yaşanmasıdır. çarkın biri dönmedi, biz bu hale geldik. şimdi ben mardin'liyim dediğimde batı'da bana ne gözle bakılacağından korkuyorum. bizim terörle bağımız yok ama damgayı yemişiz. 20 yıl mardin için verilen emek bir senede gitti."

Yıllar önce Mardin'de Alparslan Türkeş ile de fotoğraf çektirdiğini söyleyen Veysi Pordoğan, Türkeş ile görüştü.

[[Fotoğraf: Zahidin Köşüş / Al Jazeera]]

cadde'de türkeş'in karşısına çıkan isimlerden biri ise nusaybin'li lokman gündüz oldu. gündüz, türkeş'e çok istedikleri halde hala evlerine dönemediklerini söyledi. 7 kişilik ailesiyle üç ay önce mardin merkez'e taşınan gündüz, al jazeera'ye nusaybin'de sokağa çıkma yasağının kalkmasından sonra evinin yarısının yıkıldığını öğrendiğini, bundan sonra ne yapacaklarını bilmediklerini anlattı. 

Nusaybin'li Lokman Gündüz, Türkeş'e çok istedikleri hâlde hâlâ evlerine dönemediklerini söyledi.

[[Fotoğraf: Zahidin Köşüş /Al Jazeera]]

cadde'de bazı işyeri sahiplerinin türkeş'e, "türkeş baba" diye seslendiği duyuldu.

nusaybin'den dönen özel harekatçıları ziyaret

tuğrul türkeş'in önemli duraklarından biri ise nusaybin'de operasyondan dönen özel harekat polislerini de ziyareti oldu. nusaybin'den henüz geldikleri öğrenilen polislere, teşekkür eden tuğrul türkeş, "anadolu coğrafyasını elde tutmak zordur. 1071'den beri sizin gibi yiğitler sayesinde bu coğrafya bizim. biz derken hepimizin. bugün bu zorluk sizlerin üzerinde. bunu bildiğimizi bilmeniz lazım." diye konuştu.

kaynak: al jazeera