abd başkanı barack obama, beyaz saray'dan ulusa seslendi ve dört aşamalı irak şam islam devleti (işid) örgütüyle mücadele planını açıkladı. obama, dünyadaki tüm kötülükleri silmenin mümkün olmadığını ve küçük gruplar halindeki katillerin büyük zararlar verebildiğini, bunu 11 eylül saldırılarında gördüklerini kaydetti. obama, bu nedenle tehditler ortaya çıktıkça tetikte kalmaları gerektiğine işaret ederek, şu anda da en büyük tehdidin ortadoğu ve kuzey afrika’dan geldiğini, bunlardan birinin de işid olduğunu belirtti.

obama, işid’in kendisini “islam devleti” olarak tanımladığına dikkati çekerek, “işid'in, islam ile alakası yok. hiçbir din masumların öldürülmesine göz yummaz ve işid’in kurbanlarının büyük çoğunluğu müslümanlar. işid kesinlikle bir devlet de değil. işid bir terör örgütü, bu açık ve net. yoluna çıkan insanları katletmek dışında da hiçbir vizyonu yok” dedi.

işid’in suriye ve irak halkı ile daha geniş ortadoğu bölgesi için tehdit oluşturduğunu ve başıboş bırakılırsa bu tehdidin bölge dışına ve hatta abd’ye uzanabileceğini dile getiren obama, işid’e katılan yabancı savaşçıların da ülkelerine döndüklerinde ölümcül saldırılar düzenleyebileceğine dikkati çekti.

obama, geçen aydan bu yana abd’nin irak’ta 150’den fazla hava saldırısı düzenlediğini ifade ederek, “bu sadece bizim savaşımız değil. amerikan gücü kesin bir farklılık yaratabilir ama iraklıların kendisi için yapması gereken bir şeyi biz onlar için yapamayız veya bölgelerinin güvenli kılınmasında arap ortakların yerini de alamayız” dedi. obama şunları söyledi: 

“müttefiklerimizle ve kongre’yle istişarelerimizin ardından ve irak’ta yeni hükümetin kurulmasıyla birlikte, amerika’nın bu terörist tehdidi etkisiz hale getirmek için geniş bir koalisyona liderlik edeceğini açıklıyorum. hedefimiz çok açık: kapsayıcı ve sürdürülebilir bir terörle mücadele stratejisiyle işid’in gücünü azaltacağız ve tamamen yok edeceğiz.”

'suriye ve irak’ta harekete geçmekte tereddüt etmeyeceğim'

yeni mücadele planının ilk ayağı olarak, işid’e karşı sistematik hava saldırıları düzenleyeceklerini belirten obama, bu kapsamda irak’taki hava saldırılarını sadece amerikan personelini koruma ve insani yardım amaçlı olmanın ötesine taşıyacaklarını kaydetti.

obama, “dolayısıyla, irak güçleri hücumda olurken, biz de işid hedeflerini vuracağız. dahası, şuna açıklık getiriyorum ki; ülkemizi tehdit eden teröristleri nerede olurlarsa olsunlar ele geçireceğiz. bu hem suriye hem de irak’ta bu teröristlere karşı harekete geçmekte tereddüt etmeyeceğim anlamına geliyor. benim başkanlığımın ana ilkesi şu: amerika’yı tehdit ediyorsanız, sığınacak bir güvenli yer bulamayacaksınız” dedi. 

abd başkanı stratejinin ikinci ayağı olarak, sahada bu teröristlerle mücadele eden güçlere desteklerini artıracaklarını bildirdi. bu kapsamda, irak ve kürt güçlerinin eğitim, istihbarat ve askeri ekipmanının artırılmasının önemine işaret eden obama, bu bağlamda irak'a ek 475 amerikan personeli göndereceklerini duyurdu. obama “daha önce söylediğim gibi, amerikan güçleri muharip misyon üstlenmeyecek. irak’ta yeni bir kara savaşına sürüklenmeyeceğiz" diye konuştu. 

suriye’de de muhaliflere askeri yardımları artırdıklarını hatırlatan obama, kongre’ye suriyeli muhaliflere daha fazla ekipman sağlanması ve eğitim verilmesi için kendisine ek yetki ve kaynak sağlaması çağrısında bulundu. 

obama, suriye’de işid ile mücadelede kendi halkına terör saçan ve meşruiyetini yitiren esed rejimine bel bağlanamayacağını da dile getirerek, suriye’de siyasi çözümü takip ederken muhalifleri de güçlendirmeleri gerektiğini bildirdi.

