suriye konusuna başından bu yana farklı yaklaşan iran ve türkiye konuyu 9 haziran’daki ruhani ziyaretinde bir kez daha görüşecek. yüksek düzeyli işbirliği anlaşması'nın imzalanmasının beklendiği ziyaret öncesinde iktidar partisi yönetiminden tahran'ın başta suriye olmak üzere bölge politikalarına yönelik sert eleştiriler geldi 

adalet ve kalkınma partisi (ak parti / akp) dış ilişkilerden sorumlu genel başkan yardımcısı yasin aktay,  "suriye’de, iran’ın şimdiye kadar izlediği politikanın iran’ın hayrına olmadığı kendisine söylenecektir. zaten söyleniyor ama bu biraz daha yüzüne de söylenecektir” dedi.

5 haziran perşembe günü akp genel merkezi'nde bir grup gazeteciyle sohbet eden aktay, ruhani’nin ziyaretinde türkiye’nin vereceği mesajın ne olacağı sorusuna şu yanıtı verdi:

“ruhani yeni bir anlayışla geliyor. dünyaya biraz daha açılmak ve ahmedinejad döneminde iyice çizgiden çıkmış, iran’ı da çok fazla yaralayan, iran’ı da içine daha fazla kapatan siyaseti değiştirme iradesi var. doğrusu bizim suriye ile ilgili politikasını değiştirme yönünde ciddi bir talebimiz, ciddi bir ısrarımız, baskımız olacaktır. tabii ruhani ziyareti sadece bu kapsamda olmayacak. ruhani ile konuşulacak birçok konu var. iran ile türkiye arasındaki ilişkiler bütün boyutlarıyla tekrar masaya yatırılacaktır. ama ruhani’nin suriye’de, iran’ın şimdiye kadar  izlediği politikanın iran’ın hayrına olmadığı kendisine söylenecektir. zaten söyleniyor ama bu biraz daha yüzüne de söylenecektir.”

"nerede müslümanlar çatışıyorsa orada iran var"

iran’ın islam dünyasında ‘çok garip bir rol’ oynadığını söyleyen aktay, “islam dünyasında son zamanlarda nerede müslümanlar çatışıyorlarsa orada iran var. ne yazık ki bütün müslümanlar arası çatışmaların bir yerinde bir taraf olarak iran var” dedi. bu rolün, iran’ın islam dünyasındaki popülaritesini azalttığını belirten aktay sözlerini şöyle sürdürdü:

“özellikle arap baharı süreci başladığı zaman iran çok popülerleşmişti, arap baharı süreci iran’ı dışlamamıştı, aksine onu biraz daha popüler hale getirmişti. iran çok daha faydalanabilirdi bu süreçten. iran bütün islam dünyasına açılmak yerine kendi dünyasına kapanmak ve kendi dünyasını genişletebildiği ölçüde genişletmek gibi bir yol tercih etmiş oldu. bu da ne iran'a yarıyor, ne de kimseye yarıyor. bugün bölge halkları nezdinde, bütün ortadoğu’yu iran’ın oynadığı rol, iran açısından gelecekte tarihin yazacağı bir konu olarak iran’ı çok kötü bir resim çiziyor iran için. bunlar mutlaka kendilerine ifade edilecektir.”

aktay, iran’ın köklü bir devlet geleneğine sahip olduğunu ancak diplomasi tecrübesinin karşılığının görülmediğini söyledi:

“entrika siyaseti diplomasi değildir. kendine güven duyuran, kendine itimat telkin eden bir diplomasiyi biz çok daha fazla benimsiyoruz. türkiye’nin izlediği politika bu istikamette bir politikadır.”

yüksek düzeyli işbirliği anlaşması imzalanacak

2013'ün haziran ayında cumhurbaşkanı seçilen ruhani’nin türkiye’ye yapacağı ilk resmi ziyarette, yüksek düzeyli  işbirliği anlaşması'nın yanı sıra ikili ticaret anlaşmalarının da imzalanması bekleniyor. 

başbakan recep tayyip erdoğan 29 ocak 2014'te iran'a gitmişti.

kaynak: al jazeera