'işid gibi bir kanseri yok etmek zaman alacak'

obama, stratejinin üçüncü ayağında, işid’in saldırılarını önlemek için geniş boyutta terörle mücadele kapasitelerini kullanmaya devam edeceklerini, bu çerçevede partnerlerle birlikte çalışarak işid’in fon kaynaklarını kesme çabalarını ikiye katlayacaklarını, istihbaratı artıracaklarını, savunmalarını güçlendireceklerini, işid’in çarpık ideolojisine karşı koyacaklarını ve yabancı savaşçıların ortadoğu’ya giriş ve çıkışını önleyeceklerini söyledi.

dördüncü olarak da insani yardımlara devam edeceklerini bildiren obama, stratejinin tüm bu ayaklarını da geniş koalisyondaki partnerlerle yürüteceklerini vurguladı.

iki hafta içinde bm güvenlik konseyi'nin bir araya geleceğini belirten obama, "işid’i ortadoğu'dan çıkaracağız" ifadelerini kullandı.

obama, işid tehdidini ele almak için yetkiye sahip olduğunu ama başkan ve kongre’nin birlikte çalıştıkları zaman en güçlü ülke haline geldiklerini belirterek, kongre’den bu stratejiyi desteklemesini istedi.

abd başkanı obama, “işid gibi bir kanseri yok etmenin zaman alacağını” da vurgulayarak, sözlerini şöyle sürdürdü:

“ne zaman askeri eylemde bulunursak, bunun riskleri de olur. ancak amerikan halkının, bu çabaların irak ve afganistan’daki savaşlardan farklı olacağını bilmelerini istiyorum. yabancı bir toprakta çatışmalara amerikan muharip güçleri dahil olmayacak. bu terörle mücadele kampanyası, sahada partner güçleri destekleyerek ve hava saldırı gücümüzü kullanarak; nerede işid varlığı varsa, bunları ortadan kaldırmak için istikrarlı ve durmak bilmeyen bir mücadele şeklinde yürütülecek. ön cephede savaşan partnerlerimizi desteklerken bizi tehdit eden teröristleri yok etmeye dayanan bu strateji, aslında yıllardır yemen ve somali’de izlediğimiz başarılı stratejinin aynısı”.

amerikalıların dünyada liderlik etme sorumluluğunu hep memnuniyetle karşıladığını belirten obama, “bu gece sizden liderliği ileriye taşımada desteğinizi istiyorum” diye konuştu.

hagel: emirleri uygulamaya hazırız

abd savunma bakanı chuck hagel, abd silahlı kuvvetleri'nin irak şam islam devleti (işid) örgütüne karşı misyonunu yerine getirmek için başkomutan'ın emirlerini uygulamaya hazır olduğunu belirtti.

abd başkanı barack obama'nın işid stratejisini açıkladığı konuşmasının ardından yazılı bir açıklama yapan hagel, obama'nın işid'i zayıflatma ve nihayetinde yok etmeye yönelik güçlü ve kapsayıcı bir strateji ortaya koyduğunu kaydetti. hagel, “abd ordusu da bu terörle mücadele kampanyasında üzerine düşen görevi yapmaya hazırdır” ifadesini kullandı.

hagel, şunları kaydetti:

"abd silahlı kuvvetleri'nin mensupları, bu misyonu başarmak için başkomutanımızın emirlerini uygulamaya hazırdır. başkan'ın da ortaya koyduğu gibi, amerikan askeri gücü işid'in abd'ye, müttefiklerimize ve bölgedeki dost ve ortaklarımıza karşı oluşturduğu tehdidi tek başına yok edemez. irak'ın daha kapsayıcı bir hükümete doğru devam eden siyasi ilerlemesi ve bunun yanında koalisyonumuzun bölgedeki ülkelerle koordinasyon halinde askeri, güvenlik, ekonomik, diplomatik, istihbarat ve insani yardım olmak üzere tüm güç enstrümanlarını kullanmaları kritik önem taşıyacak."

pentagon basın sözcüsü john kirby de yaptığı yazılı açıklamada, obama’nın irak güçlerine istihbarat, eğitim, asistanlık gibi destekler sağlamak üzere 475 abd ek askeri personelin gönderileceğini söylediğini hatırlatarak, bu ekiple birlikte irak’taki abd askeri personel sayısının bin 600’e ulaşacağını bildirdi.

pentagon'dan bir üst düzey yetkili de "başkan obama, işid nerede olursa oraya saldırma yetkisine sahip olduğunu açıkça belirtti. abd ordusu suriye'de işid hedeflerine karşı doğrudan eyleme geçmeye hazır. bu eylemlerin ne zaman yürütüleceğine dair kararlar ise işid teröristlerine karşı kapsayıcı stratejimizi uygulamaya devam ederken uygun bir zamanda verilecek" ifadelerini kullandı.

25 milyon dolarlık yardıma onay

obama konuşmasından önce de irak ve irak kürt bölgesel yönetimi'ne yardım kararı aldı.

beyaz saray’ın internet sitesinden yapılan açıklamaya göre, obama, irak ve irak kürt bölgesel yönetimi'ne (ikby) “acil askeri yardım” kapsamında verilecek 25 milyon dolarlık askeri eğitim desteğine onay verdi.

suudi kralı ile görüştü

abd başkanı barack obama ve suudi arabistan kralı abdullah bin abdülaziz el-suud çarşamba günü telefonla görüştü.

beyaz saray’ın açıklamasına iki lider, "suriye'deki ılımlı muhalefetin eğitimi ve teçhizatlandırılmasının artırılması ve işid gibi radikaller ve tüm meşruiyetini kaybetmiş esed rejimine karşı koymak için daha güçlü bir suriye muhalefetinin gerekli olduğu" üzerinde mutabık kaldı.

fransa ve almanya’dan silah yardımı

fransa dışişleri bakanı laurent fabius da, obama'nın açıklamasından saatler önce ülkesinin gerekli görülmesi halinde işid'e yönelik hava operasyonu düzenlemeye hazır olduğunu ifade etmişti.

fransa ve almanya, işid ile mücadele için iraklı kürtlere, silah yardımı yapıyor. fransa savunma bakanlığı, dün yaptığı açıklamada 'irak yönetimini istemesi ve uluslararası hukuka uygun olması halinde bölgeye kara birliği gönderebileceğini' bildirmişti.

suudi arabistan’da zirve

suudi arabistan ise perşembe günü abd, mısır, ürdün, türkiye ve diğer körfez ülkeleri ile işid'e karşı mücadeleyi görüşmek için bir araya gelecek. toplantıya türkiye'den dışişleri bakanı mevlüt çavuşoğlu katılacak.

toplantıda, abd dışişleri bakanı john kerry'nin nato zirvesi sırasında gündeme getirdiği 'işid'e karşı koalisyon' önerisinin de gündeme gelmesi bekleniyor.

154 hava saldırısı

abd ordusu, işid  hedeflerini vurmaya devam ediyor.

abd merkez kuvvetler komutanlığı'ndan (centcom) yapılan açıklamada, bir amerikan savaş uçağının erbil yakınlarında düzenlediği hava saldırısında işid'e ait bir silahlı aracı imha ettiği bildirildi.

centcom, abd ordusunun bugüne kadar irak genelinde 154 hava saldırısı düzenlediğini açıkladı.

kaynak: al jazeera, reuters, anadolu ajansı